Xét nghiệm ngay sau khi nghi ngờ tiếp xúc với HIV có thể không cho kết quả dương tính đúng và giai đoạn này được gọi là “thời kỳ cửa sổ HIV”. Do đó, bạn cần tiến hành xét nghiệm lại sau giai đoạn này để kiểm tra chính xác bản thân có nhiễm HIV hay không.
HIV là một loại virus có khả năng tấn công vào các tế bào quan trọng trong hệ miễn dịch làm cho người nhiễm bệnh dễ mắc phải các loại nhiễm trùng. Nếu không được điều trị, HIV có thể dẫn bệnh AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải).
Tuy nhiên, nếu bạn làm xét nghiệm ngay sau khi nghi ngờ mình bị phơi nhiễm HIV thì có thể ra kết quả âm tính dù cơ thể đã nhiễm virus. Giai đoạn đầu tiên này được gọi là thời kỳ cửa sổ HIV. Vì thế, muốn xác định chắc chắn có nhiễm HIV hay không bạn cần lặp lại xét nghiệm sau 3 tháng.
Bạn có thể quan tâm: 16 dấu hiệu nhiễm HIV bạn nên biết.
Thời kỳ cửa sổ HIV là gì và kéo dài bao lâu?
Thời kỳ cửa sổ HIV (hay giai đoạn cửa sổ HIV) là khoảng thời gian từ khi mới bị nhiễm HIV cho đến khi cơ thể tạo ra lượng kháng thể chống lại virus này hay có lượng ADN/ ARN HIV đủ để phát hiện bằng các loại xét nghiệm HIV hiện nay.
Tùy vào cơ địa và loại xét nghiệm, thời kỳ cửa sổ ở mỗi người có thể kéo dài trong những khoảng thời gian không giống nhau:
- Đối với xét nghiệm tìm kháng nguyên/ kháng thể, thời kỳ cửa sổ kéo dài từ 18–90 ngày.
- Đối với xét nghiệm tìm ADN/ ARN virus thì thời kỳ cửa sổ kéo dài khoảng 10–33 ngày.
Trung bình, thời kỳ cửa sổ HIV kéo dài khoảng 18 ngày. Hiện nay, không có hình thức xét nghiệm nào có thể phát hiện bệnh nhiễm HIV ngay lập tức sau khi có tiếp xúc với nguồn lây truyền. Hãy nhớ, cơ thể cần có thời gian để tạo ra kháng thể trong máu và virus cũng cần thời gian sinh sôi để tạo ra tải lượng đủ lớn để phát hiện được.
Lưu ý, trong giai đoạn này, người nhiễm HIV hoàn toàn có khả năng lây truyền virus cho người khác dù kết quả xét nghiệm HIV ban đầu âm tính.
Dấu hiệu và triệu chứng HIV thời kỳ cửa sổ là gì?
Trong khoảng thời gian đầu này, người nhiễm HIV có thể xuất hiện những triệu chứng giống với cảm cúm hoặc khi nhiễm các loại virus thông thường khác, như:
- Sưng hạch
- Đau đầu
- Phát ban
- Sốt
Những triệu chứng HIV thời kỳ cửa sổ có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần. Mỗi người cũng có biểu hiện khác nhau, có khi nhẹ hoặc nặng hơn người khác. Một vài trường hợp, người bệnh giai đoạn đầu không có bất kỳ triệu chứng nào, thậm chí họ không nghĩ mình đã nhiễm HIV.
Bạn nên làm gì sau khi nghi ngờ phơi nhiễm HIV?
Bất kỳ ai sau khi nghĩ bản thân đã phơi nhiễm với HIV đều nên đến ngay trung tâm y tế gần nhất để làm xét nghiệm. Dù kết quả kiểm tra lần đầu tiên âm tính, bạn cũng cần hẹn lịch kiểm tra lại lần nữa để xác định chắc chắn có bị nhiễm HIV hay không.
Trong vòng 72 giờ đầu tiên sau khi nghi ngờ phơi nhiễm, bạn nên hỏi nhân viên y tế về phương pháp dự phòng sau phơi nhiễm HIV (PEP). Điều này có thể giúp ngăn ngừa sự phát triển của virus sau khi nghi ngờ đã tiếp xúc với nguồn nghi nghiễm. Thời gian phát huy hiệu quả tốt nhất khi điều trị dự phòng sau phơi nhiễm là trong vòng 24 giờ kể từ khi bị phơi nhiễm. Bạn có thể giảm thiểu khả năng nhiễm HIV nhưng đây không phải là cách chữa trị và không phải lúc nào chúng cũng có tác dụng.
Trong lúc có thể là thời kỳ cửa sổ HIV này, bạn cũng nên ý thức để không lây truyền HIV cho người khác. Hãy tránh quan hệ tình dục hay sử dụng chung kim tiêm, dao cạo râu… với người khác.
Điều trị HIV sớm để có hiệu quả tốt
Đừng trì hoãn việc điều trị HIV ngay từ giai đoạn đầu, khi được xác nhận sau thời kỳ cửa sổ HIV. Chẩn đoán sớm và lựa chọn khởi trị sớm sẽ đem lại hiệu quả tốt và duy trì chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Bắt đầu điều trị ngay khi xác nhận dương tính với HIV sẽ giúp cơ thể bảo tồn hệ thống miễn dịch.
Bên cạnh đó, người nhiễm HIV cũng cần thông báo với những người thân cận nhất, đặc biệt là người từng quan hệ tình dục để họ sớm kiểm tra và có biện pháp bảo vệ sức khỏe. Cơ thể dường như không có khả năng loại bỏ hoàn toàn virus này ra ngoài nên ngoài điều trị, chăm sóc sức khỏe bản thân, người bệnh cũng nên chú ý để tránh truyền virus cho người khác.
Một vài nghiên cứu cho thấy người nhiễm HIV điều trị với thuốc kháng virus thường xuyên có thể làm giảm tải lượng virus xuống đến mức không còn phát hiện thấy qua xét nghiệm máu. Khi đó, khả năng lây truyền HIV được xem như giảm xuống bằng không. Vậy nên, sau thời kỳ cửa sổ HIV và chẳng may kết quả xác nhận dương tính, đừng quá tuyệt vọng mà hãy tích cực điều trị sớm để tiếp tục vui sống khỏe mạnh.