Đốm đồi mồi là những đốm nâu, thường xuất hiện trên một số vùng da ở người lớn trên 40 tuổi. Chúng thường vô hại nhưng trong một số trường hợp, chúng có thể là dấu hiệu của ung thư.
Đốm đồi mồi, còn gọi là đốm gan hay sạm nắng, là những vệt phẳng màu nâu, xám hoặc đen trên da. Nó hay xuất hiện trên vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như mặt, tay, vai hoặc cánh tay. Kích thước của chúng có thể khác nhau và không liên quan đến bệnh ung thư da.
Đốm đồi mồi thường đặc biệt phổ biến ở người từ bốn mươi tuổi trở lên. Vì ở độ tuổi này, da trở nên mỏng và kém đàn hồi hơn. Hơn nữa, trong độ tuổi cùng với tổn thương da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, trong đó bao gồm những thay đổi về màu da của người đó. Ngoài những người lớn tuổi, đốm đồi mồi cũng xuất hiện ở những người trẻ thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Đốm đồi mồi trông như thế nào?
Đốm đồi mồi thường xuất hiện ở những người da trắng nhưng cũng có thể thấy ở những người có làn da sẫm màu hơn. Chúng thường là những đốm phẳng, hình bầu dục, nằm ngang, rộng bằng kích thước tàn nhang cho đến khoảng 1cm. Các đốm đồi mồi thường có màu từ nâu sáng cho đến đen tùy thuộc vào kết cấu của da bình thường. Chúng thường xuất hiện trên vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong nhiều năm như mu bàn tay, bàn chân, mặt, vai và lưng. Mặc dù đốm đồi mồi thường rất nhỏ nhưng nhiều đốm nằm kề nhau sẽ trông rõ ràng hơn.
Nếu bị gia tăng sắc tố da, khi nào bạn nên gặp bác sĩ?
Dù những đốm đồi mồi thường vô hại và không cần điều trị y tế, nhưng với nhiều người, sự xuất hiện của những đốm này gây ảnh hưởng khá lớn về mặt thẩm mỹ. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi trong màu sắc, hình dạng hay kích thước của các đốm đồi mồi, bạn nên gặp bác sĩ để được tư vấn vì những thay đổi này có thể là dấu hiệu của u da ác tính melanoma – tình trạng nghiêm trọng của bệnh ung thư da.
Đâu là nguyên nhân gây ra các đốm đồi mồi?
Melanin là sắc tố thuộc lớp thượng bì ngoài cùng của da, giúp da duy trì màu sắc bình thường. Ánh sáng có chứa tia cực tím có thể đẩy nhanh sự sản xuất melanin để bảo vệ lớp da sâu hơn, dẫn đến kết quả xuất hiện các đốm đồi mồi. Đốm đồi mồi chủ yếu là do tiếp xúc với tia cực tím (UV) từ ánh sáng mặt trời trong nhiều năm liền. Việc lạm dụng sử dụng các loại đèn rám nắng da và giường tắm nắng ở những người da trắng cũng có thể dẫn đến sự phát triển của các đốm đồi mồi.
Một số nhà khoa học cho rằng việc ít luyện tập thể dục, chế độ dinh dưỡng không đầy đủ hoặc chức năng thận yếu cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của các đốm đồi mồi.
Cách khắc phục đốm đồi mồi (gia tăng sắc tố) trên da
Mặc dù hiện nay có rất nhiều loại mỹ phẩm và giải pháp làm sáng da trên thị trường nhưng không phải lúc nào chúng cũng sẽ đáp ứng tốt kỳ vọng của bạn. Nếu bạn tìm đúng những thứ cần thiết, bạn sẽ nhanh chóng có được làn da đều màu.
Để khắc phục những đốm đồi mồi trên da, bạn hãy áp dụng phương pháp sau:
Dùng kem và huyết thanh hydroquinone
Giải pháp làm sáng da phổ biến nhất hiện nay là dùng các loại dung dịch bôi ngoài da chứa hydroquinone. Tuy nhiên, bạn cần dùng sản phẩm có hàm lượng hydroquinone trong mức an toàn. Theo đó, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ giới hạn thành phần hoạt chất này ở mức 2% trong các sản phẩm không kê đơn và 3-4% trong các sản phẩm kê đơn.
Bên cạnh đó, bạn chỉ nên sử dụng sản phẩm chứa hydroquinone trong thời gian ngắn. Nếu trong quá trình sử dụng bị kích ứng, sạm da hoặc gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, bạn hãy ngưng dùng sản phẩm ngay lập tức.
Làm mờ đốm đồi mồi bằng retinoic
Các sản phẩm có chứa các thành phần như axit alpha hydroxy và axit retinoic có khả năng làm tăng tốc độ tái tạo tế bào, tăng tốc độ tẩy da chết và thúc đẩy làn da mới phát triển khỏe mạnh.
Tuy nhiên, những thành phần này có thể làm da khô và nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Bên cạnh đó, phải mất một khoảng thời gian khá dài để chúng phát huy tác dụng trên da. Vì thế, trong thời gian sử dụng sản phẩm, bạn cần tuyệt đối kết hợp với kem chống nắng.
Liệu pháp laser và lột da
Liệu pháp laser là phương pháp xâm lấn để làm sáng các đốm đồi mồi bằng tia laser. Nó hoạt động bằng cách dùng năng lượng ánh sáng tập trung nhắm mục tiêu các điểm tối. Sau đó, năng lượng này sẽ từng bước loại bỏ lớp da tối màu.
Liệu pháp laser có tác dụng nhanh hơn so với các sản phẩm bôi ngoài da. Tuy nhiên, giải pháp này cũng tiềm ẩn một số rủi ro như: sung tấy, bầm tím, nhiễm trùng, sẹo, thay đổi kết cấu da.
Trong khi đó, các sản phẩm lột da có tác dụng loại bỏ tế bào da chết hoặc lớp da trên cùng. Sau đó, sản phẩm sẽ để lộ lớp da khỏe mạnh và đều màu hơn ở bên dưới. Tuy nhiên, phương pháp này cũng dễ khiến bạn bị kích ứng da.
Khắc phục tình trạng gia tăng sắc tố da (đốm đồi mồi) bằng phương pháp tự nhiên
Bên cạnh có loại hóa – mỹ phẩm, bạn cũng có thể sử dụng các sản phẩm thiện nhiên để cải thiện sắc tố da. Chúng bao gồm:
- Vitamin C
- Chiết xuất từ quả lựu
- Chiết xuất từ cam thảo
Việc sử dụng các thành phần thiên nhiên để loại bỏ đốm đồi mồi hiếm khi gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể gặp phải một số phản ứng nhạy cảm hoặc dị ứng với chúng.