Sữa mẹ luôn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, một số người gặp tình trạng không sản xuất đủ sữa cho con bú hoặc không có sữa. Lúc này, có người nghĩ đến chuyện xin sữa mẹ. Liệu việc làm này có đúng? Thật ra, có đến 13 vấn đề cần phải xem xét lại khi bạn muốn xin sữa mẹ của người khác cho con bú.
Không phải ngẫu nhiên mà nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyên phụ nữ nên nuôi con bằng sữa mẹ. Thực tế, sữa mẹ có nồng độ chất dinh dưỡng, giúp con tăng cường sức đề kháng, phòng tránh nhiều loại bệnh. Thế nhưng, ở một số phụ nữ, cơ địa của họ khó tạo sữa hay mắc một bệnh nào đó không thể cho con bú mẹ vì sẽ lây bệnh cho con. Dù rơi vào tình huống này, bạn cũng không nên đi xin sữa mẹ của người khác cho con bú. Việc làm này có thể gây cho con một số vấn đề sau đây.
1. Xin sữa mẹ của người khác có thể không phù hợp với độ tuổi của con bạn
Sau khi sinh con, cơ thể mẹ sẽ tiết dòng sữa non quý giá để xây dựng hệ miễn dịch cho con và giúp con không đói khi sữa mẹ chưa về kịp. Sữa mẹ cũng thay đổi theo quá trình phát triển của con để cung cấp kịp thời những chất béo và dinh dưỡng cần thiết trong từng giai đoạn. Cơ thể mẹ sau sinh luôn biết con mình cần gì để đáp ứng kịp thời cho bé.
Khi xin hay mua sữa mẹ từ người khác, bạn sẽ không biết được chính xác sữa đó dành cho bé mấy tuổi. Nếu trẻ sơ sinh uống sữa của một mẹ khác đang nuôi con 18 tháng tuổi sẽ không có được các dưỡng chất bé cần như khi được bú sữa từ chính mẹ mình.
2. Sữa mẹ của người khác có thể không phù hợp với giới tính con bạn
Các nhà nghiên cứu đã tìm ra rằng cơ thể mẹ điều chỉnh sữa theo giới tính của trẻ. Một số thí nghiệm trên khỉ chỉ ra sữa cho bé trai chứa nhiều chất béo và đạm hơn, sữa đặc và giàu dinh dưỡng hơn. Sữa cho bé gái lại nhiều canxi và ít chất béo hơn.
Bé trai và bé gái phát triển rất khác nhau nên sữa mẹ cũng cần được điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu của con hơn. Điều này giúp trẻ phát triển tốt hơn cũng như kích thích xương và não của bé phát triển theo hướng phù hợp với giới tính hơn.
Nếu xin sữa mẹ của người khác, con bạn sẽ không có được dưỡng chất phù hợp với giới tính của mình. Tuy sự khác nhau giữa sữa cho bé trai và sữa cho bé gái là không lớn nhưng uống sữa mẹ không phù hợp với giới tính của con cũng có những ảnh hưởng nhất định.
3. Bé sẽ không cảm nhận được sự gắn kết với mẹ
Nếu gặp vấn đề sữa mẹ tiết ra ít, bạn hãy đến bác sĩ nhờ tư vấn ngay. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn một số cách để tăng lượng sữa cho con và giúp con bú đúng cách hơn. Điều này sẽ có ích cho sức khỏe và tâm lý của cả mẹ và bé.
Khi quyết định xin sữa mẹ cho con ngay khi biết mình không có sữa, người mẹ sẽ có tâm lý rằng việc cho con bú là quá khó và người khác sẽ có sữa tốt hơn mình. Điều này sẽ làm cả bé và mẹ đều bỏ lỡ cơ hội kết nối với nhau qua tiếp xúc da chạm da. Bé và mẹ sẽ không có được sự gắn kết bền chặt như khi mẹ cho con bú.
Tuy bình thường mẹ vẫn có thể ôm và vuốt ve con, nhưng khi cho con bú, mẹ sẽ dành được nhiều thời gian tiếp xúc da với con hơn. Cho con bú cũng làm cho cơ thể mẹ giải phóng hormone tình yêu oxytocin. Lệ thuộc vào sữa mẹ của người khác sẽ làm mất đi sợi dây gắn kết mẹ con tự nhiên này.
4. Thiết bị hút sữa mẹ của người khác có thể không vệ sinh đúng cách
Nếu mẹ nhờ người khác cho con bú trực tiếp thì đây không phải là một vấn đề đáng lo ngại. Thế nhưng, nếu bạn xin hay mua sữa mẹ đông lạnh thì hãy chú ý đến chuyện vệ sinh này. Một nghiên cứu về việc chia sẻ sữa giữa các bà mẹ cho thấy chưa có đến 1/2 bà mẹ tự nguyện cho sữa làm theo các quy tắc vệ sinh khi hút sữa cho con.
Nguyên tắc đầu tiên là không dùng chung máy hút sữa. Ngay cả khi người cho sữa đã tuân thủ quy tắc đó, máy hút sữa vẫn cần phải được làm sạch và vệ sinh để bảo vệ em bé khỏi vi khuẩn hoặc nguy cơ nhiễm trùng. Thực tế, nhiều mẹ không vệ sinh máy hút sữa thường xuyên và điều này gây ra nhiều vấn đề cho trẻ nhỏ.
5. Người cho sữa và nhận sữa thường không tuân theo quy tắc bảo quản sữa nghiêm ngặt
Dù sữa mẹ luôn giàu dinh dưỡng và để được lâu, nhưng bạn vẫn nên lưu ý là sữa có hạn sử dụng và phải làm theo hướng dẫn đông lạnh sữa để đảm bảo sữa không hư hay mất chất dinh dưỡng.
Sữa mẹ không được để ở nhiệt độ phòng hơn 8 giờ. Sau khi đông lạnh, sữa mẹ có thể trữ được tối đa 6 tháng. Sau khoảng thời gian này, bạn hãy bỏ hết lượng sữa chưa sử dụng.
Vấn đề về hạn sử dụng của sữa mẹ rất khó kiểm soát khi các mẹ chia sẻ cho người khác, nhận hoặc mua sữa. Bạn không có cách nào để tìm hiểu xem sữa đã được trữ trong bao lâu. Nguy cơ bạn mua phải sữa mẹ đã trữ trên sáu tháng là rất cao và con sẽ không an toàn nếu uống sữa này.
6. Cơ thể mẹ sẽ giảm tiết sữa nếu không cho con bú
Mặc dù mẹ đôi khi cần uống thêm sữa vì cơ thể không sản xuất đủ sữa cho bé nhưng việc phụ thuộc vào sữa mẹ của người khác sẽ làm cho cơ chế sản xuất sữa của mẹ hoạt động chậm lại.
Sản xuất sữa là một mô hình cung và cầu. Điều này có nghĩa là càng cho con bú hoặc hút sữa nhiều thì cơ thể càng sản xuất được nhiều sữa. Nếu đang sử dụng sữa mẹ của người khác để nuôi con, bạn sẽ mất cơ hội kích thích cơ thể sản xuất thêm sữa và dẫn đến việc lượng sữa cho con ngày càng giảm.
Dù việc dùng sữa mẹ của người khác có thể có hiệu quả nhất thời nhưng điều quan trọng là bạn vẫn phải tập trung kích thích cơ thể sản xuất sữa bằng cách tiếp tục hút sữa, cố gắng cho con bú và sử dụng các thực phẩm bổ sung. Bạn đừng quá phụ thuộc vào việc xin sữa mẹ mà làm lượng sữa của mình mất dần nhé.
7. Không kiểm soát được chất lượng sữa
Đây là một vấn đề lớn khi xin sữa mẹ, thậm chí người cho bạn sữa mẹ là người thân trong gia đình, chất lượng sữa vẫn rất khó kiểm soát. Những rủi ro này tăng lên khi bạn nhận xin sữa mẹ từ một người không quen biết.
Khi cho con bú sữa mẹ, bạn có thể kiểm soát những gì mình nạp vào cơ thể. Khi uống đồ uống chứa cồn hay uống thuốc theo toa, bạn có thể biết được đồ uống hay thuốc đó có an toàn khi cho con bú sữa mẹ không. Khi nhận sữa từ mẹ khác, bạn không biết người mẹ này đã ăn gì, có uống loại thuốc nào gây ảnh hưởng đến chất lượng sữa hay không.
8. Con có thể bị nhiễm trùng khi uống sữa từ mẹ khác
Nếu bị nhiễm trùng như viêm vú hoặc cảm lạnh thông thường, bạn vẫn có thể cho con bú. Tuy nhiên, một số bệnh nhiễm trùng có thể đi qua sữa mẹ nên nếu bạn lấy sữa từ một nguồn không đảm bảo thì có thể con sẽ bị lây nhiễm qua đường sữa đấy.
HIV cũng có thể lây qua sữa mẹ và bác sĩ đã khuyến cáo những phụ nữ có HIV không nên cho con bú. Tuy bệnh lao có thể lây qua sữa mẹ nhưng một người phụ nữ đã điều trị lao trong một khoảng thời gian nhất định vẫn có thể cho con bú. Nếu bạn bị nhiễm cytomegalovirus cần được điều trị trước khi cho con bú vì virus này có thể gây nguy hiểm cho trẻ sơ sinh.
Bạn luôn chắc chắn mình đang khỏe mạnh và không bị nhiễm trùng trước khi cho con bú, nhưng không thể biết người tặng hay bán sữa cho mình có khỏe mạnh không. Bạn không thể đảm bảo người cung cấp sữa cho mình có những căn bệnh này trước khi hút sữa hay không. Vậy hãy nhớ rằng con có nguy cơ lây nhiễm những bệnh nguy hiểm khi uống sữa mẹ của người khác.
9. Không phải lúc nào cũng tiếp cận được nguồn sữa uy tín
Các nơi chia sẻ sữa mẹ không chính thức thường không có hướng dẫn cụ thể cho người bán sữa hay không xác minh độ an toàn của sữa. Tuy nhiên, những nguồn sữa này thường dễ tiếp cận hơn và rẻ hơn những nguồn sữa uy tín.
Bạn hãy dành chút thời gian tìm đến những ngân hàng sữa uy tín từ những bệnh viện lớn vì họ sẽ kiểm tra kỹ những người tặng sữa và kiểm tra độ an toàn của sữa. Họ cũng có cách trữ sữa đúng hơn. Dù sữa từ những nguồn này khá đắt nhưng an toàn cho con.
10. Sữa từ mẹ khác có thể gây dị ứng
Chế độ ăn của người cho sữa có thể ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và hệ tiêu hóa của bé. Đối với những bé có nguy cơ bị dị ứng thực phẩm, việc cho con bú sữa mẹ của người khác có thể mang tới nguy cơ dị ứng cao cho con đấy.
Dù bạn có thể hỏi người cho sữa để biết khẩu phần ăn của họ, nhưng vẫn không thể kiểm soát tuyệt đối những món họ ăn. Ngay khi xin sữa mẹ từ người quen và bạn có thể biết khá rõ thức ăn của họ, bạn vẫn có nguy cơ bỏ lỡ một số món có thể gây dị ứng cho con.
11. Bạn có thể mua phải sữa kém chất lượng
Việc cho con uống sữa mẹ của người khác là đang đánh cược sức khỏe của con mình. Dù ai cũng muốn tin một người mẹ luôn đặt tình yêu trẻ lên hàng đầu nhưng thực tế vẫn có người chỉ nhìn thấy đồng tiền chứ không nghĩ đến những người mẹ và bé đang cần sữa của họ.
Những phụ nữ này chỉ muốn kiếm tiền và thường không đảm bảo độ an toàn sữa của họ. Họ có thể bán sữa đã được giữ đông quá lâu, sữa chứa chất gây hại cho sức khỏe hoặc sữa đã được trữ trong môi trường không hợp vệ sinh.
Nếu muốn dùng sữa mẹ của người khác cho con, bạn hãy xin sữa mẹ từ những nguồn sữa tặng vì đây có lẽ là nguồn sữa an toàn hơn. Những người tặng sữa thường không quan tâm tới tiền mà muốn giúp đỡ người khác thật lòng.
12. Sữa mẹ của người khác có thể đã bị pha loãng
Các nhà nghiên cứu cho biết có 10% sữa bò hoặc sữa công thức trộn với sữa mẹ được bán trực tuyến trên các trang web. Điều đó có nghĩa rằng những người bán sữa đã pha sữa mẹ với các chất khác để có thêm lợi nhuận.
Điều quan trọng là các nhà nghiên cứu chỉ thử nghiệm một số sữa nhỏ trên mạng. Nếu họ thử nghiệm tất cả số sữa đó thì tỷ lệ pha trộn đó có thể cao hơn nhiều.
13. Sữa từ mẹ khác có thể chứa các thuốc không an toàn cho trẻ
Sữa từ mẹ khác dù ít khi chứa những chất gây nghiện như heroin hay concain nhưng người cho sữa có thể đang vô tình sử dụng thuốc không kê đơn hoặc thuốc theo toa không tốt cho trẻ sơ sinh.
Thuốc được phân loại dựa trên độ an toàn cho trẻ nếu được truyền qua sữa mẹ, nhưng có rất nhiều loại thuốc chưa bao giờ được thử nghiệm và có thể có tác dụng không tốt đối với trẻ em. Nếu người hiến tặng hoặc bán sữa đang sử dụng một trong những loại thuốc này mà không biết hoặc biết nhưng không nói với mẹ thì con bạn có nguy cơ gặp nguy hiểm đấy.
Sữa công thức chắc chắn có nhiều nhược điểm và cũng có một số rủi ro nhưng mẹ phải cân nhắc những nguy cơ khi trẻ uống sữa có thuốc không an toàn cho bé và khi trẻ uống sữa công thức để đưa ra quyết định sáng suốt nhất.