Tìm hiểu chung
Rối loạn Jumping Frenchmen of Maine là gì?
Jumping Frenchmen of Maine là một rối loạn cực kỳ hiếm gặp, đặc trưng bởi những phản ứng giật mình bất thường. Nguyên nhân chính xác gây ra rối loạn này vẫn chưa được biết. Một giả thuyết cho rằng rối loạn Jumping Frenchmen of Maine xảy ra do phản ứng có điều kiện quá mức với tình huống cụ thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố văn hóa.
Rối loạn này được xác định lần đầu tiên vào cuối thế kỷ XIX ở Maine và tỉnh Quebec của Canada trong một nhóm thợ đốn gỗ người Canada gốc Pháp. Jumping Frenchmen of Maine là một loại của hội chứng giật mình (startle-matching syndrome). Những hội chứng này đã được mô tả ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới.
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng rối loạn Jumping Frenchmen of Maine
Các triệu chứng của rối loạn này thường bắt đầu sau độ tuổi dậy thì hoặc trong độ tuổi thanh thiếu niên. Người bệnh sẽ biểu hiện các phản ứng giật mình bất thường và quá mức, bao gồm nhảy, la hét, vung tay, đánh vào không trung hoặc ném đồ vật.
Phản ứng giật mình xuất hiện bởi các kích thích đột ngột, bất ngờ như tiếng ồn lớn, một hành động hay cử chỉ bất ngờ, tiếp xúc vật lý đột ngột như đánh vào xương sườn. Sau khi phản ứng, người bệnh có thể lặp lại các từ hay cụm từ giống như một con vẹt (nhại lại lời nói) và vô tình bắt chước các chuyển động hay cử chỉ (nhại lại động tác).
Một số người bệnh sẽ chửi thề hoặc nói ra những từ ngữ tục tĩu một cách không tự chủ. Ngoài ra, có những người sẽ biểu hiện sự vâng lời hoặc bị ép buộc sau phản ứng giật mình, chẳng hạn như làm theo các mệnh lệnh đơn giản như nhảy, chạy hay đánh vào đâu đó. Trong khi bình thường, họ sẽ không tuân theo những mệnh lệnh như vậy.
Trong hầu hết trường hợp, các triệu chứng sẽ giảm dần về tần suất và mức độ nghiêm trọng khi trẻ lớn lên. Cường độ của phản ứng giật mình có thể bị ảnh hưởng bởi tần suất bị giật mình cũng như tình trạng mệt mỏi, căng thẳng.
Rối loạn Jumping Frenchmen of Maine có thể gây ảnh hưởng mạnh đến cuộc sống hàng ngày vì mất khả năng kiểm soát hoặc làm tác nhân kích thích gián tiếp trong suốt một ngày. Những người bị rối loạn này thường bị người khác cố tình trêu chọc khiến tần suất và mức độ nghiêm trọng các triệu chứng tăng dần. Thông thường, khi càng giật mình, các phản ứng diễn ra càng mạnh và lặp đi lặp lại.
Nguyên nhân
Nguyên nhân rối loạn Jumping Frenchmen of Maine là gì?
Nguyên nhân chính xác gây nên rối loạn này vẫn chưa được biết đến nhưng đây được cho là một rối loạn tâm thần kinh. Giật mình là một phản ứng bình thường của con người đối với âm thanh hoặc chuyển động đột ngột, bất ngờ. Tuy nhiên, những người bị rối loạn Jumping Frenchmen of Maine lại có những phản ứng quá mức hay bất thường.
Yếu tố di truyền và môi trường sống có thể góp phần vào sự phát triển của các loại rối loạn. Một giả thuyết cho rằng các rối loạn này là những rối loạn hành vi phát triển do đặc thù về văn hóa.
Phản ứng giật mình bất thường hay quá mức cũng có khi xảy ra do rối loạn căng thẳng sau chấn thương, cai nghiện rượu hay chất ma túy, rối loạn lo âu và một số rối loạn tâm thần (như tâm thần phân liệt).
Chẩn đoán và điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào giúp chẩn đoán rối loạn Jumping Frenchmen of Maine?
Việc chẩn đoán rối loạn giật mình dựa vào những nghi ngờ trên đánh giá lâm sàng cẩn thận, chi tiết tiền sử bệnh và một loạt các xét nghiệm giúp loại trừ những nguyên nhân khác.
Một số rối loạn khác cũng có thể có những triệu chứng tương tự như Jumping Frenchmen of Maine, bao gồm:
- Chứng hyperekplexia: một rối loạn thần kinh di truyền hiếm gặp, có thể ảnh hưởng đến trẻ trước khi sinh (thai nhi) và sơ sinh. Chứng bệnh này cũng có khả năng ảnh hưởng đến trẻ em và người lớn. Người bệnh cũng có những phản ứng giật mình quá mức với tiếng ồn, chuyển động hay va chạm, tiếp xúc bất ngờ. Các triệu chứng gồm căng cơ (cứng khớp hay tăng trương lực cơ) có thể khiến người bệnh ngã xuống trong tư thế người cứng như khúc gỗ, không mất ý thức. Tăng phản xạ bất thường (hyperreflexia) và dáng đi không ổn định cũng có khi xuất hiện.
- Hội chứng Tourette: một rối loạn vận động thần kinh được đặc trưng bởi các biểu hiện hành động lặp đi lặp lại hoặc rối loạn tic âm thanh. Những triệu chứng ban đầu thường xảy ra ở trẻ em là chớp mắt nhanh hoặc biểu hiện nhăn nhó gương mặt. Các triệu chứng khác gồm có cử động không tự chủ của tứ chi, vai, mặt và cơ bắp.
Những phương pháp điều trị rối loạn Jumping Frenchmen of Maine
Không có liệu pháp điều trị cụ thể nào cho chứng rối loạn Jumping Frenchmen of Maine. Tránh các trường hợp có thể gây giật mình hoặc những tình huống bị chọc ghẹo có thể giúp người bệnh giảm bớt các triệu chứng giật mình quá mức.
Các triệu chứng có xu hướng nhẹ dần theo tuổi tác và dữ dội hơn khi căng thẳng hoặc lo lắng.
Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị y khoa.