Người dịch: Hoàng Thu Hà
Hiệu đính: BS. Ngô Minh Phúc – Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội
Giãn ống dẫn sữa là gì?
Giãn ống dẫn sữa là bệnh lý tuyến vú lành tính (không phải ung thư). Bệnh do thay đổi bình thường của vú gây ra và xảy ra theo tuổi tác.
Vú gồm các tiểu thùy (các tuyến sản sinh sữa) và các ống dẫn sữa (các ống mang sữa tới đầu vú). Các tiểu thùy và ống dẫn được bao quanh bằng các tuyến, các mô xơ và mô mỡ.
Khi phụ nữ gần tới tuổi mãn kinh và vú lão hóa (từ 35 tuổi trở đi) các ống dẫn sữa phía sau núm vú bị co ngắn lại và giãn rộng ra. Hiện tượng này được gọi là giãn ống dẫn sữa. Đôi khi chất dịch được sản sinh ra có thể tụ lại trong các ống đã giãn rộng.
Có bằng chứng cho rằng giãn ống dẫn sữa thường gặp hơn ở những người hút thuốc lá, mặc dù không biết chính xác nguyên nhân.
Nam giới cũng có thể bị giãn ống dẫn, nhưng rất hiếm.
Các triệu chứng của giãn ống dẫn sữa
Thông thường giãn ống dẫn sữa không gây nên bất kỳ triệu chứng nào nhưng nhiều người có thể nhận thấy các hiện tượng sau:
- Tiết dịch núm vú – thường là dịch đặc nhưng đôi khi như nước và có thể lẫn máu.
- Đau vú, mặc dù triệu chứng này không thường gặp.
- Sờ thấy khối phía sau núm vú – có thể do mô phía sau núm vú bị nhiễm trùng hoặc tạo sẹo.
- Tụt núm vú – có thể là do ống dẫn sữa bị co ngắn lại.
Giãn ống dẫn sữa được chẩn đoán thế nào?
Sau khi khám vú bác sĩ thường sẽ giới thiệu bạn tới phòng khám vú, tại đó bạn sẽ được bác sĩ chuyên khoa hoặc điều dưỡng chuyên khoa khám.
Tại phòng khám vú, hầu hết mọi người được khám vú, sau đấy sẽ được làm một hay nhiều xét nghiệm sau:
- Chụp nhũ ảnh (chụp X-quang tuyến vú).
- Siêu âm (dùng sóng âm cao tần để ghi lại hình ảnh).
- Chọc hút kim nhỏ (FNA) (sử dụng một kim nhỏ và xi-lanh để lấy một mẫu tế bào và quan sát dưới kính hiển vi).
- Sinh thiết lõi (sử dụng kim rỗng để lấy mẫu mô vú và quan sát dưới kính hiển vi – có thể lấy đồng thời vài mẫu mô).
Nếu núm vú tiết dịch có lẫn máu thì cũng có thể lấy dịch núm vú để làm xét nghiệm.
Giãn ống dẫn sữa được điều trị thế nào?
Hầu hết các trường hợp giãn ống dẫn sữa không cần điều trị thêm hoặc theo dõi do nó là một phần bình thường của quá trình lão hóa, và các triệu chứng thường sẽ tự mất đi. Đừng cố ép núm vú vì có thể làm tăng tiết dịch. Trong trường hợp bị đau, bạn có thể uống thuốc giảm đau như paracetamol.
Phẫu thuật
Nếu bạn vẫn tiếp tục bị tiết dịch núm vú (khi không ép) bạn có thể được giới thiệu tới khoa phẫu thuật để loại bỏ ống dẫn sữa bị giãn. Có thể cắt bỏ một ống hoặc nhiều ống bị giãn (phẫu thuật cắt bỏ ống dẫn sữa) hoặc cắt bỏ tất cả các ống chính (cắt bỏ tất cả các ống dẫn sữa).
Phẫu thuật thường được thực hiện sau khi gây mê toàn thân. Hầu hết bệnh nhân chỉ cần ở lại bệnh viện trong ngày, nhưng đôi khi cũng có thể phải ở lại qua đêm. Bạn sẽ bị một vết mổ ở gần quầng vú với một hoặc vài mũi khâu. Bác sĩ chuyên khoa sẽ hướng dẫn bạn cách chăm sóc vết mổ sau đó.
Bác sĩ sẽ cho bạn uống thuốc giảm đau sau phẫu thuật, do vú của bạn có thể đau và bầm tím. Phẫu thuật sẽ để lại một vết sẹo nhỏ nhưng sẹo sẽ mờ theo thời gian.
Sau phẫu thuật núm vú có thể kém nhạy cảm hơn trước. Một vài người núm vú có thể bị tụt vào trong.
Phẫu thuật thường giải quyết bệnh triệt để. Tuy nhiên đôi khi rất khó có thể tìm thấy tất cả các ống dẫn sữa và bệnh có thể bị lại. Khi đó, bạn có thể cần phải phẫu thuật thêm lần nữa để loại bỏ thêm các ống tuyến. Điều quan trọng là tái khám bác sĩ nếu bạn thấy bất kỳ triệu chứng bất thường nào.
Giãn ống dẫn sữa có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú không?
Giãn ống dẫn sữa không làm tăng nguy cơ phát triển thành ung thư vú trong tương lai.
Tuy nhiên việc để ý các dấu hiệu ở vú và tái khám bác sĩ nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào ở vú là rất quan trọng, bất kể điều đó xảy ra bao lâu sau khi bạn được chẩn đoán bị giãn ống dẫn sữa.
Tài liệu tham khảo
https://breastcancernow.org/sites/default/files/publications/pdf/bcc82_duct_ectasia_final_2019_web.pdf