Cytomegalovirus (CMV) là một loại virus thường gặp có thể gây nhiễm trùng ở bất cứ ai. Hầu hết mọi người không biết mình mang virus CMV bởi vì nó hiếm khi gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, đối với phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh, việc nhiễm cytomegalovirus lại là một vấn đề đáng lo ngại.
Virus CMV hiếm khi gây ra các biến chứng nghiêm trọng đối với trẻ khỏe mạnh. Tuy nhiên, thai nhi, trẻ sơ sinh và những người có hệ miễn dịch suy yếu lại khác. Bạn chỉ cần nhiễm virus CMV một lần thì virus này sẽ tồn tại trong cơ thể bạn suốt đời nhưng không phải luôn hoạt động. Nó có thể hoạt động lại sau vài tuần, vài tháng hoặc vài năm, gây ra những triệu chứng nghiêm trọng hơn và điều này chỉ phổ biến ở trẻ nhỏ có vấn đề về hệ miễn dịch.
Triệu chứng nhiễm cytomegalovirus ở trẻ nhỏ
Triệu chứng của bệnh này ở mỗi người khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi, sức khỏe và số lần mà trẻ bị nhiễm bệnh. Những bé bị nhiễm virus cytomegalovirus trong bụng mẹ thường biểu hiện khỏe mạnh lúc mới sinh nhưng có một số dấu hiệu sẽ tiến triển theo thời gian. Cũng có một số bé nhiễm cytomegalovirus có các triệu chứng khi sinh như:
- Sinh non
- Thai nhỏ so với tuổi thai
- Vàng da
- Phì đại gan và lá lách
- Khó bú sữa mẹ
- Chứng đầu nhỏ
Ngoài ra, những bé bị nhiễm cytomegalovirus bẩm sinh có nguy cơ cao mắc các bệnh về thính lực, thị lực, thần kinh và các vấn đề về tăng trưởng. Những bé sinh đủ tháng và thiếu tháng bị nhiễm cytomegalovirus sau khi sinh cũng có nguy cơ gặp phải các vấn đề về thần kinh và tăng trưởng trong tương lai.
Mặc dù những trẻ sau giai đoạn sơ sinh bị nhiễm CMV không gây ra những vấn đề nghiêm trọng nhưng bé cũng có thể có các triệu chứng như viêm phổi, viêm gan hoặc phát ban.
Khi bị nhiễm cytomegalovirus, những trẻ ở tuổi đi học và trẻ dậy thì sẽ có các triệu chứng như mệt mỏi, đau cơ, nhức đầu, sốt, phì đại gan và lá lách. Những triệu chứng này thường nhẹ và chỉ kéo dài từ 2 – 3 tuần.
CMV có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng ở những người đã được cấy ghép nội tạng hoặc những người có hệ miễn dịch bị suy yếu. Ở người bị HIV/AIDS, nhiễm CMV có thể ảnh hưởng đến phổi, hệ thần kinh, đường tiêu hóa và mắt.
Nhiễm cytomegalovirus phải mất bao lâu để hồi phục?
Các triệu chứng của bệnh này kéo dài bao lâu tùy thuộc vào cách bạn bị nhiễm bệnh, tuổi tác và sức khỏe của mỗi người. Ví dụ, nhiễm CMV bẩm sinh có thể gây ra các vấn đề về tăng trưởng và phát triển, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của bé,trong khi trẻ tuổi teen bị nhiễm cytomegalovirus thường các triệu chứng chỉ kéo dài tư 2 – 3 tuần và không gây ra các vấn đề nghiêm trọng.
Đường lây truyền của cytomegalovirus
Đối với trẻ nhỏ, trẻ có thể bị lây nhiễm virus này ở trường mầm non, nơi virus dễ dàng tiếp xúc với trẻ, đặc biệt là qua đồ chơi bị nhiễm bẩn.
Mỗi năm, có khoảng 1/150 trẻ sơ sinh (dưới 1%) được sinh ra đã có bệnh CMV, khoảng 8.000 trẻ gặp các vấn đề về sức khỏe lâu dài do CMV gây ra. Người mẹ bị nhiễm CMV có thể truyền virus này sang cho con trước, trong hoặc sau khi sinh.
Bất cứ ai đã hoặc đang bị nhiễm CMV đều có thể truyền virus này sang cho người khác, ngay cả khi người bị nhiễm không có bất kỳ triệu chứng nào. CMV lan truyền từ người này sang người khác thông qua tiếp xúc với dịch cơ thể, ví dụ như máu, nước bọt, nước tiểu, dịch âm đạo, tinh dịch và sữa. Nó cũng có thể có trong máu hoặc các cơ quan được hiến tặng, gây nhiễm trùng.
Chẩn đoán và điều trị
Bác sĩ có thể chẩn đoán nhiễm CMV bằng cách lấy mẫu dịch từ cổ họng, nước tiểu, máu, mô hoặc các dịch cơ thể khác. Xét nghiệm máu cũng có thể được thực hiện để xác định nhiễm CMV. Hiện vẫn chưa có biện pháp điều trị cụ thể nào được khuyến cáo cho những trẻ em khỏe mạnh bị nhiễm CMV.
Ở trẻ sơ sinh, bệnh nhân ghép tạng và trẻ nhỏ bị các rối loạn miễn dịch như AIDS, nhiễm CMV có thể đe dọa đến tính mạng. Những người này có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus tiêm tĩnh mạch. Trẻ sơ sinh thường phải nằm trong bệnh viện khi điều trị vì những thuốc kháng virus này có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Do đó, trẻ cần được theo dõi thường xuyên. Thuốc uống kháng virus cũng có thể được sử dụng tại nhà sau khi nhiễm trùng được kiểm soát và không còn gây ra các triệu chứng nghiêm trọng.
Phòng ngừa nhiễm cytomegalovirus ở trẻ nhỏ
Hiện vẫn chưa có vắc xin phòng ngừa nhiễm CMV. Yêu cầu trẻ và những người tiếp xúc với trẻ rửa tay thường xuyên để giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng. Ngoài ra, không để trẻ dùng chung vật dụng với người khác và tránh để trẻ tiếp xúc với những người bị nhiễm bệnh.
Phụ nữ cho con bú bị nhiễm CMV không nên ngừng cho con bú sữa mẹ bởi những lợi ích từ sữa mẹ có nhiều giá trị hơn so với nguy cơ truyền CMV sang cho bé.