Bạn thấy con có các mụn nước mọc thành chùm trên người? Đây có thể là dấu hiệu bệnh zona ở trẻ em. Chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách chăm sóc trẻ mắc bệnh này.
Zona là một bệnh do virus zoster gây ra. Chúng lây lan rất nhanh ra toàn cơ thể, gây ra hiện tượng lở loét. Bệnh này hiếm khi gặp phải ở trẻ nhỏ và tuổi teen có hệ miễn dịch khỏe mạnh. Những người trên 60 tuổi và những trẻ có hệ miễn dịch yếu thường có nguy cơ mắc bệnh này. Dù hiếm gặp nhưng bệnh zona có khả năng lây nhiễm cao.
Bệnh zona phát triển như thế nào?
Bệnh zona có khả năng lây nhiễm rất cao. Tuy nhiên, người chưa từng bị thủy đậu hay chưa chủng ngừa thủy đậu có thể bị thủy đậu khi tiếp xúc với bệnh nhân zona.
Zona thường kéo dài từ 2 – 4 tuần, sau đó chúng sẽ biến mất. Thế nhưng, cần lưu ý là bệnh này chỉ xảy ra ở những người đã bị thủy đậu trước đó.
Nguyên nhân của bệnh zona
Bệnh zona là do virus Varicella zoster. Virus này cũng gây ra bệnh thủy đậu và có liên quan đến virus herpes gây mụn rộp sinh dục và lở miệng. Đó là lý do tại sao bệnh zona còn được biết đến là herpes zoster.
Virus này tấn công cả trẻ em và người lớn, người chưa được chủng ngừa thủy đậu, người mới hồi phục sau cơn bệnh hoặc có tình trạng bệnh ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.
Ở trẻ đã bị thủy đậu, nguyên nhân khiến virus này tái hoạt động trong cơ thể vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, tình trạng này hiếm khi xảy ra ở trẻ dưới 3 tuổi.
Các triệu chứng của bệnh zona
Bệnh zona đặc trưng bởi các mụn nước mọc thành chùm trên nền da có màu hồng và thường chỉ xảy ra ở nửa bên của cơ thể như một bên mặt, dọc theo một bên thân mình, rất hiếm khi vượt qua đường ranh giới giữa cơ thể. Đầu tiên, trẻ sẽ có cảm giác ngứa râm ran, sau đó là đau. Các triệu chứng thường gặp của bệnh zona:
- Đau dây thần kinh dưới da. Mỗi vùng da đều có một nhánh thần kinh chi phối. Do đó, trẻ sẽ có cảm giác đau nhức tùy theo nhánh thần kinh bị tổn thương.
- Sốt đi kèm với sự xuất hiện của các mụn nước, tập trung thành từng chùm. Nếu bệnh phát triển đến giai đoạn nhiễm trùng, các mụn nước này sẽ biến thành các mụn rộp đầy mủ. Sau đó, chúng sẽ vỡ ra và kết vảy trong vòng 7 – 10 ngày.
Ngoài ra, còn có một số triệu chứng khác như:
- Nhức đầu
- Sốt
- Đau nhức toàn thân
- Mệt mỏi.
Đôi khi, trẻ bị đau dây thần kinh nhưng bạn không thấy trẻ bị nổi mụn nước. Nếu bạn không tìm được nguyên nhân khiến trẻ đau, hãy đưa trẻ đến bệnh viện để khám nhé.
Khi nào nên đưa trẻ đi khám?
Bệnh zona rất dễ phát hiện. Tuy nhiên, bạn nên đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu:
- Xuất hiện nhiều mụn nước nghiêm trọng ở mặt và mắt
- Mụn nước không biến mất sau 10 – 14 ngày
- Đau và ngứa ở những nơi nổi mụn nước
- Bạn không chắc chắn những mụn nước này có phải là bệnh zona không. Có thể những mụn nước này là do tác dụng phụ của một loại thuốc mà trẻ đang uống.
- Trẻ bị sốt, mệt mỏi và những mụn nước có dấu hiệu nhiễm trùng.
Zona không phải là một căn bệnh nguy hiểm nhưng nó khiến cho trẻ cảm thấy không thoải mái. Ngoài ra, đây cũng là một căn bệnh có thể lây. Do đó, trẻ có thể vô tình lây bệnh cho bạn, anh chị em hoặc những trẻ khác ở trường. Nếu nghi ngờ trẻ đã mắc phải bệnh này, tốt nhất, bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ để chẩn đoán và cách ly con với những trẻ khác để tránh lây bệnh.
Chẩn đoán bệnh zona
Bác sĩ có thể xác định bệnh zona bằng cách nhìn vào những mụn nước xuất hiện trên cơ thể trẻ. Nếu trẻ không nổi mụn nước, bác sĩ sẽ hỏi xem trẻ có bị đau ở chỗ nào trên cơ thể hay không. Đôi khi, bác sĩ sẽ lấy một ít mủ hoặc màng của mụn nước để xét nghiệm và chẩn đoán một cách chính xác.
Điều trị bệnh zona cho trẻ nhỏ
Zona không có phương pháp điều trị nhưng có một số cách để giảm bớt các triệu chứng của bệnh. Bệnh zona sẽ biến mất sau khi hoàn thành hết vòng đời của nó và có thể kéo dài khoảng một tháng. Vì vậy, không phải trẻ nào bị zona cũng cần phải điều trị. Tuy nhiên, khi điều trị, bác sĩ có thể kê một số thuốc như:
- Thuốc kháng virus như acyclovir (Zovirax), famciclovir (Famvir) và valacyclovir (Valtrex). Những loại thuốc này không loại bỏ virus ra khỏi cơ thể mà nó chỉ giúp giảm các biến chứng do virus zoster gây ra.
- Bác sĩ cũng có thể sẽ cho trẻ sử dụng một số loại kem bôi ngoài da, thuốc xịt, thuốc dán hoặc thuốc uống để giảm bớt các cơn đau dây thần kinh. Một số thuốc có thể sử dụng như Tylenol, ibuprofen… Tuy nhiên, bạn không nên cho trẻ dùng aspirin vì nó có thể dẫn đến hội chứng Reye.
- Nếu bị đau nặng, morphine, oxycodone hoặc gabapentin sẽ trở nên cần thiết.
- Nếu các mụn đỏ xuất hiện ở mắt, bác sĩ sẽ cho trẻ dùng thuốc kháng virus với steroid.
Đôi khi, corticosteroid cũng giúp giảm viêm da, nhưng bạn chỉ nên sử dụng thuốc này dưới sự chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể cho trẻ dùng thuốc kháng histamin để giảm các cơn ngứa.
Một số thảo dược hữu ích cho bệnh zona
Một số loại thảo dược dưới đây giúp trẻ giảm bớt cảm giác đau đớn và khó chịu do zona gây ra:
- Bột yến mạch giúp giảm sự lây lan của các mụn nước và giảm ngứa. Do đó, hãy cho bé ngâm mình trong bồn tắm có đầy bột yến mạch nhé.
- Hỗn hợp giấm và nước giúp giảm cảm giác ngứa ở những vùng nổi mụn nước.
- Calamine lotion cũng giúp điều trị các mụn nước.
- Bạn cũng có thể sử dụng gel lô hội và những loại kem dưỡng có chứa vitamin E để giúp trẻ giảm cảm giác ngứa. Tuy nhiên, trước khi dùng, bạn vẫn nên hỏi ý kiến bác sĩ.
- Baking soda cũng có thể giúp giảm cảm giác ngứa. Trộn bột này với nước, sau đó thoa lên da, để khoảng 10 – 15 phút rồi rửa sạch.
Cách chăm sóc trẻ bị bệnh zona
Những trẻ mắc bệnh zona cần phải được chăm sóc cẩn thận để tránh lây sang cho người khác. Dưới đây là một vài điều bạn nên và không nên làm:
Nên làm
- Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
- Luôn giữ cho da trẻ khô và sạch sẽ để tránh lây sang các bộ phận khác
- Cho trẻ mặc quần áo thoải mái để tránh các mụn nước xuất hiện ngày càng nhiều và hạn chế tình trạng chúng bị vỡ
- Đắp khăn lạnh, chườm đá để giảm đau.
Không nên làm
- Không cho trẻ đến trường hoặc tiếp xúc trực tiếp với bất cứ ai nếu các mụn nước bị chảy mủ
- Không băng các vết mụn nước lại
- Không sử dụng các loại kem có chứa kháng sinh vì chúng làm chậm quá trình lành bệnh
- Chạm hoặc ấn vào các mụn nước.
Phòng ngừa bệnh zona
Bệnh zona không có cách nào để ngăn ngừa hoàn toàn nhưng bạn có thể làm giảm nguy cơ mắc phải bệnh này bằng cách thực hiện một số biện pháp sau:
- Đảm bảo rằng trẻ đã được tiêm ngừa thủy đậu. Mặc dù bệnh zona có thể xuất hiện nhiều lần nhưng việc tiêm vắc xin có thể làm giảm khả năng bùng phát bệnh.
- Nếu trẻ có anh chị em, không nên để những đứa trẻ khác dùng chung các vật dụng cá nhân với trẻ bị bệnh zona.
- Hệ miễn dịch yếu làm cho trẻ dễ bị bệnh zona hơn. Do đó, bạn nên cho trẻ ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng. Các loại thực phẩm này gồm cam, ngũ cốc, rau có màu xanh, đậu, cà chua, gà, sữa và trứng. Một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch và giúp trẻ chống lại bệnh tật.