Viêm phụ khoa, viêm nhiễm phụ khoa hay viêm ngứa phụ khoa là những thuật ngữ chỉ tình trạng bất ổn ở hệ cơ quan sinh dục nữ vì nhiều nguyên nhân khác nhau.
Hai tình trạng phổ biến nhất khi bị viêm nhiễm phụ khoa là viêm âm đạo và viêm âm hộ. Trong đó, viêm âm đạo là bệnh ảnh hưởng đến cả khu vực âm đạo và âm hộ của bạn. Âm hộ là phần bên ngoài của bộ phận sinh dục.
Nguyên nhân gây bệnh viêm phụ khoa
Những nguyên nhân phổ biến khiến bạn bị viêm ngứa phụ khoa bao gồm:
Nhiễm khuẩn
Môi trường âm đạo là nơi “lý tưởng” để nhiều loại vi khuẩn trú ngụ. Sự phát triển quá mức của những loại vi khuẩn này có thể gây ra tình trạng viêm âm đạo hoặc những bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác.
Nhiễm trùng nấm men
Nhiễm trùng nấm men thường xảy ra do sự xuất hiện của một loại nấm có tên là candida. Có nhiều yếu tố làm giảm số lượng vi khuẩn chống nấm trong âm đạo của bạn như uống kháng sinh, vệ sinh kém… Tình trạng này tạo điều kiện cho các loại nấm phát triển mạnh, gây ngứa vùng kín.
Nhiễm ký sinh trùng trichomonas
Trichomonas lây lan chủ yếu qua đường quan hệ tình dục. Bệnh do nguyên nhân này không lây nhiễm qua việc dùng chung khăn tắm hoặc bệ xí ở nhà vệ sinh.
Teo âm đạo
Nguyên nhân này thường xảy ra khi phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh. Tuy nhiên, nó cũng có thể xuất hiện vào những thời điểm khác trong cuộc đời phụ nữ.
Đa số những trường hợp teo âm đạo không do mãn kinh thường là khi nồng độ hormone nội tiết estrogen suy giảm (phụ nữ mang thai, cho con bú…). Estrogen giảm gây mỏng và khô âm đạo, dẫn đến viêm nhiễm.
Viêm ngứa phụ khoa do hóa chất
Thành phần hóa chất trong xà phòng, sữa tắm, nước hoa vùng kín, thuốc đặt âm đạo đều có khả năng khiến cơ quan sinh dục nữ bị kích ứng, gây viêm vùng kín.
Bên cạnh đó, chất liệu vải từ những bộ quần áo bó sát cũng có thể kích ứng âm đạo khiến nó xuất hiện nhiều dấu hiệu bất ổn.
Trong một số trường hợp, bác sĩ không thể xác định được nguyên nhân khiến bạn bị viêm nhiễm phụ khoa. Tình trạng này được gọi là viêm phụ khoa đặc hiệu. Nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến hơn hết ở những cô gái đang ở tuổi dậy thì.
Dấu hiệu viêm phụ khoa dễ nhận biết nhất
Trong giai đoạn đầu, một số bệnh viêm nhiễm phụ khoa không tạo ra triệu chứng gì quá đặc biệt. Nếu có, những dấu hiệu dễ nhận biết nhất thường là:
- Ngứa âm đạo
- Thay đổi lượng dịch tiết âm đạo
- Dịch âm đạo có màu sắc bất thường (màu nâu, xanh, hồng, vàng)
- Đau rát khi đi tiểu
- Đau khi quan hệ tình dục
- Xuất huyết âm đạo dù chưa tới ngày hành kinh.
Những triệu chứng viêm phụ khoa thường thay đổi theo nguyên nhân gây bệnh, cụ thể:
Viêm phụ khoa do vi khuẩn thường gây ra huyết trắng màu xám hoặc vàng đục. Vi khuẩn gây viêm ngứa phụ khoa cũng sẽ làm dịch tiết âm đạo có mùi khó chịu.
Viêm nhiễm phụ khoa do nhiễm trùng nấm men thường khiến bạn bị ngứa. Dịch tiết âm đạo bị nhiễm nấm thường có màu trắng đục như phô mai.
Nhiễm trichomonas (còn gọi là bệnh trich) là dạng viêm phụ khoa lây nhiễm qua đường tình dục. Bệnh do ký sinh trùng đơn bào trichomonas gây ra. Bệnh gây rất nhiều triệu chứng bất thường như nóng rát, sưng đỏ ở bộ phận sinh dục hoặc khí hư có mùi. Mặc dù vậy, người bệnh thường không nghĩ mình bị nhiễm ký sinh trùng trichomonas mà hay nhầm lẫn với các bệnh phụ khoa khác.
Viêm vùng kín không có khả năng đe dọa đến tính mạng. Tuy nhiên, nó có thể gây ra nhiều biến chứng khác nhau làm ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng cuộc sống của người bệnh ở nhiều mặt. Vì vậy, ngay khi có những dấu hiệu bất thường ở cơ quan sinh dục, bạn cần đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra triệu chứng.
Đặc biệt, bạn cần gặp bác sĩ càng sớm càng tốt nếu dấu hiệu bệnh xuất hiện khi:
- Bạn vừa quan hệ tình dục với người mới
- Bạn bị sốt
- Nghi ngờ mình đang mang thai
Bác sĩ chẩn đoán bệnh thế nào?
Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ hỏi bạn một số thông tin về bệnh sử, sức khỏe và thói quen tình dục của người bệnh.
Sau đó, bác sĩ sẽ thăm khám vùng chậu. Trong quá trình này, bác sĩ có thể lấy một ít dịch tiết âm đạo của bạn để phân tích ở phòng thí nghiệm. Kết quả xét nghiệm kết hợp với thông tin thu thập được từ bạn sẽ giúp bác sĩ có cơ sở chẩn đoán bệnh.
Điều trị bệnh viêm phụ khoa
Các phương pháp chữa bệnh tùy thuộc vào nguyên nhân gây viêm nhiễm. Thông thường, bác sĩ sẽ đề nghị bạn sử dụng một số loại thuốc uống hoặc kem bôi sau đây:
- Metronidazole
- Clindamycin dùng cho người bị bệnh do nhiễm khuẩn
- Kem chống nấm cho trường hợp bị nhiễm trùng nấm men
- Viên đặt tinidazole dùng cho người bị nhiễm nấm trichomonas
- Kem bôi estrogen dùng cho người bị teo âm đạo.
Nếu bạn bị viêm ngứa ở cơ quan sinh dục do chất kích ứng từ xà phòng hoặc dung dịch vệ sinh, bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn lựa chọn một loại sản phẩm khác.
Cách ngăn ngừa bệnh viêm nhiễm phụ khoa
Viêm phụ khoa không phải là tình trạng hiếm gặp, đặc biệt là ở những phụ nữ đã có gia đình hoặc có đời sống tính dục không lành mạnh. Đồng thời, bệnh cũng không dễ ngăn chặn. Tuy nhiên, một số lưu ý khi chăm sóc sức khỏe vùng kín sẽ giúp bạn hạn chế nguy cơ mắc bệnh, cụ thể như:
– Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để ngăn ngừa bệnh lây qua đường tình dục.
– Vệ sinh âm đạo đúng cách.
– Chọn đồ lót có chất liệu cotton hoặc có đáy quần bằng cotton để tăng khả năng thấm hút dịch âm đạo và mồ hôi.
– Ưu tiên chọn các sản phẩm vệ sinh phụ nữ có thành phần thiên nhiên, không chứa chất tẩy rửa quá mạnh.
Viêm vùng kín là những căn bệnh thầm kín, khó nói. Tuy nhiên, đừng vì thế mà bạn “giấu bệnh”. Nếu không được chẩn đoán và can thiệp kịp thời, những triệu chứng bệnh sẽ diễn biến nặng hơn. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe sinh sản và đời sống tình dục của bạn.
Trương Phương Đài / HELLO BACSI