Định nghĩa
Bệnh dị ứng thức ăn (dị ứng thực phẩm) là gì?
Dị ứng thức ăn hay dị ứng thực phẩm là phản ứng của hệ miễn dịch khi cơ thể lầm tưởng một loại thức ăn nào đó là có hại. Ngay cả một lượng nhỏ thức ăn gây dị ứng cũng có thể tạo ra các dấu hiệu và triệu chứng như rối loạn tiêu hóa, phát ban hoặc sưng đường hô hấp. Ở một số người, dị ứng thực phẩm có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hoặc thậm chí là sốc phản vệ.
Dị ứng thực phẩm rất dễ bị nhầm với tình trạng không dung nạp thức ăn, cũng tạo sự khó chịu với người bệnh. Không dung nạp thức ăn là tình trạng sức khỏe ít nghiêm trọng, không liên quan đến hệ thống miễn dịch.
Những ai thường mắc phải bệnh dị ứng thức ăn (dị ứng thực phẩm)?
Dị ứng thức ăn phổ biến nhất ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi. Dị ứng thức ăn xảy ra 6% đến 8% ở trẻ em và khoảng 4% người lớn. Trẻ em có thể bị dị ứng với sữa, đậu nành, lúa mì và trứng.
Triệu chứng và dấu hiệu
Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh dị ứng thức ăn (dị ứng thực phẩm) là gì?
Đối với một số người, phản ứng dị ứng với một loại thức ăn đặc biệt có thể gây khó chịu nhưng không nghiêm trọng. Đối với những người khác, phản ứng dị ứng thức ăn có thể rất đáng sợ và thậm chí đe dọa tính mạng. Các triệu chứng dị ứng thực phẩm thường xuất hiện trong vòng vài phút đến hai tiếng sau khi ăn các thức ăn gây dị ứng.
Các dấu hiệu và triệu chứng dị ứng thức ăn phổ biến nhất bao gồm:
- Nổi mề đay, ngứa;
- Ngứa ran hoặc ngứa trong miệng;
- Chóng mặt, choáng hoặc ngất xỉu;
- Thở khò khè, nghẹt mũi hoặc khó thở;
- Đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn hay nôn mửa;
- Sưng môi, mặt, lưỡi và cổ họng hoặc các bộ phận khác của cơ thể;
- Sốc phản vệ: ở một số người, dị ứng thức ăn có thể kích hoạt một phản ứng dị ứng nghiêm trọng được gọi là sốc phản vệ. Điều này có thể gây ra các dấu hiệu đe dọa tính mạng và triệu chứng, bao gồm tình trạng co thắt và thắt chặt của đường hô hấp, cổ họng sưng hoặc cảm giác có khối u trong cổ họng làm khó thở, tụt huyết áp nghiêm trọng, chóng mặt, choáng hoặc bất tỉnh. Khi bị sốc phản vệ, người bệnh cần được điều trị càng sớm càng tốt, sốc phản vệ có thể gây hôn mê hoặc thậm chí tử vong.
Tập thể dục gây ra dị ứng thực phẩm
Một số người bị dị ứng với một số loại thực phẩm khi kết hợp với tập thể dục. Ăn các loại thực phẩm nhất định có thể làm bạn cảm thấy ngứa và đầu óc quay cuồng ngay sau khi bạn bắt đầu tập thể dục. Trong trường hợp nghiêm trọng, dị ứng thực phẩm do tập luyện có thể gây ra các phản ứng như phát ban hoặc sốc phản vệ. Do đó, bạn không nên ăn trước khi tập thể dục trong khoảng một vài giờ và tránh các loại thực phẩm nhất định để giúp ngăn chặn vấn đề này.
Hội chứng dị ứng phấn hoa, thực phẩm
Ở nhiều người mắc chứng sốt cỏ khô, trái cây tươi, rau quả, các loại hạt và gia vị nhất định có thể bị dị ứng và cảm thấy ngứa râm ran ở trong miệng. Ở một số người, hội chứng dị ứng phấn hoa, thực phẩm – đôi khi được gọi là hội chứng dị ứng đường uống – có thể gây sưng cổ họng hoặc thậm chí sốc phản vệ. Vì vậy, bạn cần nấu chín rau quả để giúp phòng ngừa tình trạng này. Trái cây và rau nấu chín thường không gây ra triệu chứng phản ứng chéo dị ứng miệng.
Có thể có các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Đi khám bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng dị ứng thức ăn ngay sau khi ăn. Hãy gặp bác sĩ ngay khi các phản ứng dị ứng xảy ra, điều này sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán dễ hơn. Bạn cần được điều trị khẩn cấp nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng của sốc phản vệ.
Khi bạn bị dị ứng thức ăn, hệ thống miễn dịch nhầm một loại thức ăn cụ thể hoặc một chất có trong thức ăn là có hại. Hệ thống miễn dịch của bạn sẽ sản sinh ra các kháng thể được gọi là kháng thể globulin miễn dịch E (IgE) để trung hòa các tác nhân gây dị ứng. Các kháng thể IgE cảm nhận và tác động lên hệ thống miễn dịch của bạn để giải phóng chất histamine. Chất này gây ra một loạt các dấu hiệu và triệu chứng dị ứng bao gồm chảy nước mũi, ngứa, khô họng, phát ban và