Chắc hẳn có nhiều người thắc mắc rằng tại sao chúng ta thường cảm thấy rất ngứa khi các vết thương ngoài da bắt đầu lên da non và dần lành lại. Đâu là nguyên nhân khiến vết thương bị ngứa và làm sao để dịu bớt cảm giác này?
Ngứa ngáy khi vết thương ngoài da chuẩn bị lành là hiện tượng hết sức bình thường. Điều này chứng tỏ vùng da bị tổn thương của bạn đang được tái tạo. Vậy cơ chế tái tạo của da ra sao?
Quá trình lành lại của vết thương ngoài da
Nếu muốn trả lời câu hỏi: “Tại sao các vết thương bị ngứa khi chúng đang lành lại?” thì trước tiên, bạn nên tìm hiểu quá trình lành lại của da.
Làn da là lớp bảo vệ cơ thể đầu tiên khỏi các tác nhân gây hại và có vai trò giống như là một hệ thống an ninh. Khi có bất cứ tác nhân nào xâm nhập vào vành đai bảo vệ này, chúng sẽ báo động để cơ thể bắt đầu tiến hành cơ chế phục hồi lại da. Sau đây là 4 giai đoạn cơ bản của quá trình lành da sau khi bị thương:
- Giai đoạn cầm máu: Các mạch máu hẹp lại, máu chảy ít dần, các tiểu cầu sẽ kết dính lại với nhau và tập trung tại vùng vết thương. Sau đó, các tiểu cầu và hồng cầu sẽ tập trung lại và hình thành một cục máu đông nhờ vào fibrin (protein giúp đông máu) giúp ngăn chặn việc chảy máu;
- Giai đoạn viêm: Đây là giai đoạn mà cơ thể tự làm sạch vết thương do có sự can thiệp của bạch cầu đa nhân trung tính. Những vật thể lạ xâm nhập qua vết thương sẽ được loại bỏ để tránh tình trạng nhiễm trùng;
- Giai đoạn tăng sinh: Trong giai đoạn này, các mạch máu mới mọc lại và da sẽ được tái tạo thông qua việc sản sinh ra da non;
- Giai đoạn tái tạo: Các tế bào tổn thương sẽ được phục hồi, bao gồm các tế bào thần kinh.
Tại sao vết thương bị ngứa khi đang mọc da non?
Tại sao mọc da non lại ngứa? Sở dĩ chúng ta cảm thấy ngứa ở vết thương ngoài da sắp lành là do chất histamin tạo nên quá trình loại bỏ vẩy trầy. Tuy nhiên, cách giải thích này vẫn còn nhiều thiếu sót bởi trong nhiều trường hợp, các vẩy trầy sẽ khiến chúng ta cảm thấy ngứa trước khi vết thương lành.
Một cách lý giải nữa là khi da chúng ta bị rách thì các mạch máu cũng bị đứt ra. Khi vết thương bắt đầu lành, làn da non mới mọc rất mỏng và các mạch máu thậm chí rất nhạy cảm. Vì vậy, khi da bắt đầu lành lại thì các mao mạch này sẽ thông báo tín hiệu sai đến não và não sẽ lập tức ứng phó bằng cách ra lệnh cho tay gãi vào vết thương.
Ngoài ra, nhiều người lại cho rằng khi vết thương lành đi thì các vảy trầy sẽ kéo da non lại, làm cho các vùng da xung quanh vảy trầy trở nên ngứa ngáy. Ngoài ra, khi có da bị tổn thương thì có nghĩa là các mạch máu và các lỗ chân lông cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy, vùng da không có dầu sẽ trở nên khô hơn, dẫn đến hiện tượng ngứa ngáy.
Làm thế nào để bớt ngứa khi da bắt đầu lành lại?
Bạn có thể dùng thuốc bôi kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ để chữa vết thương ngoài da lành nhanh và ít ngứa hơn;
Để vết thương bị ngứa mau lành miệng và chóng khỏi, bạn cần lưu ý giữ cho miệng vết thương luôn khô sạch và không bị nhiễm trùng.
Ngoài ra, các sản phẩm được bán tại các hiệu thuốc như các loại kem trị ngứa hoặc tinh dầu vitamin E,… cũng có thể giúp bạn làm dịu các cơn ngứa ngáy.
Cách sơ cứu khi vết thương bị ngứa
Sau đây là một số cách để sơ cứu vết thương bị ngứa cơ bản nhất để vùng tổn thương có thể hồi phục nhanh chóng.
Để sơ cứu vết thương ngoài da chảy máu thì việc đầu tiên bạn cần làm chính là cầm máu. Bạn có thể dùng gạc y tế hoặc một miếng vải sạch buộc lên vết thương từ 20−30 phút. Nếu máu không ngừng chảy thì bạn hãy đến cơ sở y tế gần nhất để xử lý vết thương kịp thời.
Sau khi vết thương ngưng chảy máu thì bạn hãy rửa vết thương bằng nước ấm, sạch. Đồng thời, bạn cũng nên làm sạch vùng da xung quanh vết thương. Thoa một lớp mỏng thuốc kháng sinh lên vết thương sẽ ngăn ngừa nhiễm trùng và giúp vết thương mau lành.
Tiếp đó, bạn hãy dùng băng dính để băng vết thương lại theo chiều dọc và nhớ thay băng hằng ngày để tránh bị nhiễm trùng.
Khi vết thương chuẩn bị lành, bạn không cần dùng băng dính nữa mà hãy để nó thông thoáng.
Vậy là bạn đã biết tại sao chúng ta thường cảm thấy rất ngứa khi các vết thương ngoài da bắt đầu lành lại và mọc da non. Đừng quá lo lắng về hiện tượng này nhé