Khi xoang bị viêm nhiễm do nhiều nguyên nhân khác nhau, chất nhầy không thoát ra ngoài được và làm tăng áp lực ra xung quanh. Khi đó, người bệnh có thể cảm thấy sưng ở má, mũi, trán và đau đầu do viêm xoang.
Đau đầu do viêm xoang xảy ra khi các đường xoang ở sau mắt, mũi, má và trán bị tắc nghẽn làm tăng áp lực từ bên trong. Cơn đau này có thể cảm nhận được ở một hoặc cả hai bên đầu.
Đau đầu viêm xoang có khi xảy ra theo mùa khi bạn bị dị ứng một số tác nhân xuất hiện theo mùa. Đôi lúc, đau đầu xoang chỉ xuất hiện khi các xoang bị kích thích vì các lý do khác. Để điều trị tình trạng này, bạn có thể dùng các thuốc không kê đơn, thuốc theo chỉ định bác sĩ hay một vài thảo dược cùng biện pháp giảm nhẹ tại nhà.
Vậy làm sao nhận biết cơn đau đầu có liên quan đến viêm xoang? Những tác nhân nào có thể kích thích tình trạng này và cách phòng ngừa, điều trị? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
Triệu chứng khi bị đau đầu do viêm xoang
Ngoài đau đầu, các triệu chứng liên quan đến viêm xoang cũng xuất hiện khiến bạn cảm thấy:
- Đau hơn khi nghiêng người về phía trước
- Nước mũi có màu xanh hoặc vàng
- Có áp lực tăng lên ở trán, gò má và sống mũi
Hơn nữa, bạn thỉnh thoảng có thể thấy đau nhức ở hàm răng trên và cảm thấy cơ thể mệt mỏi. Bạn cũng có thể thấy má, mũi và trán bị sưng và đỏ hơn các vùng khác.
Đồng thời, bạn cũng nhận thấy các triệu chứng viêm xoang như chảy nước mũi, ù tai, sốt và sưng mặt. Để chẩn đoán tình trạng này, bác sĩ thường yêu cầu chụp CT hay MRI kết hợp với khám thực thể để quan sát và đánh giá được mức độ tắc nghẽn trong xoang.
Phân biệt đau đầu do viêm xoang với đau nửa đầu
Theo Tổ chức Đau nửa đầu Hoa Kỳ, khoảng 50% trường hợp đã bị chẩn đoán nhầm giữa đau nửa đầu ở giai đoạn mới bắt đầu với đau đầu viêm xoang. Một vài người đến gặp bác sĩ vì nghĩ mình bị đau đầu do viêm xoang nhưng lại phát hiện họ mắc chứng đau nửa đầu (migraine).
Việc điều trị cho hai tình trạng này không giống nhau. Thế nên, bạn cần xác định rõ tình trạng sức khỏe đang mắc phải là gì để điều trị hiệu quả. Nếu bạn có những triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt hoặc nhạy cảm với ánh sáng đi cùng với cơn đau đầu, đó có thể là dấu hiệu của chứng đau nửa đầu thay vì đau đầu viêm xoang.
Dị ứng có gây đau đầu giống vậy?
Dị ứng gây đau đầu là một quan niệm không chính xác. Sự thật, tình trạng dị ứng không hề trực tiếp gây ra cơn đau đầu. Tuy nhiên, khi bạn bị dị ứng, các xoang thường tăng sản xuất chất nhầy, gây tắc nghẽn đường thở và chính điều này có khả năng gây đau đầu.
Vậy nên, chỉ khắc phục tình trạng dị ứng sẽ không giúp giảm bớt cơn đau đầu. Hai vấn đề này cần phải có phương pháp điều trị riêng biệt.
Tác nhân kích thích đau đầu do viêm xoang
Đau đầu do viêm xoang thường là một triệu chứng xảy ra khi xoang bị viêm nhiễm. Các tác nhân gây kích thích xoang có thể là những yếu tố gây dị ứng hay virus, vi khuẩn.
Đau đầu viêm xoang cũng có thể do dị ứng theo mùa kéo dài, còn được gọi là viêm mũi dị ứng hay sốt cỏ khô. Xoang bị nhiễm trùng và tắc nghẽn cũng dẫn đến đau đầu.
Điều trị và giảm nhẹ
Bạn có thể để tình trạng nhiễm trùng xoang tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt, trừ khi gặp phải một số triệu chứng nghiêm trọng như sốt, đau dữ dội hay nhiễm trùng kéo dài hơn 7 ngày.
Biện pháp giảm nhẹ tại nhà
Nếu bạn bị đau đầu do viêm xoang, hãy thực hiện các biện pháp giúp giảm bớt tình trạng tắc nghẽn bên trong các xoang. Bạn có thể thử sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc dùng dung dịch nước muối sinh lý để giúp rửa sạch xoang mũi.
Xông hơi cũng giúp chất nhầy bên trong xoang mũi thoát ra ngoài dễ dàng hơn. Bạn có thể thử chườm khăn ấm lên mặt để thúc đẩy quá trình làm loãng chất nhầy và giảm áp lực từ bên trong.
Trước khi xì mũi, bạn nên ấn nhẹ vào hai bên sống mũi để các chất nhầy được tống ra ngoài dễ dàng hơn. Khi ấn nhẹ vào khu vực bên dưới mắt hay gò má, cơn đau sẽ giảm bớt.
Sử dụng thuốc không kê đơn
Các thuốc giảm đau không kê đơn, như ibuprofen và paracetamol, có khả năng làm giảm bớt cơn đau đầu do viêm xoang. Không những thế, các thuốc này có thể điều trị các triệu chứng khác như đau hàm hay sốt.
Tuy nhiên, các thuốc không kê đơn thường không giải quyết được nguyên nhân viêm tiềm ẩn gây ra cơn đau. Nếu thấy đau đầu do viêm xoang ngày càng nặng thêm hoặc kéo dài nhiều ngày, hãy tạm ngưng sử dụng thuốc giảm đau và đến gặp bác sĩ sớm nhất có thể.
Khi các biện pháp tại nhà không giúp giảm nhẹ các triệu chứng, bạn nên thử sử dụng thuốc thông mũi, chẳng hạn như oxymetazolin hay pseudoephedrine. Lưu ý, không dùng thuốc thông mũi hơn 3 ngày mà không có ý kiến từ bác sĩ vì có thể gây ra phản ứng hồi ứng.
Thuốc kê đơn
Nếu tình trạng nhiễm trùng xoang dẫn đến đau đầu, bác sĩ sẽ kê một vài thuốc kháng histamin, thuốc làm loãng chất nhầy và thuốc thông mũi cho bạn. Bạn sẽ chưa cần dùng đến kháng sinh, trừ khi có những biến chứng từ viêm xoang do nhiễm vi khuẩn gây nên.
Trường hợp đau đầu viêm xoang có liên quan đến tình trạng dị ứng, bạn có thể phải sử dụng một số thuốc kháng histamin hay corticosteroid.
Phương pháp điều trị thay thế
Một số phương pháp điều trị thay thế cũng giúp giảm đau đầu do viêm xoang hiệu quả, bao gồm sử dụng thảo dược, bấm huyệt…
Một bài báo đánh giá trên Tạp chí Y học thay thế (Alternative Medicince Review) cho thấy hỗn hợp các enzyme có trong nước ép dứa là bromelain có thể làm loãng dịch nhầy. Cây tầm ma (Urtica dioica) cũng có tác dụng hỗ trợ trong trường hợp viêm mũi kéo dài.
Nếu nhiễm trùng xoang trở nên trầm trọng hơn, các phương pháp điều trị thay thế này sẽ không giúp chữa khỏi bệnh hay giảm đau ngay lập tức.
Các biến chứng của đau đầu do viêm xoang
Dù hiếm khi xảy ra nhưng bạn có thể gặp phải biến chứng liên quan đến xoang, gây sưng và viêm xung quanh mắt. Vấn đề này có khi gây ảnh hưởng đến tầm nhìn của bạn.
Nếu bạn bị sốt cao kéo dài, nước mũi bị đổi màu, cảm thấy tức ngực, khó thở thì hãy đến gặp bác sĩ ngay. Phần lớn trường hợp đau đầu do viêm xoang không phải là tình trạng nguy hiểm nhưng tốt nhất bạn phải xác định được nguyên nhân của bệnh.
Cách phòng ngừa đau đầu do viêm xoang
Khi nhận thấy đau đầu do viêm xoang tái phát như một triệu chứng của nhiễm trùng xoang hoặc dị ứng theo mùa, bạn nên uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát vấn đề này.
Thay đổi lối sống cũng có những tác động tích cực đến tình trạng tắc nghẽn trong xoang. Ví dụ, tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng kết hợp với luyện tập thể dục, thể thao thường xuyên, tăng cường sức đề kháng có thể giảm bớt số lần bùng phát đau đầu.
Trường hợp bạn bị viêm xoang mạn tính, bác sĩ sẽ đề nghị thực hiện phẫu thuật nong ống thông xoang bằng bóng. Đây có thể là cách duy nhất giúp phòng ngừa những cơn đau đầu do viêm xoang xảy ra trong tương lai.
Nói tóm lại, bạn không nên vội nhận định mình bị đau đầu do viêm xoang khi có cảm giác áp lực tăng lên bên trong xoang gây đau đầu và xung quanh mắt, má, trán. Hãy kiểm tra những triệu chứng khác và để ý các dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, nước mũi có màu.