Cái chết đau lòng của bé trai lớp 1, học sinh trường Quốc tế Gateway do bị mắc kẹt trên xe đưa đón của trường khiến mọi người làm cha, làm mẹ hoang mang, sợ hãi. Hiểm nguy và những tai nạn hy hữu luôn rình rập con em chúng ta trong mọi tình huống, mọi địa điểm.
Đứa trẻ của chúng ta được sinh ra và lớn lên trong biết bao tình yêu và hy vọng. Khi có một sự việc đáng tiếc nào đó xảy ra gây nguy hại đến sự an toàn của bé, có nhiều phụ huynh tự trách mình rằng tại sao chúng ta không cố gắng trang bị cho con những kỹ năng cần thiết để con có thể tự cứu mình trước khi được người khác ứng cứu.
Có thể có nhiều phụ huynh nghĩ rằng tuổi con mình còn rất nhỏ, không thể tiếp thu những thông tin về kỹ năng thoát hiểm khỏi đám cháy, kỹ năng thoát hiểm khi mắc kẹt trong xe ô tô hoặc những tai nạn khác, nhưng trên thực tế lại khác. Khi bạn cho con tiếp xúc với những tình huống giả định càng sớm, tư duy và kỹ năng bảo vệ bản thân của trẻ càng hình thành và phát triển.
Vì thế, dạy con kỹ năng thoát hiểm trong nhiều hoàn cảnh là điều vô cùng cần thiết. Hello Bacsi đưa ra vài gợi ý, mời bạn tham khảo.
Làm thế nào để thoát khỏi chiếc xe ô tô đang bị kẹt?
Trong tình huống này, bạn có thể cho bé xem những video tái dựng tình huống tương tự để bé có sự quan sát trực quan hơn. Đồng thời, bạn hãy thường xuyên tổ chức một vài tình huống giả định bằng các trò chơi vui nhộn để bé có cơ hội thực hành.
Những cách thoát khỏi cảnh mắc kẹt trong xe ô tô được khuyến khích là:
Tự mở cửa xe từ bên trong
Việc làm này chỉ hữu ích khi bé quan sát qua ô kính thấy không gian bên ngoài cửa xe hoàn toàn trống trải. Ở nhiều loại xe, cánh cửa bên hông quá nặng, lực kéo của bé không đủ sức dịch chuyển cửa xe, hãy hướng dẫn bé bước nhanh đến vị trí ngồi của tài xế và mở cánh cửa xe ở đó.
Trước đó, bạn hãy tận dụng mọi thời điểm để hướng dẫn bé cách làm thế nào để mở cửa xe từ bên trong. Nếu gia đình bạn có ô tô riêng thì điều này dễ dàng hơn. Nếu không, hãy dạy bé bất cứ khi nào có điều kiện di chuyển trên ô tô khách để con biết được kỹ năng thoát hiểm khi bị kẹt trên xe ô tô.
Bấm còi xe hoặc bật đèn báo khẩn cấp để thu hút sự chú ý từ bên ngoài
Dù rất hy hữu nhưng đã từng có nhiều hậu quả đáng tiếc xảy ra khi người lớn bên ngoài không nhận thấy tín hiệu khẩn cấp của một em bé đang mắc kẹt trong chiếc xe. Cũng tương tự như cách mở cửa xe từ bên trong, bạn hãy tận dụng mọi thời cơ để hướng dẫn cho bé biết còi xe ở đâu, đèn khẩn cấp nằm ở vị trí nào và làm thế nào để khiến chúng hoạt động.
Với còi xe, dù xe đã tắt máy và không có chìa khóa, còi xe vẫn hoạt động được nhờ nguồn điện trực tiếp từ Accu. Nếu con bị kẹt trong xe, hãy lên vô lăng, ấn tay vào vùng chính giữa vô lăng để còi phát ra tiếng kêu thu hút sự chú ý của người bên ngoài.
Đèn khẩn cấp cũng tương tự như còi xe, đèn luôn sẵn sàng hoạt động cả ngày nhờ nguồn điện Accu. Biểu tượng hình tam giác trên tablo buồng lái chính là chỗ con phải bấm vào để mở tín hiệu đèn khẩn cấp. Mở đèn kết hợp với bấm còi để người bên ngoài biết con đang bị kẹt trong xe để ứng cứu kịp thời.
Dùng búa thoát hiểm đập vỡ cửa kính xe
Búa thoát hiểm trên xe ô tô sẽ là “bùa hộ mệnh” cho cả trẻ con và người lớn trong những tình huống nguy cấp. Tuy nhiên, vì những yếu tố liên quan đến ý thức người sử dụng nên có nhiều xe chỉ trang bị búa thoát hiểm để đối phó với cơ quan chức năng. Tình trạng phổ biến nhất là trang bị không đủ số lượng cần thiết hoặc siết búa quá chặt vào thành xe khiến hành khách rất khó lấy ra.
Bé sẽ làm gì khi gặp phải tình huống đó? Bạn hãy cố gắng hướng dẫn trẻ tìm một vật dụng nào đó trên xe tương tự búa thoát hiểm để đập vỡ cửa kính xe và thoát ra ngoài. Nếu bé đang đi học, trong cặp sách của bé có thể có sẵn kéo thủ công. Lúc đó, bé hãy lấy kéo cắt dây cột búa thoát hiểm để lấy búa đập cửa xe.
Dù búa thoát hiểm trên xe chỉ có kích thước rất nhỏ nhưng nó được thiết kế để tập trung lực ở phần đầu nhọn. Bé chỉ cần dùng ít sức lực, đập liên tục vào một chỗ thì kính xe sẽ nhanh chóng vỡ ra. Kính xe đa phần là kính cường lực nên khi vỡ sẽ không làm con đau hay bị thương tích.
Kỹ năng thoát khỏi nguy hiểm trong thang máy
Thông thường, bé sẽ đi thang máy cùng với người lớn nhưng cũng có những bé có thể tự đi thang máy một mình. Hầu như trong số chúng ta chưa từng có suy nghĩ sẽ chỉ cho bé thấy camera trong thang máy nằm ở vị trí nào, nó có chức năng ra sao. Đó cũng là lý do khiến bé không biết được camera sẽ giúp được gì nếu mình gặp phải người xấu và những tình huống bất lợi trong thang máy.
Bé hơn 2 tuổi đã có thể tự hỏi “Đó là cái gì vậy mẹ?” khi nhìn thấy camera trong thang máy. Lúc này, bạn hãy giải thích cặn kẽ về vai trò của chiếc camera và đừng quên hướng dẫn bé phải đứng ở chỗ camera có thể thấy được mình để các chú bảo vệ nhìn thấy con qua camera. Khi đó, nếu con bị “bắt nạt” trong thang máy, chú bảo vệ sẽ kịp thời giải cứu con.
Nếu thang máy không có camera, bạn hãy dạy bé cách khiến thang máy mở cửa nhanh nhất là bấm vào số tầng gần nhất mà thang máy sắp đến. Khi cửa thang máy mở ra, con hãy nhanh chạy ra ngoài hoặc la to kêu cứu.
Trong trường hợp thang máy bị kẹt, con phải bình tĩnh. Nếu con hoảng loạn la hét trong thang máy, không ai nghe thấy tiếng kêu của con và điều đó sẽ làm con mất nhiều sức lực hơn. Lúc này, con chỉ cần ấn vào biểu tượng cái chuông trên bảng điều khiển. Chỗ đó sẽ phát ra tín hiệu kêu cứu để mọi người kịp thời giúp đỡ con thoát ra ngoài.
Nếu có thể sử dụng điện thoại, con hãy gọi vào số điện thoại khẩn cấp thường dán ở bảng điều khiển thang máy để tìm kiếm sự giúp đỡ.
Bạn có thể đọc thêm: Dạy bé kỹ năng xử lý khi bị kẹt trong thang máy
Cách thoát hiểm khi bị lạm dụng tình dục
Vấn nạn lạm dụng tình dục trẻ em đang là “nỗi ám ảnh” của nhiều bậc phụ huynh. Tỷ lệ nguy cơ bị kẻ xấu tấn công tình dục ở bé gái và bé trai là ngang nhau. Điều đáng tiếc là bố mẹ không thể ở bên bé 24/24 để bảo vệ con. Cách tốt nhất có thể làm là hướng dẫn bé tự bảo vệ mình trước người xấu.
Không ai được đụng vào cơ thể con nếu con không đồng ý
Đây là điều kiện đầu tiên và quan trọng khi bạn muốn trang bị cho bé ý thức bảo vệ cơ thể mình. Ngoài ra, phụ huynh đừng e ngại khi trò chuyện với bé về giới tính, vùng kín và những khu vực nhạy cảm trên cơ thể.
Trong sự gần gũi hằng ngày, bố mẹ và người lớn trong nhà cũng không nên tùy tiện đụng chạm vào vùng cơ thể nhạy cảm của con.
Hiện nay, có rất nhiều kênh truyền thông đăng tải nhiều hình ảnh, clip thú vị, gần gũi với khả năng tiếp nhận của các con để giúp bé nhận biết vùng kín là gì. Bạn có thể mở cho bé xem những video, hình ảnh đó như một cách cho bé vừa học vừa chơi.
Tìm kiếm sự trợ giúp khi có người khiến bé sợ hãi
Bạn hãy nói cho bé biết trong những lúc bé cảm thấy sợ, người có thể giúp bé là chú công an, bác bảo vệ hoặc người lớn nào đó đang đi cùng con nhỏ… Nếu thấy sợ hãi trước một ai đó, con hãy la lớn lên hoặc làm cách nào đó thu hút sự chú ý của những người khác để họ có thể giúp con.
Bạn có thể đọc thêm: Bạn biết tự bảo vệ mình khỏi lạm dụng tình dục?
Bố mẹ nên trang bị cho con những gì để hạn chế rủi ro?
Trong nhiều tình huống, sự trang bị kỹ lưỡng của bố mẹ sẽ phát huy vai trò tích cực khi con vô tình rơi vào hoàn cảnh bất lợi. Những trang thiết bị đó thường là:
Đồng hồ định vị
Chức năng cơ bản nhất của thiết bị này là luôn kết nối tín hiệu của con trẻ tới các thiết bị điện tử của bố mẹ để chúng ta biết vị trí con mình đang ở. Ngoài ra, tùy theo nhà sản xuất, đồng hồ định vị còn tích hợp thêm chức năng nghe, gọi, phát tín hiệu khẩn cấp, đèn pin…
Điện thoại
Nếu bố mẹ dạy bé cách sử dụng tích cực, điện thoại thông minh không mang đến cho bé nhiều nguy hại như chúng ta thường lo lắng mà ngược lại, nó sẽ giúp đứa trẻ nhanh chóng kết nối tín hiệu với bố mẹ. Bạn hãy cài số điện thoại của mình vào chế độ cuộc gọi khẩn cấp và hướng dẫn bé cách gọi bố, mẹ khi cần thiết.
Một chiếc túi nhỏ có đủ thông tin bố, mẹ
Chiếc túi và thông tin liên lạc của bố mẹ sẽ cực kỳ hữu dụng khi bé bị lạc. Nó sẽ giúp những người muốn giúp đỡ trẻ trong những trường hợp xấu dễ dàng kết nối được với bạn. Điều này đặc biệt cần thiết khi bạn và bé chuẩn bị đi chơi xa hoặc đến những nơi đông người.
Bạn đừng quên dặn dò bé rằng nếu lỡ may có bị lạc khỏi bố hoặc mẹ, con hãy bình tĩnh để tìm kiếm sự giúp đỡ. Lúc đó, con hãy đứng yên ở khu vực bị lạc để bố mẹ dễ dàng tìm thấy con.
Bạn có thể đọc thêm: Dạy con cách xử lý khi bị lạc bố mẹ
Chúng ta không thể lường hết những nguy cơ, rủi ro có thể xảy ra với con của mình. Chúng ta càng không thể bảo vệ chúng 24/24 khi chúng đã đến tuổi đi học và hòa nhập với thế giới bên ngoài. Điều duy nhất chúng ta có thể làm là cố gắng giúp con có ý thức bảo vệ bản thân và biết cách thực hành các kỹ năng xã hội.
Bạn đừng nghĩ con mình còn quá nhỏ để học kỹ năng. Dạy con cách thoát hiểm trong nhiều tình huống không bao giờ là quá sớm hoặc quá muộn. Hãy bắt đầu ngay hôm nay, mỗi ngày từng chút một. Khi cần thiết, chính những điều nhỏ nhoi được góp nhặt mỗi ngày có thể giúp trẻ tự cứu sống chính mình trước khi bố mẹ đến.
Trương Phương Đài / HELLO BACSI