Đái dầm là triệu chứng phổ biến. Theo thời gian, hầu hết trẻ đều trở nên “khô ráo” vào ban đêm mà không cần điều trị gì. Việc lựa chọn phương pháp điều trị nhằm tạo ra những đêm “khô ráo” sớm hơn bình thường. Điều trị được xem xét cho trẻ em từ 5 tuổi trở lên.
Đái dầm là gì?
Đái dầm có nghĩa là một đứa trẻ đi tiểu vào ban đêm khi trẻ đang ngủ. Nhiều bậc phụ huynh mong đợi trẻ từ 3 tuổi trở lên không đái vào ban đêm. Mặc dù nhiều trẻ cũng “khô ráo” ở lứa tuổi này, nhưng thường cần tã lót cho đến tuổi đi học. Thậm chí, quá độ tuổi này, đái dầm vẫn còn phổ biến. Một trong 5 trẻ trong độ tuổi 5 tuổi, và 1 trong 10 trẻ ở độ tuổi dưới 10 tuổi vẫn đái dầm vào ban đêm. Đái dầm vẫn được coi là bình thường ở trẻ em dưới 5 tuổi.
Một đứa trẻ chưa bao giờ “khô ráo” vào ban đêm được cho là đái dầm nguyên phát. Một đứa trẻ đã có ít nhất sáu tháng “khô ráo” vào ban đêm nhưng sau đó lại đái dầm, gọi là đái dầm thứ phát. Đái dầm phổ biến ở trẻ trai hơn trẻ gái.
Xem thêm bài viết "Tiểu dầm ở trẻ em" của Y học cộng đồngĐiều gì gây ra đái dầm?
Ở hầu hết trẻ, không có nguyên nhân cụ thể. Đái dầm không phải là lỗi của trẻ. Nó xảy ra bởi vì lượng nước tiểu nhiều vào ban đêm hơn so với bàng quang có thể giữ được. Cảm giác bàng quang đầy dường như không đủ để đánh thức trẻ. Nhưng khi trẻ phát triển và lớn lên, lượng nước tiểu sinh ra vào mỗi đêm ít đi. Và trẻ nhận thức được rằng cần thức dậy vào ban đêm nếu bàng quang đầy nước tiểu. Vì vậy, vấn đề đái dầm sẽ biến mất ở phần lớn trẻ em.
Một số yếu tố là làm cho việc đái dầm trở nên tồi tệ hơn hoặc nhiều khả năng xảy ra hơn bao gồm:
- Căng thẳng có thể tăng đái dầm trở lại sau một thời gian “khô ráo”. Ví dụ: bắt đầu đi học, đến nơi của một em bé mới, bệnh tật, bắt nạt, và ngược đãi.
- Đồ uống và thức ăn có chứa caffeine bao gồm trà, cà phê, cola và sô-cô-la. Caffeine làm tăng lượng nước tiểu được tạo ra bởi thận (do tác dụng lợi tiểu).
- Táo bón. Phân lớn trong đoạn sau trực tràng có thể ép và kích thích lên mặt sau của bàng quang. Đặc biệt, trẻ em bị táo bón (mạn tính) dai dẳng thường dễ bị vấn đề về đái dầm.
- Trọng lượng. Đái dầm gặp phổ biến hơn ở trẻ em bị béo phì.
- Tiền sử gia đình. Trẻ có cha mẹ có vấn đề với đái dầm khi họ còn trẻ có nhiều khả năng hơn các trẻ khác.
- Trẻ em bị rối loạn tăng động thiếu chú ý (ADHD) có nguy cơ gia tăng vấn đề về đái dầm.
- Trẻ bị chậm phát triển gây ra bởi tình trạng sinh lý nghiêm trọng như hội chứng Down hoặc bại não thường có khả năng bị trì hoãn khả năng làm “khô ráo” vào ban đêm.
Các nguyên nhân y tế cụ thể khác của việc gây đái dầm rất hiếm. Ví dụ, nhiễm trùng đường tiểu, ngưng thở khi ngủ do đường hô hấp bị tắc nghẽn, tiểu đường và các rối loạn hiếm gặp của bàng quang có thể gây ra đái dầm. Một nguyên nhân y tế gây ra đái dầm là nếu làm ướt vào ban ngày. Bác sĩ thường có thể loại trừ những nguyên nhân này bằng cách kiểm tra trẻ và thử mẫu nước tiểu. Có thể cần thêm nhiều xét nghiệm khác để kiểm tra các vấn đề về bàng quang hiếm gặp ở trẻ em bị ướt vào ban ngày.
Sau đây là một số mẹo chung có thể hữu ích cho trẻ đái dầm.
Tã lót
Nếu bạn quyết định “bây giờ là thời điểm”, thì hãy ngừng sử dụng tã lót. Một số trẻ lớn tuổi vẫn được dùng tã vào ban đêm để trẻ khô thoáng. Điều này mang lại cho trẻ ít động lực hoặc cần phải “khô ráo”. Nguy cơ không có tã lót là giường sẽ bị ướt. Tuy nhiên, ở trẻ nhỏ, nếu giai đoạn thử nghiệm không có tã lót không tỏ ra hiệu quả thì ngưng sử dụng tã lót trong một thời gian và thử lại vào một ngày sau đó. Tã lót hoặc quần tập có thể gây áp lực cho trẻ nếu chúng chưa sẵn sàng.
Kiên nhẫn, bảo đảm và yêu thương
Như đã đề cập ở trên, nếu thử nghiệm không có tã lót không thành công ở độ tuổi 3 tuổi. Thì cách tốt nhất là cố gắng thử lại vài tháng sau đó. Điều trị thường không cần thiết cho trẻ em dưới 5 tuổi. Tiếp tục thử nghiệm vài tháng một lần cho đến khi thành công. Ngay cả khi trẻ bị đái dầm khi trẻ bắt đầu đi học, có nhiều khả năng thử nghiệm sẽ sớm dừng lại. Bởi vì có một sự thay đổi lớn sẽ khiến trẻ “khô ráo” tự nhiên vào ban đêm.
Đừng trừng phạt trẻ em khi trẻ đái dầm vì đó không phải lỗi của trẻ. Thay vào đó, bạn nên được khen ngợi trẻ nếu trẻ có bất kỳ sự tiến bộ nào. Bất kỳ sự thay đổi trong gia đình hoặc trường học cũng có thể gây căng thẳng cho trẻ. Nếu đái dầm xuất hiện lại sau một thời gian “khô ráo”. Điều đó có nghĩa rằng trẻ đang phản ánh một căng thẳng ẩn dấu nào đó hoặc sợ hãi (chẳng hạn như bị bắt nạt ở trường…).
Giải thích cho trẻ em
Cần sự hợp tác để trẻ “khô ráo” vào ban đêm. Ngay sau khi trẻ đủ lớn để hiểu, một lời giải thích đơn giản sẽ giúp ích cho bạn. Nếu bạn cảm thấy khó khăn khi giải thích cho trẻ, hãy ghé thăm trang web của Hiệp hội ruột và bàng quang, ERIC, cùng nhau. Và tìm kiếm trong phần nhóm hỗ trợ bên dưới. Trong tab “Trẻ em và Thanh thiếu niên“, có các giải thích và hình ảnh phù hợp với lứa tuổi của trẻ để bạn có thể cho trẻ thấy.
Trách nhiệm của trẻ
Khi trẻ đủ tuổi (khoảng 5 hoặc 6 tuổi), hãy động viên để giúp trẻ thay đổi thói quen. Cha mẹ có thể làm điều đó nhanh hơn, bằng cách cho trẻ thấy có trách nhiệm hơn. Và giúp trẻ có thêm động lực để bước ra khỏi giường và đi vào nhà vệ sinh.
Cùng trẻ
Hãy chắc chắn rằng không có nỗi sợ hãi nào hoặc vấn đề gì về việc thức dậy vào ban đêm. Ví dụ, sợ hãi bóng tối hoặc nhện, thức dậy từ tầng trên,…vv. Hãy thử để lại một chút ánh sáng ban đêm và ánh sáng phòng tắm trên. Trong một số trường hợp, khi đi vào nhà vệ sinh có thể gặp khó khăn trong đêm. Bạn nên thử sử dụng một chiếc bô để trẻ sử dụng.
Đồ uống
Hạn chế đồ uống nhưng nó không giúp chữa đái dầm. Bàng quang đã quen với việc làm đầy và giữ nước tiểu. Nếu bạn hạn chế đồ uống cả ngày thì bàng quang không thể được huấn luyện để giữ nước tiểu. Một kế hoạch hợp lý là chỉ cho trẻ uống nước nếu trẻ khát trong 2-3 giờ trước khi đi ngủ. Không hạn chế đồ uống trong thời gian còn lại trong ngày. Hầu hết trẻ em nên uống khoảng 6-8 ly nước mỗi ngày.
Ngoài ra, như đã đề cập ở trên, caffeine trong trà, cà phê, cola và sô cô la có thể làm cho bệnh đái dầm tồi tệ hơn. Đây là lý do nên tránh, đặc biệt là trong vài giờ trước khi đi ngủ.
Đánh thức
Nhiều cha mẹ thường đánh thức trẻ em để đưa chúng vào nhà vệ sinh vài giờ sau khi đi ngủ. Tuy nhiên, việc đánh thức này ít được sử dụng và nó thậm chí có thể kéo dài vấn đề đái dầm của trẻ. Con bạn phải quen với việc thức dậy khi bàng quang đầy. Trẻ em thường không nhớ việc được nhấc lên. Và việc đánh thức này thường không giúp cho trẻ đạt được kiểm soát bàng quang của mình.
Tuy nhiên, hãy chắc chắn rằng con bạn đi vào nhà vệ sinh ngay trước khi đi ngủ. Nếu con bạn thức giấc vào ban đêm thì bạn nên khuyến khích trẻ đi vệ sinh sau đó.
Táo bón
Nếu con bạn bị táo bón, hãy đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị. Điều trị táo bón thường cũng chữa trị luôn đái dầm.
Qua đêm
Một lo lắng phổ biến là ở lại qua đêm với bạn bè hoặc người thân sẽ gây ra sự lúng túng cho trẻ. Tuy nhiên, có một số cách để xử lý việc này. Nếu đó là một chuyến đi tham quan của trường, hãy nói chuyện với giáo viên. Bởi vì sẽ có nhiều trẻ cũng đái dầm trong chuyến đi này giống con bạn. Sử dụng quần kéo có thể hữu ích cho một vài trẻ khi ngủ trong những chuyến đi của trường. Bạn cũng có thể nói chuyện với bác sĩ về một số loại thuốc ngắn hạn (xem các lựa chọn điều trị dưới đây). Đái dầm ở trẻ nhỏ là phổ biến vì vậy không nên can thiệp vào cuộc sống xã hội của trẻ chỉ vì đái dầm.
Các biện pháp thực tế
Sử dụng vỏ chống thấm cho nệm và chăn bông và sử dụng khăn trải giường thấm. Một loại kem dưỡng ẩm rất hữu ích để chà xát vào da có khả năng bị ướt, để ngăn ngừa sự ngứa ngáy và đau nhức.
Các lựa chọn điều trị cho đái dầm là gì?
Không sử dụng bất kỳ điều trị gì cũng là một lựa chọn, vì hầu hết trẻ em cuối cùng sẽ ngừng đái dầm. Tuy nhiên, phương pháp điều trị thường giúp đạt được sự khô thoáng sớm hơn. Trẻ càng lớn tuổi, thì khả năng tự dừng đái dầm sẽ càng nhiều hơn. Các lựa chọn điều trị bao gồm:
Thiết bị cảnh báo đái dầm
Một thiết bị cảnh báo đái dầm bằng chuông là một cách điều trị phổ biến. Một cách tốt để chữa bệnh, đặc biệt là đối với trẻ em từ 7 tuổi trở lên. Thiết bị cảnh báo có hiệu quả ở hai phần ba số trẻ em sử dụng chúng. Một báo động thường là cần thiết cho khoảng 3-5 tháng để trẻ tự thức dậy và đi tiểu khi bàng quang đầy. Thiết bị cảnh báo sẽ bật sớm hơn khi trẻ bắt đầu đái. Điều này đánh thức trẻ và nhắc chúng đi vào nhà vệ sinh. Trong thời gian đó, trẻ sẽ được điều hòa để đánh thức khi bàng quang đầy nước tiểu trước khi trẻ bắt đầu đái dầm.
Bạn có thể mua báo thức hoặc mượn từ cố vấn. Bác sĩ của bạn có thể tư vấn về điều này. Xem thêm thiết bị cảnh báo đái dầm để biết thêm chi tiết .
Tài liệu tham khảo
https://patient.info/health/bedwetting-nocturnal-enuresis