Viêm họng do trào ngược dạ dày là tình trạng bệnh lý thường gặp ở không ít người. Thế nhưng, đây lại là triệu chứng khó nhận biết do thường bị nhầm lẫn với căn bệnh viêm họng thông thường.
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng axit dịch vị trong dạ dày trào ngược vào thực quản. Tình trạng này xảy ra chủ yếu là do sự suy yếu của cơ thắt thực quản dưới (LES) – dải cơ hình vòng nằm ở dưới cùng của thực quản. Hãy cùng Chúng tôi tìm hiểu thêm về chứng viêm họng do trào ngược dạ dày và cách chữa dưới đây nhé.
Nguyên nhân viêm họng do trào ngược dạ dày
Có hai cơ vòng trong thực quản bao gồm cơ thắt thực quản dưới (LES) và cơ thắt thực quản trên (UES). Cơ thắt thực quản dưới là van mở ra cho phép thức ăn và đồ uống đi xuống khu vực dạ dày để tiêu hóa và đóng lại để giữ cho thức ăn không trào ngược trở lại. Khi cơ thắt thực quản dưới bị giãn hoặc suy yếu, axit dạ dày sẽ dễ trào ngược lên thực quản, về lâu dài sẽ làm tổn thương cổ họng và gây ra cảm giác nóng rát, viêm họng do trào ngược dạ dày.
Cơ thắt thực quản trên có tác dụng ngăn axit và dịch vị trong dạ dày trào ngược vào thanh quản, họng. Nếu hoạt động của cơ thắt thực quản trên bị rối loạn hay suy yếu, đóng mở bất thường, axit dạ dày sẽ đi vào phía sau cổ họng hoặc đường thở, gây tổn thương niêm mạc vùng hầu họng, thanh quản.
Viêm họng do trào ngược dạ dày là triệu chứng của tình trạng gọi là trào ngược họng thanh quản (laryngopharyngeal reflux).
Triệu chứng trào ngược họng thanh quản
Trào ngược họng thanh quản đôi khi còn được gọi là “chứng trào ngược im lặng”, vì các triệu chứng này thường dễ bị nhầm lẫn với bệnh viêm họng thông thường. Các triệu chứng của viêm họng do trào ngược dạ dày thường bao gồm:
- Khàn tiếng
- Khó phát âm
- Ngứa cổ họng
- Cảm giác khó nuốt
- Nóng rát trước ngực
- Đờm nhiều trong cổ họng
- Thường xuyên hắng giọng
- Ho mãn tính hoặc ho khi ngủ
Biến chứng trào ngược dạ dày
Các triệu chứng viêm họng do trào ngược dạ dày nếu không được kiểm soát và điều trị sẽ khiến axit dạ dày tiếp tục làm tổn thương thêm thực quản. Theo thời gian, tình trạng này sẽ dẫn đến nhiều biến chứng như:
• Viêm thực quản: Axit dịch vị có thể gây kích thích các mô lót ở khu vực hầu, họng.
• Ho liên tục: Một số người bị trào ngược dạ dày thực quản thường cảm thấy khó chịu vùng họng, ho liên tục, cảm giác rất đau ở họng và bị khàn giọng.
• Khó nuốt: Tình trạng này xảy ra do chứng trào ngược gây tổn thương niêm mạc thực quản hình thành nên các mô sẹo.
• Chít hẹp thực quản: Mô sẹo do chứng trào ngược hoặc khối u sẽ gây ra chứng chít hẹp thực quản khiến bạn gặp khó khăn khi nuốt thức ăn.
• Vòng thực quản: Đây là những vòng hoặc nếp gấp của mô bất thường hình thành ở lớp lót dưới của thực quản. Những dải mô này có thể gây co thắt thực quản và triệu chứng khó nuốt.
• Barrett thực quản: Lúc này, các tế bào trong niêm mạc thực quản bị tổn thương do axit dạ dày và sẽ thay đổi để trở nên giống với các tế bào lót ruột non. Biến chứng này thường hiếm gặp và có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư thực quản.
Người bệnh còn có nguy cơ gặp chứng hôi miệng, bệnh viêm hầu họng thanh quản, áp xe hầu họng, viêm dây thanh quản, hình thành tế bào ung thư thực quản…
Cách chữa viêm họng do trào ngược dạ dày
Để điều trị tình trạng viêm họng do trào ngược, bạn có thể bắt đầu bằng cách điều chỉnh thói quen sống và dùng thuốc trị trào ngược dạ dày.
Điều chỉnh thói quen sống
Một số thay đổi về thói quen sống sẽ giúp bạn cải thiện bệnh trào ngược dạ dày và chứng viêm họng có liên quan.
• Chia nhỏ bữa ăn: Bạn nên ăn các bữa nhỏ trong ngày thay vì dùng bữa ăn lớn, điều này sẽ làm dạ dày giãn rộng ra và tăng áp lực lên cơ thắt thực quản.
• Hạn chế thực phẩm kích thích dạ dày: Hãy tránh hoặc giảm lượng thức ăn cay, nóng, thực phẩm chiên dầu và thực phẩm có đường. Bạn cũng nên hạn chế các loại đồ uống có thể làm tình trạng trào ngược trở nên trầm trọng hơn như nước cam, bưởi, đồ uống có ga, cà phê, trà, rượu…
• Tránh nằm ngay sau ăn: Bạn không nên nằm xuống trong 3 giờ đầu sau khi ăn. Tư thế nằm thẳng có thể khiến dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Không những thế, khi ngủ bạn cũng nên nằm ở tư thế nâng đầu cao hơn dạ dày.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Tình trạng thừa cân có thể làm tăng áp lực vùng bụng, khiến dịch dạ dày bị đẩy lên thực quản.
• Không hút thuốc: Nicotine trong thuốc lá sẽ làm giãn cơ thắt thực quản và kích thích sản xuất axit dạ dày.
• Không mặc quần áo chật quanh eo: Các loại quần áo không phù hợp sẽ gây chèn ép vùng dạ dày, khiến dịch vị đi vào thực quản.
Dùng thuốc trị trào ngược dạ dày
Bác sĩ có thể kê các loại thuốc trị trào ngược dạ dày giúp giảm hoặc trung hòa axit bao gồm thuốc kháng axit, thuốc ức chế thụ thể H2 và thuốc ức chế bơm proton (PPI).
• Thuốc kháng axit: Là thuốc không kê đơn có tác dụng trung hòa axit dạ dày và làm giảm các triệu chứng của GERD bằng muối và các ion hydroxide hoặc bicarbonate. Các thành phần hoạt chất trong sản phẩm có thể bao gồm canxi cacbonat, sodium bicarbonate, magie hydroxit, nhôm hydroxit…
• Thuốc ức chế thụ thể H2: Thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn các tế bào trong dạ dày cạnh tranh gắn kết các thụ thể trên các tế bào sản xuất axit. Một số loại thuốc thuộc nhóm này như ranitidine, cimetidine, famotidine, nizatidine…
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Đây là loại thuốc có hiệu quả giảm sản xuất axit dạ dày quá nhiều. Các thuốc thuộc nhóm ức chế bơm proton có thể kể đến như omeprazole, lansoprazole, rabeprazole, pantoprazole, esomeprazole…
Các nhóm thuốc trị trào ngược dạ dày có thể dễ dàng mua ở các hiệu thuốc. Tuy nhiên, bạn cần tránh không nên tự ý mua thuốc mà hãy nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để chữa dứt điểm căn nguyên gây bệnh.
Những thông tin trên đây hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh viêm họng do trào ngược dạ dày và cách chữa trị tình trạng này. Các triệu chứng bệnh hoàn toàn có thể được cải thiện nếu bạn kết hợp lối sống tích cực và tuân thủ việc dùng thuốc đúng cách.
Hoàng Trí | HELLO BACSI