Tìm hiểu chung
Bệnh tim bẩm sinh là bệnh gì?
Dị tật tim bẩm sinh là tình trạng cấu trúc tim có vấn đề. Bệnh xảy ra lúc trẻ mới sinh. Bệnh tim bẩm sinh có thể gồm rất nhiều vấn đề khác nhau, ảnh hưởng đến tim, đây là loại dị tật bẩm sinh phổ biến nhất. Bệnh này là nguyên nhân của nhiều ca tử vong trong những năm đầu đời ở trẻ sơ sinh.
Mặc dù tim bẩm sinh có thể rất nghiêm trọng, nhiều bệnh có thể được điều trị bằng phẫu thuật. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể phát hiện những dị tật này trong thời gian bạn mang thai. Con bạn có thể không có các triệu chứng cho đến khi trưởng thành hoặc suốt đời.
Triệu chứng thường gặp
Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tim bẩm sinh là gì?
Bác sĩ sẽ phát hiện dị tật tim bẩm sinh khi siêu âm thai, ví dụ như nếu nghe nhịp tim bất thường, bác sĩ có thể tiếp tục tìm hiểu vấn đề này thông qua một số xét nghiệm, bao gồm siêu âm tim, chụp X-quang hoặc chụp MRI. Nếu chẩn đoán được bệnh, bác sĩ mời các chuyên gia tim mạch để hỗ trợ bạn khi sinh.
Trong một số trường hợp, các triệu chứng của dị tật tim bẩm sinh có thể không xuất hiện cho đến khi trẻ ra đời. Các triệu chứng dị tật tim ở trẻ sơ sinh bao gồm:
- Môi, da, ngón tay, ngón chân tím;
- Khó thở;
- Bú khó;
- Cân nặng khi sinh thấp;
- Đau ngực;
- Tăng trưởng chậm.
Trong những trường hợp khác, các triệu chứng của dị tật tim bẩm sinh có thể không xuất hiện cho đến nhiều năm sau khi sinh. Khi triệu chứng phát triển, chúng có thể bao gồm:
- Nhịp tim bất thường;
- Chóng mặt;
- Khó thở;
- Ngất xỉu;
- Phù;
- Mệt mỏi.
Con bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Nếu con bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân nào gây ra bệnh tim bẩm sinh?
Bệnh tim bẩm sinh là do cấu trúc tim có vấn đề. Các dị tật thường cản trở dòng máu bình thường qua tim và có thể ảnh hưởng đến hô hấp. Các nhà nghiên cứu không chắc lý do tại sao tim không phát triển một cách hoàn chỉnh.
Nhấn vào và xem sơ đồ giải phẫu hệ tim mạch để hiểu rõ hơn
Nguy cơ mắc phải
Những ai thường mắc bệnh tim bẩm sinh?
Bệnh tim bẩm sinh có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai trong mọi lứa tuổi.
Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim bẩm sinh?
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh tim bẩm sinh, chẳng hạn như:
- Di truyền trong gia đình;
- Các vấn đề liên quan với gen hoặc nhiễm sắc thể ở trẻ em, chẳng hạn như hội chứng Down;
- Việc sử dụng một số thuốc theo toa trong quá trình mang thai khiến trẻ có nguy cơ cao mắc dị tật tim;
- Việc sử dụng rượu hoặc ma túy trong thời gian mang thai có thể làm tăng nguy cơ khiến con bạn bị dị tật tim;
- Các mẹ bầu bị nhiễm virus trong tam cá nguyệt đầu của thai kỳ có nhiều khả năng sinh con bị dị tật tim;
- Tăng lượng đường trong máu, như bệnh tiểu đường, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Điều trị hiệu quả
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế, vậy nên tốt nhất là bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh tim bẩm sinh?
Bác sĩ có thể phát hiện một số vấn đề trước khi bé được sinh. Các vấn đề khác có thể được phát hiện ở trẻ sơ sinh, trẻ em hoặc người lớn. Bác sĩ sẽ nghe tim để kiểm tra sức khỏe. Nếu bác sĩ nghe thấy một âm thanh bất thường hoặc tiếng thổi tim, bạn có thể sẽ cần thêm các xét nghiệm, chẳng hạn như:
- Siêu âm tim: cho thấy hình ảnh tim của. Có nhiều loại siêu âm khác nhau, vì vậy bạn hãy hỏi bác sĩ để biết thêm thông tin;
- Thông tim: bác sĩ đưa ống thông vào mạch máu ở cánh tay hoặc chân để luồng tới tim. Bác sĩ sẽ tiêm chất cản quang vào ống thông và sau đó quay video X-quang để xem bên trong tim;
- Chụp X-quang: cho thấy dấu hiệu của bệnh suy tim;
- Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG): giúp đo hoạt động điện của tim;
- MRI: máy quét hình ảnh cho phép bác sĩ nhìn thấy cấu trúc tim.
Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh tim bẩm sinh?
Việc điều trị dị khuyết tim bẩm sinh phụ thuộc vào loại di tật và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Một số trẻ có dị tật tim nhẹ có thể tự lành theo thời gian. Những trẻ khác có dị tật nghiêm trọng cần điều trị chuyên sâu. Một số phương pháp dùng để điều trị bệnh bao gồm:
- Thuốc: có nhiều loại thuốc khác nhau giúp tim làm việc hiệu quả hơn. Một số thuốc cũng có thể được sử dụng để ngăn ngừa máu đông hoặc kiểm soát nhịp tim bất thường;
- Thiết bị cấy vào tim: một số biến chứng liên quan đến dị tật tim bẩm sinh có thể được ngăn chặn bằng việc sử dụng một số thiết bị, bao gồm máy điều hòa nhịp tim và máy khử rung tim cấy dưới da. Máy tạo nhịp tim có thể giúp điều hòa nhịp tim bất thường và bác sĩ có thể sửa chữa rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng;
- Thủ thuật đặt catheter: phương pháp này cho phép các bác sĩ sửa chữa một số dị tật tim bẩm sinh mà không cần phẫu thuật mở lồng ngực và tim. Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ đưa một ống nhỏ vào một tĩnh mạch ở chân và luồng nó đến tim. Khi ống thông vào đúng vị trí, các bác sĩ sẽ sử dụng các công cụ nhỏ luồng qua ống thông để sửa chữa những dị tật;
- Phẫu thuật mở tim: đây là loại phẫu thuật có thể cần thiết nếu thủ thuật đặt ống thông (catheter) không đủ để sửa chữa dị tật tim bẩm sinh. Bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện phẫu thuật tim hở để đóng các lỗ trong tim, sửa chữa van tim hoặc mở rộng các mạch máu;
- Ghép tim: trong vài trường hợp hiếm khi dị tật tim bẩm sinh quá phức tạp để sửa chữa, bạn sẽ cần cấy ghép tim. Trong phẫu thuật này, tim của trẻ được thay thế bằng một trái tim khỏe mạnh từ người hiến.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh tim bẩm sinh?
Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh tim bẩm sinh nếu áp dụng các biện pháp sau:
- Nếu đang có kế hoạch mang thai, hãy nói với bác sĩ về những thuốc bạn đang dùng;
- Nếu bạn bị tiểu đường, hãy đảm bảo mức đường trong máu đang được kiểm soát trước khi mang thai. Bạn cũng nên thảo luận với bác sĩ để kiểm soát bệnh trong khi mang thai;
- Nếu không được chủng ngừa rubella hay bệnh sởi , bạn hãy tránh tiếp xúc với bệnh và nói chuyện với bác sĩ về các cách phòng chống;
- Nếu có bệnh sử gia đình về bệnh tim bẩm sinh, bạn hãy hỏi bác sĩ về việc sàng lọc di truyền. Một số gen có thể góp phần gây bất thường ở tim;
- Nếu bạn đang mang thai, tránh uống rượu và sử dụng ma túy trong.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.