Mỗi khi đề cập đến vấn đề dị ứng, chúng ta thường nghĩ về việc tránh/loại bỏ các tác nhân hoặc thực phẩm gây dị ứng để phòng ngừa các phản ứng bất lợi. Thế nhưng, ít người để ý rằng bổ sung một số loại thực phẩm có thể giúp giảm triệu chứng dị ứng theo mùa.
Ngoài việc bị dị ứng do ăn hay tiếp xúc với những thực phẩm gây dị ứng, thực phẩm gây phản ứng chéo thì dị ứng thường chỉ xảy ra ở một số thời điểm nhất định trong năm (mùa xuân hoặc hè). Người ta gọi đó là chứng dị ứng theo mùa. Dị ứng theo mùa xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng thái quá với các yếu tố gây dị ứng như phấn hoa, và gây nghẹt mũi, hắt hơi, ngứa.
Để điều trị dị ứng theo mùa, bạn có thể dùng các loại thuốc không cần kê đơn hoặc tìm cách thay đổi lối sống. Có một số loại thực phẩm thực sự giúp ích trong việc tăng cường hệ miễn dịch, giảm thiểu những triệu chứng gây khó chịu, mệt mỏi của chứng dị ứng theo mùa như sổ mũi, chảy nước mắt. Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm hữu dụng ấy:
Gừng
Viêm dẫn đến nhiều triệu chứng khó chịu, chẳng hạn như bị sưng đau khó chịu ở mắt, mũi và họng. Gừng là một thực phẩm giảm dị ứng vì nó giúp giảm viêm và xoa dịu các triệu chứng dị ứng nói trên.
Gừng được dùng như một phương thuốc tự nhiên để giảm buồn nôn và đau khớp. Nó cũng được chứng minh là chứa các hợp chất phytochemical chống oxy hóa, chống viêm. Hiện nay, các chuyên gia đang khám phá làm thế nào để các hợp chất này giúp chống lại dị ứng theo mùa. Trong một nghiên cứu trên động vật, gừng đã ngăn chặn việc sản xuất protein gây viêm trong máu của chuột, dẫn đến giảm triệu chứng dị ứng.
Dường như không có sự khác biệt gì giữa khả năng chống viêm của gừng tươi với gừng khô. Gừng là thành phần có trong rất nhiều loại thức ăn đồ uống như các món xào, cà ri, chè, bánh, trà…
Phấn ong
Phấn ong được làm từ hạt phấn hoa và mật hoa mà ong thu thập được, kết hợp với nước bọt của ong thợ để làm nên các viên phấn nhỏ. Phấn ong không chỉ là thức ăn của ong mà người cũng ăn được món này. Cụ thể thì phấn ong là hỗn hợp enzyme, mật hoa, mật ong, phấn hoa và sáp. Phấn ong được xem là một phương thuốc để chữa chứng dị ứng theo mùa.
Nghiên cứu cho thấy phấn ong có đặc tính chống viêm, kháng nấm và kháng khuẩn trong cơ thể. Trong một nghiên cứu trên động vật, phấn ong đã ức chế sự kích hoạt các tế bào mast, và đó là một bước quan trọng trong việc ngăn ngừa phản ứng dị ứng.
Phấn ong ăn như thế nào, và loại phấn ong nào là tốt nhất? Phấn ong thường có dạng viên nhỏ. Vị của nó ngọt và có chút đắng. Trộn phấn ong vào ly sinh tố hoặc rắc lên trên để ăn cùng với yogurt hay ngũ cốc đều ngon. Có một số bằng chứng còn ủng hộ quan điểm cho rằng bạn bị dị ứng phấn hoa ở địa phương nào thì nên ăn phấn ong ở địa phương đó. Giống như kiểu dĩ độc trị độc, tình trạng dị ứng có thể được kiểm soát bằng cách ăn phấn ong làm từ loại phấn hoa mà bạn bị dị ứng để tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Phấn ong có gây tác dụng phụ lên cơ thể?
Trái cây có múi
Mọi người đều biết vitamin C có tác dụng ngăn ngừa cảm lạnh thông thường. Vitamin C còn rút ngắn thời gian bị cảm lạnh cũng như có lợi cho người bị dị ứng. Người ta đã tìm được bằng chứng chứng minh rằng ăn thực phẩm giàu vitamin C làm giảm viêm mũi dị ứng và tình trạng kích thích đường hô hấp trên do phấn hoa từ những loại cây có hoa. Do vậy, hãy thoải mái nạp vitamin C trong mùa dị ứng bằng cách ăn trái cây có hàm lượng vitamin C cao như cam, bưởi, chanh, ớt ngọt và các loại quả mọng.
Củ nghệ
Củ nghệ nổi tiếng với công dụng chống viêm vì một lý do: Nó chứa hoạt chất curcumin có liên quan đến việc giảm các triệu chứng của nhiều bệnh do viêm, giúp giảm thiểu tình trạng sưng và kích ứng do viêm mũi dị ứng.
Mặc dù hiệu quả của củ nghệ đối với dị ứng theo mùa chưa được nghiên cứu rõ ràng trên người nhưng một số nghiên cứu trên động vật cho thấy nhiều triển vọng. Một thí nghiệm dùng củ nghệ trên chuột cho thấy những phản ứng dị ứng đã giảm đi.
Nghệ có thể được điều chế thành dạng thuốc viên, cồn thuốc hoặc trà, hay đơn giản hơn là biến nghệ thành một thành phần trong các món ăn. Dù bạn dùng bột nghệ như một yếu tố bổ sung (thực phẩm chức năng) hay trực tiếp đưa nghệ vào món ăn thì hãy chọn sản phẩm tích hợp bột nghệ và hạt tiêu đen (có piperine), hoặc trực tiếp kết hợp 2 thành phần nghệ với tiêu đen trong công thức nấu ăn của bạn. Hạt tiêu đen làm tăng hoạt tính sinh hóa của curcumin trong nghệ lên rất nhiều lần.
Cà chua
Mỗi khi nhắc tới vitamin C là người ta nghĩ tới các loại trái cây họ cam quýt. Nhưng cà chua cũng là một nguồn vitamin C tuyệt vời và cũng là một thực phẩm giảm dị ứng hữu ích. Một quả cà chua chứa khoảng 26% giá trị vitamin C mà mỗi người cần tiêu thụ trong một ngày. Cà chua còn chứa lycopene, một hoạt chất oxy hóa khác giúp dập tắt các cơn viêm hệ thống. Lycopene dễ dàng hấp thụ vào cơ thể hơn khi nấu chín, vì vậy hãy chọn cà chua đóng hộp hoặc cà chua nấu chín để tăng cường hiệu quả.
Cá hồi và các loại cá có dầu khác
Người ta nói vui rằng ăn một con cá mỗi ngày và bạn sẽ không bao giờ bị hắt hơi. Có bằng chứng cho thấy axit béo omega-3 từ cá giúp tăng khả năng chống dị ứng và thậm chí cải thiện bệnh hen suyễn. Một nghiên cứu của Đức hồi năm 2005 cho thấy những người có càng nhiều axit béo eicosapentaenoic (EPA) có trong máu thì càng ít nguy cơ bị dị ứng theo mùa.
Một nghiên cứu khác gần đây cho thấy axit béo giúp giảm hẹp đường thở – tình trạng hay xảy ra ở người bị bệnh hen suyễn và một số người bị dị ứng theo mùa. Những lợi ích này đến từ các đặc tính chống viêm của omega-3.
Theo khuyến nghị, một người lớn nên ăn 226,8g mỗi tuần, đặc biệt là các loại cá có nhiều chất béo và hàm lượng thủy ngân thấp như cá hồi, cá thu, cá mòi và cá ngừ.
Hành tây
Hành tây là nguồn quercetin (một sắc tố thực vật được sử dụng làm thuốc) tự nhiên tuyệt vời, cũng là một loại bioflavonoid (chất chống oxy hóa mạnh mẽ). Một số nghiên cứu cho thấy quercetin hoạt động như một chất kháng histamine tự nhiên, làm giảm các triệu chứng dị ứng theo mùa. Hành tây cũng chứa một số hợp chất chống viêm và chống oxy hóa khác. Tuy nhiên, bạn đừng thêm quá nhiều hành tây vào thực đơn của mình trong mùa dị ứng để rồi phải vội vàng tìm cách khử mùi hơi thở của mình sau đó.
Loại hành đỏ khi còn tươi có nồng độ quercetin cao nhất, kế đó là hành trắng và hành lá. Nấu ăn làm giảm lượng quercetin của hành tây. Vì vậy, để đạt hiệu quả tối đa, bạn hãy ăn hành sống (nếu có thể). Thêm hành vào các món salad, đồ chấm, bánh sandwich đều rất ngon. Hành tây còn là thực phẩm giàu prebiotic giúp nuôi dưỡng vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh, hỗ trợ khả năng miễn dịch và sức khỏe nói chung.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Mẹo cấp cứu hôi miệng sau khi ăn hành tỏi
Tổng kết
Hãy bổ sung các thực phẩm giảm dị ứng trên vào chế độ ăn hàng ngày của bạn, như một cách để bổ trợ phương pháp điều trị mà bác sĩ chỉ định để giúp giảm viêm và giảm dị ứng. Xuân, hạ, thu, đông, mùa nào thức ấy, đừng để chứng dị ứng khiến bạn đánh mất niềm vui sống trong bốn mùa.