Tìm hiểu chung
Chứng co thắt nửa mặt là gì?
Chứng co thắt nửa mặt là một rối loạn hệ thần kinh, trong đó các cơ bắp ở một bên mặt bị co giật tự ý. Chứng co thắt nửa mặt có thể gây ra bởi một mạch máu chạm vào một dây thần kinh mặt, chấn thương dây thần kinh mặt hoặc một khối u hay có thể không có nguyên nhân.
Triệu chứng thường gặp
Những dấu hiệu và triệu chứng của chứng co thắt nửa mặt?
Các triệu chứng đầu tiên của chứng co thắt nửa mặt là co giật tự ý một bên mặt. Co thắt cơ thường bắt đầu ở mí mắt bị co giật nhẹ và có thể không gây ảnh hưởng gì. Co thắt này được biết đến như giật mi mắt. Bạn có thể nhận thấy rằng co giật trở nên rõ nét hơn khi bạn lo lắng hay mệt mỏi. Đôi khi, những co thắt mí mắt có thể làm mắt đóng hoàn toàn hoặc xếch lên.
Theo thời gian, mức co giật có thể trở nên dễ nhận thấy hơn ở các vùng khác trên mặt. Các co giật cũng có thể lan sang các phần khác của cùng một bên mặt và cơ thể, bao gồm:
- Lông mày
- Má
- Vùng quanh miệng như đôi môi
- Cằm
- Hàm
- Cổ trên.
Trong một số trường hợp, chứng co thắt nửa mặt có thể lây lan cho tất cả các cơ ở một bên mặt. Co thắt cũng có thể xảy ra khi bạn đang ngủ. Khi các co thắt diễn ra, bạn cũng có thể nhận thấy các triệu chứng khác như:
- Những thay đổi trong khả năng nghe
- Tiếng ồn trong tai (ù tai)
- Đau tai, đặc biệt sau tai
- Các co thắt lan xuống toàn bộ khuôn mặt của bạn
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương pháp thích hợp nhất.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân nào gây ra chứng co thắt nửa mặt?
Bác sĩ có thể không thể tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra chứng co thắt nửa mặt. Đây được gọi là chứng co thắt tự phát.
Chứng co thắt nửa mặt thường do sự kích thích hoặc tổn thương dây thần kinh ở mặt. Chứng co thắt nửa mặt thường gây ra bởi một mạch máu chèn vào các dây thần kinh trên mặt gần nơi các dây thần kinh kết nối với thân não. Khi điều này xảy ra, các dây thần kinh trên mặt có thể hành động tự ý bằng cách gửi ra các tín hiệu thần kinh gây ra co giật các cơ vùng mặt. Truyền tín hiệu tự phát là một trong những nguyên nhân chính của những co thắt này.
Chấn thương ở đầu hoặc mặt cũng có thể gây chứng co thắt nửa mặt do tổn thương hoặc chèn ép các dây thần kinh mặt. Các nguyên nhân hiếm gặp của co thắt nửa mặt có thể bao gồm:
- Một hoặc nhiều khối u chèn vào thần kinh mặt
- Hiệu ứng từ một cơn liệt mặt, một tình trạng có thể gây ra một phần của mặt tạm thời bị tê liệt
Nguy cơ mắc phải
Mức độ phổ biến của chứng co thắt nửa mặt là gì?
Chứng co thắt nửa mặt có thể xảy ra với nam giới hay nữ giới, nhưng phổ biến hơn ở phụ nữ trên 40 tuổi. Chứng co thắt nửa mặt có xu hướng hay xảy ra ở phía bên trái mặt. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.
Điều trị hiệu quả
Các thông tin cung cấp không phải là một thay thế cho bất kỳ tư vấn y tế. LUÔN tham khảo ý kiến bác sĩ để biết thêm thông tin.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán co thắt nửa mặt?
Nếu lo lắng một bên mặt bị co giật, bạn nên đến gặp bác sĩ. Bác sĩ sẽ đặt câu hỏi về những gì đã xảy ra và làm thế nào nó ảnh hưởng đến bạn đồng thời khám lâm sàng. Nếu bác sĩ chẩn đoán là co thắt nửa mặt, họ sẽ giới thiệu bạn đến bác sĩ thần kinh (chuyên gia về thần kinh). Một số nhà thần kinh học chuyên nghiên cứu về các rối loạn vận động như co thắt nửa mặt.
Những phương pháp nào dùng để điều trị co thắt nửa mặt?
Hiện nay chưa có cách chữa khỏi bệnh này, song có một số phương pháp điều trị khác nhau như:
Thuốc
Thuốc có thể làm giảm các co thắt nhẹ hoặc không thường xuyên. Thuốc chống động kinh như carbamazepine và topiramate có thể hữu ích cho một số người bị co thắt nửa mặt. Những loại thuốc này hoạt động bằng cách làm dịu các xung thần kinh. Thuốc benzodiazepine như diazepam và clonazepam là thuốc an thần. Chúng giúp thư giãn cơ bắp nhưng cũng có thể làm cho bạn cảm thấy buồn ngủ. Việc đáp ứng với các loại thuốc có thể khác nhau và có thể cần thời gian để tìm ra liều phù hợp. Thuốc có thể cần được uống lâu dài.
Tiêm
Botulinum toxin được sản xuất bởi các vi khuẩn Clostridium botulinum. Nó thường liên quan với độc tố gây ngộ độc thực phẩm. Tuy nhiên, khi sử dụng nó với liều lượng được kiểm soát, nó có thể thư giãn các cơ co quá mức một cách an toàn. Nó được tiêm vào cơ mặt và ngăn cản các tín hiệu từ các dây thần kinh, do đó ngăn chặn sự co thắt. Tác dụng của một liều tiêm bắt đầu trong vòng một vài ngày và kéo dài 2-3 tháng. Khoảng 7-8 người trong số 10 người bị co thắt nửa mặt được trợ giúp bằng cách tiêm botulinum.
Tác dụng phụ của tiêm thường là mí mắt sụp và nhìn đôi. Chúng thường tự hết sau 1 hoặc 2 tuần.
Phẫu thuật
Có rất nhiều phương pháp phẫu thuật có thể được thực hiện, trong đó có giải nén vi mạch. Phương pháp này liên quan đến việc loại bỏ các mạch máu có thể gây chèn ép vào các dây thần kinh mặt. Cách này có thể chữa khỏi bệnh nhưng nó thường không phù hợp đối với nhiều bệnh nhân bị co thắt nửa mặt. Một số tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra từ phẫu thuật. Vì lý do này, phẫu thuật thường chỉ dành riêng cho những trường hợp co thắt nghiêm trọng và làm mất khả năng hoạt động của mặt. Phẫu thuật cũng được sử dụng khi các phương pháp điều trị khác đã thất bại hoặc nếu bạn còn rất trẻ.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của co thắt nửa mặt?
Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với co thắt nửa mặt:
- Co thắt nửa mặt có thể được kiểm soát thông qua điều trị tại nhà, thuốc hoặc phẫu thuật. Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ và bạn có khả năng giữ mức co thắt ở mức tối thiểu.
- Co thắt nửa mặt không được điều trị có thể gây bực bội cho người bệnh theo thời gian khi chúng trở nên dễ nhận biết, đặc biệt là nếu co giật lan rộng trên toàn bộ một bên mặt. Nói chuyện với bạn bè và gia đình về tình trạng co thắt sẽ giúp bạn cảm thấy được hỗ trợ nhiều hơn khi quản lý các triệu chứng của tình trạng này. Tham gia một nhóm hỗ trợ có thể giúp bạn tìm hiểu cách để điều trị và tiếp tục quản lý các co thắt.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Chúng tôi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.