Lời khuyên hàng đầu cho một chế độ ăn uống khi điều trị xạ trị là giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng với ít tác dụng phụ. Liệu pháp xạ trị có thể thay đổi cách chấp nhận một số loại thực phẩm và sử dụng các chất dinh dưỡng của cơ thể bệnh nhân. Mỗi bệnh nhân xạ trị sẽ có phản ứng khác nhau với việc điều trị.
1. Lắng nghe cơ thể của bạn
Hầu hết các bệnh nhân không gặp tác dụng phụ hoặc trải nghiệm ít, trong khi một số người lại trải nghiệm một con số rất nhiều. Các tác dụng phụ có thể xảy ra trong cùng một ngày điều trị hoặc thậm chí lên đến 6 tháng sau khi điều trị. Xạ trị tiêu diệt cả tế bào xấu và tốt. Khi các tế bào tốt bị phá hủy, bệnh nhân có thể gặp các tác dụng phụ khác nhau từ tế bào tổn thương. Các vị trí của cơ thể là mục tiêu của xạ trị có thể gây ra các tác dụng phụ khác nhau bao gồm:
- Buồn nôn/nôn mửa
- Thiếu cảm giác ăn thèm ăn hoặc ngon miệng
- Đầy hơi và phình bụng
- Lở miệng
- Khó nuốt.
Việc điều chỉnh chế độ ăn uống khi điều trị xạ trị có thể bao gồm việc chuyển đổi sang một chế độ ăn nhạt hoặc thêm nhiều thức ăn đầy hương vị cho bữa ăn của bạn. Lắng nghe cơ thể của bạn và điều chỉnh chế độ ăn uống của bạn theo những gì cơ thể muốn. Và hãy cho bác sĩ biết nếu bạn bắt đầu trải nghiệm bất kỳ tác dụng phụ nào từ liệu pháp xạ trị.
2. Hãy chuẩn bị, dự trữ những thực phẩm lành mạnh
Một thành phần khác của một chế độ ăn uống lành mạnh trong thời gian xạ trị là phải lập kế hoạch trước. Tích trữ chỗ đựng thức ăn của bạn với nhiều thực phẩm hữu cơ, lành mạnh. Chuẩn bị và lưu trữ các bữa ăn lành mạnh trong tủ lạnh và tủ đông trước khi bạn bắt đầu điều trị. Lập kế hoạch trước và chuẩn bị sẽ làm việc ăn uống tốt dễ dàng hơn tại thời điểm khi bạn đang không cảm thấy tốt nhất.
3. Ăn những bữa ăn nhiều dinh dưỡng
Ăn những bữa ăn nhiều dinh dưỡng là một yếu tố trong việc phục hồi từ liệu pháp xạ trị. Ăn những bữa ăn nhiều calo, ít dinh dưỡng sẽ không cung cấp cho cơ thể những gì nó cần để chữa bệnh và kết quả là sẽ làm chậm thời gian phục hồi. Chọn những thực phẩm tươi và đầy màu sắc cho việc ăn uống của bạn. Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm bao gồm:
Các loại rau và trái cây
Ăn đa dạng các loại rau và trái cây như rau xanh sẫm màu, rau củ có màu đỏ và cam, các loại đậu, đậu Hà Lan trong chế độ ăn uống khi điều trị xạ trị. Làm cho trái cây và rau quả là tâm điểm của mỗi bữa ăn. Nếu gặp khó khăn trong việc ăn trái cây và rau tươi, hãy thử ăn các loại rau mềm hấp hoặc nấu chín và trái cây đóng hộp.
Sữa và các sản phẩm từ sữa không béo hoặc ít béo (1%)
Sữa và các sản phẩm từ sữa, chẳng hạn như phô mai và sữa chua, cung cấp canxi, kali và các chất dinh dưỡng khác. Nếu bạn tránh sữa hoặc có vấn đề khi tiêu hóa các sản phẩm từ sữa, hãy thay thế bằng sữa đậu nành, hạnh nhân và nước cốt dừa không đường.
Ngũ cốc nguyên hạt
Ngũ cốc nguyên hạt bao gồm gạo lứt, bánh mì, bánh cuộn từ ngũ cốc nguyên hạt 100% và yến mạch.
Đạm nạc
Ăn nhiều loại thức ăn chứa đạm mà ít chất béo, bao gồm hải sản, thịt nạc, gia cầm, trứng, đậu, các sản phẩm đậu nành, các loại hạt không ướp muối.
Các thực phẩm cần tránh hoặc giảm
Thực phẩm cần tránh hoặc giảm bao gồm natri (muối), đường bổ sung, chất béo rắn và rượu. Một số muối là cần thiết trong tất cả các chế độ ăn kiêng. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể đề nghị bao nhiêu muối bạn nên tiêu thụ dựa trên lịch sử bệnh lý của bạn.
4. Phá vỡ các nguyên tắc
Giữ một chế độ ăn uống tốt trong chế độ ăn uống khi điều trị xạ trị có thể có nghĩa là ném những nguyên tắc bữa ăn thông thường đi và làm nên những quy tắc ăn mới cho riêng bạn. Ăn những bữa ăn nhỏ hơn, thường xuyên hơn, là hữu ích khi bạn đang gặp tác dụng phụ do xạ trị. Ăn 5 bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn 3 bữa lớn sẽ giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn. Nhai thức ăn từ từ. Hãy dành thời gian cho mỗi bữa ăn nhỏ.
Phá vỡ truyền thống thời gian bữa ăn bình thường bằng cách ăn các bữa ăn lâu hơn ở thời điểm khác nhau trong ngày. Nếu bạn không thích ăn thực phẩm bữa sáng vào sáng sớm, hãy thử ăn một khẩu phần nhỏ của thịt gà nướng và cơm, súp kem hoặc nước dùng, hoặc thậm chí là kem cho bữa ăn sáng! Mặt khác, bạn có thể cảm thấy thích ăn những thức ăn sáng vào bữa ăn tối. Không hạn chế các loại thực phẩm lành mạnh, bạn ăn dựa vào thời gian trong ngày.
5. Uống nhiều chất lỏng
Uống nước hoặc các chất lỏng khác thường xuyên. Nếu bạn không quan tâm mùi vị của nước, hãy ăn súp, trái cây và các loại trà có mùi vị. Điều quan trọng là uống nhiều nước và giữ nước, đặc biệt là nếu bạn bị tiêu chảy trong quá trình xạ trị. Luôn giữ một chai chứa nước đầy bên người và uống, uống, uống.
Lắng nghe cơ thể của bạn, lên lịch chuẩn bị, ăn các bữa ăn dinh dưỡng, tạo các quy tắc giờ ăn của riêng bạn, và uống nhiều chất lỏng là một công thức cho sự thành công trong điều trị.
Bằng cách tuân theo 5 thành phần công thức hàng đầu của một chế độ ăn uống khi điều trị xạ trị như trên, bệnh nhân sẽ cải thiện khả năng hoạt động, trở nên mạnh khỏe hơn trong và sau khi điều trị.