Tình cờ, con bạn nhìn một mẩu quảng cáo trên tivi hay bảng quảng cáo ngoài đường về bao cao su và không ngớt đưa ra những thắc mắc với bạn. Lúc này, bạn sẽ trả lời cho chúng như thế nào? Sớm muộn bạn cũng phải nói cho con biết chiếc “áo mưa” là gì và cách dùng bao cao su như thế nào. Vậy với trẻ bao nhiêu tuổi, bạn có thể nói về chiếc “áo mưa”?
Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ nạo phá thai cao nhất thế giới với khoảng 300.000 ca phá thai ở độ tuổi vị thành niên mỗi năm. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là hiện nay trẻ em dễ dàng tiếp cận với những cảnh sex trên tivi và YouTube. Điều này khiến trẻ em và thanh thiếu niên nhận được thông điệp rằng quan hệ tình dục là một chuyện bình thường.
Trong khi đó, nhiều bố mẹ chỉ dạy con rằng “chuyện ấy” là một điều tồi tệ ở lứa tuổi của con mà không giải thích để trẻ hiểu rõ và cách tạo ra ranh giới với bạn bè khác giới. Bố mẹ gần như không cho con tiếp cận các bài học giáo dục giới tính. Những cuộc trò chuyện về “con chim” và “con bướm” cũng không được đề cập ở nhà. Đó là lý do khiến trẻ càng tò mò và tự tìm hiểu theo kiểu của chúng, dẫn đến tình trạng mang thai ngoài ý muốn tăng cao.
Tại sao cần phải giáo dục giới tính và hướng dẫn con cách dùng bao cao su?
Nếu bố mẹ không dành thời gian để giúp con học cách sắp xếp, hiểu và quản lý cảm xúc tình dục, trẻ sẽ không được chuẩn bị tốt. Chúng sẽ ngại chia sẻ những vấn đề tình dục của mình với bố mẹ và cuối cùng sẽ làm theo cách của chúng.
Khi ngồi cạnh một người khác giới rất xinh đẹp và nóng bỏng, bạn có nhớ cảm xúc của mình thế nào không? Trong lòng rạo rực, tim đập thình thịch và có sự kích thích tình dục? Trong đầu bạn có thể lên tiếng: “Cứ thử xem”. Nếu không biết cách quản lý cảm xúc, “chuyện ấy” sẽ dễ dàng xảy ra.
Trẻ nhỏ cũng có thể sẽ có cảm xúc tương tự khi ngồi gần bạn khác giới xinh đẹp. Vậy làm thế nào để trẻ có thể vượt qua những khoảnh khắc này? Tốt nhất, bạn hãy dành đủ thời gian để chuyện với trẻ trước để giúp trẻ biết cách đối phó với chúng.
Không bao giờ là quá sớm nhưng có thể quá muộn khi giáo dục giới tính cho trẻ. Có khoảng 20 – 25% học sinh lớp 8 sẽ quan hệ tình dục. Vì vậy, bạn nên trang bị đầy đủ kiến thức cho trẻ trước độ tuổi này. Tỷ lệ phần trăm này sẽ tăng theo tuổi và trẻ cần có kỹ năng để học cách trì hoãn việc quan hệ tình dục với bạn khác giới càng lâu càng tốt cho đến khi trẻ đủ độ tuổi cho phép.
Ngày nay, chuyện học sinh tuổi teen trở thành bố mẹ cũng khá phổ biến. Điều này để lại hậu quả nặng nề, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của bé gái và tâm sinh lý của cả hai. Trong khi trẻ chưa có đủ khả năng để có thể nuôi dạy con tốt, việc mang thai ngoài ý muốn tạo thêm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Để tránh tình huống xấu có thể xảy ra, ngoài việc bạn giáo dục giới tính cho con, bạn còn cần dạy con cách dùng bao cao su nữa.
Mời bạn xem thêm bài Mang thai tuổi vị thành niên trẻ có thể gặp nhiều nguy cơ.
Độ tuổi nào thích hợp để dạy con cách dùng bao cao su?
Từ khi trẻ 5 tuổi, bạn nên dùng những từ ngữ để mô tả bộ phận sinh dục của trẻ. Điều này có thể ngăn chặn việc trẻ bị lạm dụng vì trẻ có đủ từ ngữ để có thể mô tả những gì xảy ra với bố mẹ. Điều quan trọng là trẻ không nên cảm nhận bộ phận sinh dục của chúng là dơ bẩn và bị cấm đoán.
Trẻ dưới 8 tuổi
Ở độ tuổi này, trẻ sẽ trở nên quan tâm đến giới tính, sự khác biệt giữa con trai và con gái, nhưng bạn không cần thiết cho bé biết mọi điều về bao cao su. Do đó, khi trẻ thắc mắc với bạn về chiếc “áo mưa” này, bạn hãy nghĩ cách để chuyển sang đề tài khác. Ví dụ, trên đường đón con đi học về, trẻ thấy mẩu quảng cáo của chiếc bao cao su và đọc rõ từng từ trong lời quảng cáo đó. Vậy bạn hãy thử chuyển đề tài bằng cách khen con: “Chà con đọc giỏi quá, con có thể đọc tiếp những mẩu quảng cáo khác không?”.
Nếu con vẫn không quên thắc mắc của mình, bạn có thể nói rằng chiếc “áo mưa” ấy dùng để nhắc nhở mọi người giữ an toàn khi họ làm những việc có thể gây rủi ro. Vậy con có biết những vật dụng nào giúp con an toàn không? Đó có thể là mũ bảo hiểm, dây an toàn… Có rất nhiều điều chúng ta cần làm để bảo vệ an toàn cho bản thân và mẩu quảng cáo đó chỉ là một lời nhắc nhở mà thôi.
Trong tình huống này, bạn đã đưa ra một câu trả lời trung thực, nhưng cũng tránh cung cấp những thông tin không phù hợp cho một đứa trẻ dưới 8 tuổi. Điều này giúp bạn xây dựng niềm tin giữa bạn và con. Từ đó, con sẽ tin tưởng và chia sẻ những thắc mắc của mình trong chuyện giới tính với bạn. Lưu ý, bạn chỉ nên đưa ra những thông tin ngắn gọn, tránh dài dòng, khó hiểu khi nói chuyện với con.
Trẻ từ 8 – 11 tuổi
Vào năm lớp 4, một số trẻ đã bắt đầu biết về “chuyện ấy”, có thể từ cha mẹ hoặc bạn bè nhưng chúng lại nghĩ “chuyện ấy” là một việc làm bẩn thỉu. Vì vậy, đối với đứa trẻ đã biết về trứng, tinh trùng và cách em bé được sinh ra, nhưng chưa biết về những bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc hậu quả tình dục không an toàn, bạn cần có những cuộc trò chuyện với con về chiếc “áo mưa” và những vấn đề khác về sinh sản.
Ví dụ: Con đã bao giờ nghe nói về bao cao su chưa? Con đã biết tinh trùng từ nam giới phải bơi vào trong cơ thể phụ nữ. Nếu tinh trùng có thể gặp trứng, thì người phụ nữ ấy có thể mang thai và sinh con.
Để tránh tình trạng này xảy ra, người ta đã phát minh ra chiếc bao cao su. Đây là vật bao bọc “cậu nhỏ” của con và giữ cho tinh trùng vẫn nằm trong bao không gặp được trứng.
Khi kết thúc câu chuyện, bạn hãy cho trẻ biết rằng bố mẹ luôn vui và sẵn sàng trao đổi với con về những chuyện thầm kín. Hy vọng rằng con sẽ hỏi bố mẹ bất cứ khi nào có vấn đề gì không hiểu và không nên tự tìm hiểu.
Trẻ trên 12 tuổi
Khi con bạn lên cấp hai, trẻ có thể nghe rất nhiều về tình dục, bao cao su… nhưng trẻ sẽ không bao giờ kể cho bạn nghe. Nếu chúng ở cùng bạn bè, khi gặp những mẩu quảng cáo nhạy cảm, chúng có thể chỉ trỏ, đăng lên Instagram và cười khúc khích. Nhưng khi ở với bố mẹ, chuyện gì sẽ xảy ra? Trẻ sẽ làm mọi thứ để ngăn cho bạn không nhìn thấy mẩu quảng cáo đó và tránh nói chuyện về nó.
Thông thường, bố mẹ thường bỏ qua những cuộc trò chuyện với con tuổi teen về những điều thầm kín để giữ không khí hòa bình và bình tĩnh cho cả hai. Tuy nhiên, bạn hãy cho trẻ xem bao cao su. Dạy con cách đặt bao cao su vào một thiết bị có hình dạng dương vật. Đây là một kỹ năng mà trẻ cần phải học. Hướng dẫn trẻ cách đeo bao cao su không đồng nghĩa với việc bạn khuyến khích con quan hệ tình dục. Tuy nhiên, nếu con làm điều đó trước 16 tuổi, con cũng đã được trang bị đủ kiến thức để tránh mang thai ngoài ý muốn.
Vi Cao/HELLO BACSI