Định lượng kháng thể kháng tâm động

Tìm hiểu chung

Định lượng kháng thể kháng tâm động là gì?

Xét nghiệm định lượng kháng thể kháng tâm động là xét nghiệm dùng để chẩn đoán hội chứng CREST.

Tâm động là chỗ thắt chính trên nhiễm sắc thể chia nhiễm sắc thể ra các cánh. Trong quá trình phân chia tế bào, tâm động gắn trên thoi phân bào của trung thể.

Kháng thể kháng tâm động (ACA) là một dạng kháng thể kháng nhân. Kháng thể này thường được tìm thấy ở phần lớn bệnh nhân mắc phải hội chứng CREST, một loại biến thể của bệnh xơ cứng bì.

Kháng thể kháng tâm động dương tính trong khoảng 50-90% bệnh nhân trong một số thể của bệnh xơ cứng bì; ACA hiện diện trong khoảng 82-96% bệnh nhân có hội chứng CREST. Độ nhạy của xét nghiệm này là 95%.

Khi nào bạn nên thực hiện xét nghiệm định lượng kháng thể kháng tâm động?

Xét nghiệm định lượng này có thể được chỉ định khi bệnh nhân có kết quả dương tính với xét nghiệm kháng thể kháng nhân (ANA) và có một hoặc nhiều hơn các triệu chứng liên quan tới hội chứng CREST.

Những triệu chứng của hội chứng này bao gồm:

• Sự vôi hóa: lắng đọng canxi bên dưới da
• Hiện tượng Raynauld: những đợt giảm lưu lượng máu đến đầu ngón tay và ngón chân, khiến đầu ngón nhợt nhạt và tím tái
• Rối loạn chức năng thực quản: gây khó nuốt, trào ngược axit và ợ nóng
• Xơ bì ngón: da vùng ngón tay, bàn tay căng, dày và bóng
• Giãn mạch: các nốt đỏ trên da do phù mao mạch

Điều cần thận trọng

Bạn nên biết những gì trước khi thực hiện định lượng kháng thể kháng tâm động?

Không có sự liên quan giữa lượng kháng thể với mức độ nghiêm trọng của hội chứng CREST.

ACA có thể dương tính trong một số bệnh lý tự miễn khác, chẳng hạn như:

• Bệnh lupus ban đỏ hệ thống
• Viêm khớp dạng thấp
• Xơ hóa đường mật nguyên phát

Thông thường, chỉ có những người có các triệu chứng của hội chứng CREST được xét nghiệm ACA. Tuy nhiên, một số người có thể dương tính với ACA trước khi phát triển những triệu chứng này và ACA có thể được xét nghiệm phối hợp với các xét nghiệm bệnh tự miễn khác.

Quy trình thực hiện

Bạn nên chuẩn bị gì trước khi thực hiện định lượng kháng thể kháng tâm động?

Xét nghiệm này thường không yêu cầu phải nhịn ăn trước đó. Bạn hãy lắng nghe bác sĩ hoặc kỹ thuật viên hướng dẫn và giải thích quy trình tiến hành xét nghiệm.

Quy trình thực hiện định lượng kháng thể kháng tâm động như thế nào?

Kỹ thuật viên sẽ trích máu từ tĩnh mạch người bệnh vào một ống nghiệm và đậy nắp. Để bắt đầu, người bệnh sẽ được:

• Quấn một dải băng quanh tay để ngưng máu lưu thông
• Sát trùng chỗ tiêm bằng cồn
• Tiêm kim vào tĩnh mạch. Có thể tiêm nhiều hơn 1 lần nếu cần thiết.
• Gắn một cái ống để máu chảy ra
• Tháo dải băng quanh tay sau khi lấy đủ máu
• Thoa miếng gạc băng hay bông gòn lên chỗ vừa tiêm
• Dán băng cá nhân lên chỗ vừa tiêm

Bạn nên làm gì sau khi thực hiện định lượng kháng thể kháng tâm động?

Xét nghiệm này có thủ thuật tương tự như một xét nghiệm máu thông thường, do đó sẽ có người cảm thấy đau tại vị trí lấy máu. Nhìn chung, mức độ đau của bạn phụ thuộc vào kỹ năng lấy máu của kỹ thuật viên, tình trạng tĩnh mạch và mức độ nhạy cảm của bạn với cơn đau.

Sau khi lấy máu cần băng lại và ép lên vùng tĩnh mạch vừa lấy máu để giúp cầm máu.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về quy trình thực hiện, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.

Hướng dẫn đọc kết quả

Kết quả định lượng kháng thể kháng tâm động có ý nghĩa gì?

Kết quả bình thường

Âm tính (Nếu phát hiện dương tính sẽ tiến hành định lượng trong huyết thanh).

Kết quả bất thường

Dương tính yếu: Dương tính được đối chiếu theo độ chuẩn (1:40 với tế bào biểu mô người loại 2 [HEp-2], 1:20 ở tế bào thận).

Dương tính trung bình: tìm thấy khi pha loãng một lần so với độ chuẩn.

Dương tính mạnh: tìm thấy khi loãng hai lần so với độ chuẩn.

Khi kết quả dương tính: mắc hội chứng CREST.

Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào về kết quả xét nghiệm.