Sâu răng gây ra do vi khuẩn sinh a-xit đóng khúm quanh răng và nướu trong một màng dính và thấy được gọi là mảng bám. Răng dễ bị sâu hơn ở người không có thói quen vệ sinh răng miệng tốt hàng ngày và không thường xuyên đến nha sĩ kiểm tra sức khỏe răng miệng. Chải răng ngày ít nhất 2 lần và làm sạch kẽ răng bằng chỉ nha khoa hoặc dụng cụ hỗ trợ khác giúp loại bỏ mảng bám. Việc thường xuyên đi khám răng và cạo vôi răng (làm sạch răng) cũng rất quan trọng để giữ răng chắc khỏe.
Xem thêm bài viết Cách giữ hàm răng trắng sạch của Nguyễn Duy HùngMột giải pháp khác để có sức khỏe răng miệng tốt là dùng fluor, một chất khoáng giúp ngăn ngừa sâu răng và có thể phục hồi răng trong những giai đoạn sâu răng rất sớm và cực nhỏ. Fluor có thể được dùng dưới hai dạng: tại chỗ và toàn thân.
Hình 1: Fluor giúp bảo vệ răng.
Xem thêm bài viết Fluor – Chất chống sâu răng tự nhiên của Phạm Nguyên QuânFluor tại chỗ và toàn thân
Fluor dùng tại chỗ được bôi trực tiếp lên men răng. Một vài ví dụ như kem đánh răng có fluor và nước súc miệng, cũng như bôi fluor tại phòng nha.
Fluor toàn thân là khi fluor được đưa vào cơ thể ví dụ như nước flour hóa và chế độ ăn có bổ sung fluor. Hiệu quả giảm sâu răng đạt tối đa khi kết hợp cả hai biện pháp tại chỗ và toàn thân.
Nha sĩ đã điều trị fluor tại phòng nha từ nhiều thập kỷ qua để bảo vệ sức khỏe răng miệng cho cả trẻ em và người lớn, đặc biệt là những bệnh nhân có nguy cơ sâu răng cao. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ sâu răng được liệt kê dưới đây:
- Vệ sinh răng miệng kém;
- Sâu răng tiến triển;
- Các rối loạn trong ăn uống;
- Nghiện thuốc hoặc rượu;
- Thiếu chăm sóc nha khoa chuyên sâu định kỳ;
- Vệ sinh răng miệng kém khi đang điều trị chỉnh hình;
- Mật độ vi khuẩn gây sâu răng cao trong miệng;
- Lộ bề mặt chân răng;
- Giảm lưu lượng nước bọt, dẫn đến khô miệng;
- Dinh dưỡng kém;
- Có những phục hồi trong miệng (miếng trám);
- Khiếm khuyết men răng;
- Đang trong quá trình xạ trị vùng đầu cổ.
Điều trị fluor chuyên sâu
Nếu bạn, hoặc người thân, đang có nguy cơ sâu răng từ trung bình đến cao, một điều trị fluor chuyên sâu là cần thiết. Fluor dùng ở phòng nha có nồng độ cao hơn trong kem đánh răng hoặc trong nước súc miệng có fluor bày bán tại các cửa hàng hay nhà thuốc.
Điều trị fluor chuyên sâu thường mất vài phút. Fluor có thể ở dạng dung dịch, gel, kem bọt hoặc vani. Fluor được dùng tại chỗ bằng cách dùng bông gòn hay bàn chải bôi trực tiếp lên răng, hoặc dùng như nước súc miệng, hoặc đặt vào một cái khay và giữ trong miệng khoảng vài phút.
Sau khi điều trị, nha sĩ sẽ yêu cầu bạn không súc miệng, ăn hay uống trong vòng ít nhất 30 phút để răng có thể hấp thu flour và phục hồi những vùng sâu răng cực nhỏ.
Điều trị fluor chuyên sâu có thể được chỉ định mỗi 3, 6 hay 12 tháng tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe răng miệng của bạn. Nha sĩ cũng có thể tư vấn thêm một số biện pháp phòng ngừa sâu răng nếu bạn có nguy cơ sâu răng trung bình hoặc cao. Những biện pháp này bao gồm các sản phẩm điều trị ngoài danh mục (không cần của bác sĩ) hoặc được bác sĩ kê toa như là nước súc miệng có fluor, gel hoặc nước súc miệng kháng khuẩn.
Lưu ý
Mặc dù các nha sĩ luôn khuyến khích sử dụng kem đánh răng có chứa chất fluor thay vì có các chất làm trắng sáng vì loại kem này có tác dụng ngăn ngừa sâu răng. Tuy nhiên, cũng cần nên lưu ý trẻ nhỏ cần phải được sử dụng kem đánh răng riêng khác với người lớn vì nồng độ fluor trong 2 loại kem là khác nhau. Riêng một số nơi ở Việt Nam như huyện Ninh Hoà (Khánh Hoà), Đồng Xuân (Phú Yên), Tây Sơn, An Nhơn (Bình Định)…có nồng độ fluor trong nguồn nước là rất cao, người dân ở vùng này nên sử dụng các loại kem đánh răng thông thường để tránh bị nhiễm fluor.
Hình 2: Răng bị nhiễm Fluor