Thuốc gốc: enfuvirtide
Tên biệt dược: Fuzeon®
Thuốc enfuvirtide thuộc nhóm thuốc kháng virus.
Tác dụng
Tác dụng của thuốc enfuvirtide là gì?
Bạn có thể dùng thuốc enfuvirtide kết hợp với các loại thuốc HIV khác để hạn chế vùng nhiễm HIV. Enfuvirtide không chữa HIV mà để giảm số lượng virus HIV trong cơ thể, cho phép hệ miễn dịch hoạt động bình thường, giảm nguy cơ nhiễm biến chứng từ HIV (như nhiễm các loại bệnh khác, ung thư,…).
Để tránh lây truyền HIV cho người khác, người bệnh nên làm theo cả ba điều sau:
(1) Sử dụng thuốc dành cho bệnh HIV theo hướng dẫn bác sĩ.
(2) Luôn quan hệ tình dục an toàn bằng cách dùng bao cao su khi quan hệ tình dục.
(3) Không dùng chung vật dụng cá nhân như kim tiêm, ống tiêm, bàn chải, dao cạo,… hoặc những vật có thể dính máu và dịch cơ thể khác.
Một số tác dụng khác chưa được các chuyên gia công nhận là tác dụng chính của thuốc. Bạn chỉ dùng thuốc cho những triệu chứng trong danh sách này khi có chỉ định của bác sĩ.
Thuốc có thể kết hợp với các loại thuốc khác để giảm nguy cơ phát bệnh HIV sau khi đã nhiễm virus. Bạn có thể liên hệ bác sĩ để biết thêm thông tin.
Cách dùng
Bạn nên dùng thuốc enfuvirtide như thế nào?
Bạn dùng thuốc này bằng cách tiêm thuốc hai lần mỗi ngày vào vùng cánh tay trên, đùi hoặc bụng. Bạn nên thay đổi nơi tiêm mỗi lần tiêm và lưu ý các vị trí cần tránh tiêm những vị trí sau: gần mông, khuỷu tay, bẹn, chỗ có sẹo, mụn ruồi, bầm, hình xăm, vùng bị bỏng hoặc rốn.
Đối với trẻ em, bạn cần điều chỉnh liều lượng phụ thuộc vào cân nặng của trẻ.
Nếu bạn tự tiêm thuốc cho mình, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn bạn cách chuẩn bị, tiêm và sử dụng thuốc này. Trước khi sử dụng, kiểm tra thuốc nếu có vẩn đục, cặn hoặc đổi màu. Nếu có, bạn tuyệt đối không dùng thuốc. Ngoài ra, bạn cần phải biết cách lưu trữ, bảo quản và tiêu hủy kim, ống tiêm đã sử dụng.
Bạn cần tuân theo liều lượng và thời gian chỉ định của bác sĩ khi sử dụng thuốc, không được bỏ liều thuốc.
Nếu có phản ứng dị ứng dữ dội với thuốc, bạn nên dừng dùng thuốc ngay lập tức.
Bạn nên làm gì trong trường hợp khẩn cấp hoặc dùng quá liều?
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Bạn nên làm gì nếu bạn quên một liều?
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gầnvới liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.
Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Liều dùng thuốc enfuvirtide cho người lớn như thế nào?
Liều dùng thông thường cho người lớn nhiễm HIV:
Bạn dùng 90 mg mỗi lần tiêm dưới da và dùng 2 lần mỗi ngày vào vùng cánh tay trên, đùi hoặc bụng.
Liều dùng thuốc enfuvirtide cho trẻ em như thế nào?
Liều dùng thông thường cho trẻ em nhiễm HIV:
Đối với trẻ từ 6-17 tuổi, bạn dùng 2 mg/kg một lần và tiêm dưới da cho trẻ 2 lần mỗi ngày vào vùng cánh tay trên, đùi hoặc bụng. Liều tối đa là 90 mg mỗi lần tiêm và dùng không quá 2 lần mỗi ngày.
Đối với trẻ từ 17 tuổi trở lên, bạn tiêm dưới da 90 mg mỗi lần cho trẻ và dùng 2 lần mỗi ngày vào vùng cánh tay trên, đùi hoặc bụng.
Tác dụng phụ
Bạn sẽ gặp tác dụng phụ nào khi dùng thuốc enfuvirtide?
Bạn nên đi khám ngay nếu có triệu chứng dị ứng sau: phát ban hoặc ngứa; sốt đi kèm với nôn mửa; khó thở; chóng mặt; sưng phù ở mặt, môi, lưỡi hoặc họng; tiểu ra máu.
Ngoài ra, bạn cũng cần ngưng sử dụng thuốc ngay và liên lạc với bác sĩ nếu bạn có các tác dụng phụ nghiêm trọng sau:
- Sốt, ớn lạnh, sung huyết ngực, ho có đờm màu vàng hoặc màu xanh lá cây, đau nhói ngực, thở khò khè, khó thở;
- Triệu chứng nhiễm trùng mới như viêm họng, triệu chứng cúm, sưng hạch, dễ bầm tím hoặc chảy máu (chảy máu từ mũi hay nướu của bạn), ăn mất ngon, lở miệng;
- Đau bụng trên nặng, lan sang lưng, buồn nôn và nôn mửa;
- Nhịp tim nhanh, tăng tiết mồ hôi, run rẩy, cảm thấy lo lắng hoặc cáu kỉnh;
- Tiêu chảy, sụt cân không có lý do, thay đổi trong kinh nguyệt, bất lực, mất hứng thú trong quan hệ tình dục;
- Sưng ở cổ hoặc cổ họng (sưng tuyến giáp);
- Các vấn đề với thăng bằng hay chuyển động mắt, nói khó hoặc nuốt;
- Đau lưng dưới nặng, mất kiểm soát bàng quang hoặc ruột;
- Cảm thấy yếu hoặc cảm giác gai ở ngón tay hoặc ngón chân, ngứa ran hoặc đau dây thần kinh kéo dài trong vài tuần hoặc vài tháng;
- Đau, nóng, sưng, rỉ mủ, hoặc đỏ tại vùng tiêm, đặc biệt là nếu các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn hoặc kéo dài hơn 7 ngày.
Không phải ai cũng gặp các tác dụng phụ như trên. Có thể có các tác dụng phụ khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
Thận trọng/Cảnh báo
Trước khi dùng thuốc enfuvirtide bạn nên biết những gì?
Trước khi sử dụng enfuvirtide, bạn nên báo với bác sĩ và dược sĩ nếu:
- Bạn bị dị ứng với enfuvirtide, mannitol hay bất cứ thành phần nào của thuốc. Bạn có thể hỏi bác sĩ thành phần thuốc.
- Bạn đang sử dụng bất cứ loại thuốc theo toa hoặc không theo toa, vitamin, thảo dược hoặc thực phẩm chức năng nào, đặc biệt là chất chống đông máu ví dụ như warfarin (Coumadin®).
- Bạn hút thuốc, đã hoặc đang sử dụng ma túy qua đường tĩnh mạch (tiêm vào tĩnh mạch) và nếu bạn đã hoặc đang có bệnh băng huyết (dễ chảy máu) hoặc các vấn đề về đông máu hoặc chảy máu khác hoặc bệnh về phổi.
- Bạn đang có thai hoặc có dự định mang thai, hoặc đang cho con bú. Nếu như có thai trong lúc sử dụng enfuvirtide, hãy báo với bác sĩ. Bạn cũng không nên cho con bú khi nhiễm bệnh HIV hoặc trong thời gian dùng enfuvirtide.
Ngoài ra, thuốc enfuvirtide có thể làm bạn chóng mặt, nhức đầu và có thể ngất xỉu. Bạn không lái xe hoặc vận hành máy móc cho đến khi biết rõ thuốc ảnh hưởng như thế nào.
Những điều bạn cần lưu ý khi dùng thuốc trong trường hợp đặc biệt (mang thai, cho con bú, phẫu thuật,…)
Vẫn chưa có đầy đủ các nghiên cứu để xác định rủi ro khi dùng thuốc này trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Trước khi dùng thuốc, hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.
Tương tác thuốc
Thuốc enfuvirtide có thể tương tác với thuốc nào?
Thuốc enfuvirtide có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc khác mà bạn đang dùng hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Để tránh tình trạng tương tác thuốc, tốt nhất là bạn viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa, thảo dược và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ xem. Để đảm bảo an toàn khi dùng thuốc, bạn không tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Thuốc enfuvirtide có thể tương tác với thực phẩm, đồ uống nào?
Thức ăn, rượu và thuốc lá có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc enfuvirtide?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, đặc biệt là:
- Bệnh băng huyết (dễ chảy máu), hoặc các vấn đề về đông máu hoặc chảy máu khác – thuốc này có thể làm tăng nguy cơ thâm tím hoặc chảy máu sau khi tiêm.
- Nhiễm trùng – khi bắt đầu dùng thuốc kháng HIV, hệ thống miễn dịch có thể hoạt động mạnh hơn. Đối với một số loại nhiễm trùng, như viêm phổi hay lao phổi, bạn có thể nhận thấy các triệu chứng mới khi cơ thể của bạn chống lại vi trùng. Nếu điều này xảy ra, liên lạc ngay với bác sĩ.
- Có các nguy cơ gây ra viêm phổi, chẳng hạn như: hút thuốc lá, có kết quả xét nghiệm hệ thống miễn dịch trong máu bất thường, sử dụng thuốc qua tĩnh mạch, bệnh về phối – những yếu tố này có thể gia tăng nguy cơ viêm phổi do vi khuẩn.
Bảo quản thuốc
Bạn nên bảo quản thuốc enfuvirtide như thế nào?
Trước khi pha thuốc, bạn bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm, tránh ánh sáng. Sau khi pha thuốc, bạn bảo quản trong tủ lạnh và chỉ dùng trong 24 giờ từ lúc pha chế.
Bạn nên nhớ rằng mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Vì vậy, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì, hoặc hỏi dược sĩ. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.
Bạn không nên vứt thuốc vào toilet hoặc đường ống dẫn nước trừ khi có yêu cầu. Thay vì vậy, hãy vứt thuốc đúng cách khi thuốc quá hạn hoặc không thể sử dụng. Bạn có thể tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc công ty xử lý rác thải địa phương về cách tiêu hủy thuốc an toàn.
Dạng bào chế
Thuốc enfuvirtide có những dạng và hàm lượng nào?
Enfuvirtide có dạng và hàm lượng là: thuốc tiêm: 90 mg/ml.