Đột nhiên trên làn da của bé nhà bạn nổi những nốt ban hồng hoặc đỏ, ngứa nên làm con gãi liên tục, thậm chí kêu khóc. Phát ban ở trẻ đa phần chúng không đáng lo ngại nhưng cũng có lúc bạn phải mang bé đi bệnh viện ngay.
Trẻ bị bệnh là nỗi lo lắng của bố mẹ và khi trẻ bị phát ban cũng vậy. Hẳn bạn đã từng thắc mắc rằng nguyên nhân của chứng bệnh này là gì; cách điều trị ra sao và phòng ngừa như thế nào. Tất cả những câu hỏi này sẽ được trả lời ngay sau đây.
Chứng phát ban ở trẻ là gì?
Chứng phát ban là hiện tượng nổi mẩn đỏ và ngứa. Những nốt đỏ này có thể bao phủ một phần cơ thể. Nốt ban có thể nhỏ bằng đầu đũa hoặc có kích cỡ bằng một chiếc đĩa ăn do các mẩn đỏ liên kết lại.
Ở người lớn, phát ban có thể được gây ra bởi một số nguyên nhân khác ngoài dị ứng, chẳng hạn như bệnh tật, nhiễm trùng, tập thể dục và tiếp xúc với ánh mặt trời. Phát ban ở trẻ em là phần lớn là phản ứng dị ứng. Sau đây là những nguyên nhân dị ứng phổ biến:
- Thuốc, thực phẩm, hoặc phấn hoa và các chất kích thích vật nuôi
- Côn trùng cắn hay đốt, đặc biệt là từ ong vàng, muỗi, ve và bọ chét
- Cây tầm gửi độc, kim loại từ đồ trang sức, nước thơm và xà phòng.
Để biết rõ nguyên nhân, tốt hơn hết bố mẹ nên cho trẻ làm xét nghiệm để đưa ra phương pháp chữa trị. Nếu trường hợp bị dị ứng thì bác sĩ sẽ tiêm kháng thể để hình thành kháng nguyên đi vào cơ thể và tạo ra sự miễn dịch.
Hầu như không có triệu chứng phát ban ở trẻ sơ sinh, vì giai đoạn này trẻ được cơ thể miễn dịch tốt và bé chưa vận động, tiếp xúc nhiều với môi trường bên ngoài. Khi trẻ được 2 tuổi thì hệ thống miễn dịch mới hoàn thiện hơn và có khả năng phản ứng lại với các dị ứng.
Phát ban ở trẻ có thể được phân loại như thế nào?
Phát ban thường được phân loại là cấp tính hoặc mạn tính. Phát ban cấp tính thường gặp ở trẻ em hầu hết nguyên nhân từ dị ứng. Còn phát ban mạn tính (kéo dài hơn sáu tuần) hiện tại vẫn đang được nghiên cứu để tìm ra phương pháp chữa trị tuy nhiên bệnh này rất hiếm gặp ở trẻ em.
Những dấu hiệu và triệu chứng của phát ban da ở trẻ là gì?
Phát ban có thể bắt đầu xuất hiện trong vòng vài phút hoặc vài giờ. Sau một ngày, phát ban có thể biến mất. Đôi khi ban bắt đầu mờ dần, nổi mề đay mới xuất hiện và kéo dài trong vài ngày.
Khi có dấu hiệu phát ban, những đốm đỏ lúc đầu sẽ xuất hiện ở sau tai, sau đó lan ra mặt, rồi lan dần xuống ngực bụng và toàn thân. Khi ban sởi biến mất, chúng cũng theo thứ tự như khi nổi trên da, đặc điểm ban sởi là ban dạng sẩn (ban gồ lên mặt da), khi bay đi sẽ để lại những vết thâm trên da rất đặc trưng.
Phát ban có thể xuất hiện trên tất cả các bộ phận của cơ thể (hoặc giới hạn ở một điểm). Việc trẻ hay gãi do ngứa không làm ban lây lan. Khi ban có dấu hiệu lan rộng là do trẻ gãi làm phóng thích thêm nhiều chất histamin tương tự quá trình phát ban mà thôi.
Phù mạch, sưng dưới da, không phải là một triệu chứng của mề đay, nhưng có thể đi kèm nổi mề đay, thường khiến mí mắt và đôi môi sưng lên. Bị sưng phù mạch có thể làm nghẽn đường hô hấp. Vì vậy, nếu con bạn bị khó thở, hãy đưa trẻ đến phòng cấp cứu ngay lập tức.
Làm thế nào để điều trị phát ban ở trẻ?
Nói chung, các bậc cha mẹ có thể điều trị cho trẻ tại nhà với thuốc kháng histamin. Thuốc có thể gây buồn ngủ hoặc hiếu động trong vài trường hợp. Nếu các tác dụng phụ của thuốc lên quá cao thì bố mẹ cần liên hệ ngay bác sĩ để có phương án điều trị.
Mục tiêu điều trị là để giảm bớt ngứa. Bạn có thể mua kem cortisone (0,5 hoặc 1 %) để bôi cho trẻ, cùng với gạc lạnh đắp vào các khu vực da bị ảnh hưởng.
Khi trẻ bị phù mạch, bạn có thể dùng steroid hoặc thuốc kháng histamin để kiểm soát tình trạng. Nếu có bệnh dấu hiệu gây khó thở thì bố mẹ hãy sử dụng ngay epinephrine để nhanh chóng làm xẹp chỗ sưng.
Trong hầu hết các trường hợp, phát ban sẽ biến mất trong vòng 24 giờ nhất là những ban chỉ nổi ở một vùng nhỏ trên cơ thể. Bạn nên đưa trẻ đến trung tâm y tế để được chữa trị kịp thời nếu chứng phát ban có dấu hiệu nặng thêm như nổi khắp cơ thể, ngứa nhiều và sưng phù.
Ngăn ngừa chứng phát ban ở trẻ như thế nào?
Điều đầu tiên mẹ nên làm là hỏi xem trẻ đã tiếp xúc với đồ vật gì để có phương pháp điều trị. Vật có thể là một loại thực phẩm mới, đồ trang sức mới,… Sau đó, bạn hãy kiểm tra dị ứng trên da. Nếu nguyên nhân do một chất gây dị ứng thì nên cho bé tránh xa hoàn toàn để không lặp lại tình trạng trên.
Đối với trẻ em, ngoài phát ban do dị ứng, sốt phát ban cũng là một bệnh lý rất thường gặp. Phát ban hay sốt phát ban ở trẻ em cần được kiểm soát kịp thời để bảo vệ sức khỏe của bé. Hy vọng bài viết trên có thể phần nào giải tỏa nỗi lo âu của bố mẹ khi con mắc phải tình trạng tương tự nhé.