Phẫu thuật thắt ống dẫn tinh là một hình thức triệt sản ở nam giới có hiệu quả tương đối cao. Tuy nhiên, một vài tác dụng phụ vẫn có khả năng xuất hiện sau khi phẫu thuật.
Thắt ống dẫn tinh là một phương pháp triệt sản ở nam bằng cách ngăn cho tinh trùng đi vào tinh dịch. Phẫu thuật này liên quan đến việc cắt hoặc chặn ống dẫn tinh – đường đi của tinh trùng từ tinh hoàn đến niệu đạo.
Đây là cách tránh thai ở nam hiệu quả nhưng độ tin cậy không phải là tuyệt đối 100%. Khoảng 1–2 trong số 1.000 phụ nữ vẫn mang thai sau khi quan hệ với bạn tình đã thắt ống dẫn tinh.
Mặc dù phẫu thuật này tương đối an toàn nhưng một số người vẫn gặp phải tác dụng phụ sau khi thực hiện.
Bài viết sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về những tác dụng không mong muốn, rủi ro và biến chứng có thể gặp phải sau khi thực hiện phẫu thuật thắt ống dẫn tinh.
Tác dụng không mong muốn ngắn hạn
Một số tác dụng không mong muốn phổ biến trong thời gian ngắn sau khi phẫu thuật thắt ống dẫn tinh gồm:
1. Đau
Ngay sau khi thắt ống dẫn tinh, bạn có thể cảm thấy đau, nhạy cảm hoặc có áp lực ở vùng bìu hoặc vùng chậu.
Tốt nhất, bạn nên tránh quan hệ tình dục trong thời gian này cho đến khi cơn đau biến mất hoàn toàn, thường là khoảng sau 1 tuần.
2. Nhiễm trùng
Một số người có thể bị nhiễm trùng tại chỗ phẫu thuật, gây ra những cơn đau dữ dội và sưng tấy.
Lúc này, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị các triệu chứng nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra.
3. Chảy máu
Chảy máu quá nhiều trong và sau khi phẫu thuật sẽ khiến bạn đau đớn hơn và cần có những điều trị bổ sung cần thiết.
4. Mang thai
Thông thường, sau khoảng 3 tháng thì tinh dịch mới hoàn toàn không còn chứa tinh trùng. Do đó, phụ nữ vẫn có khả năng mang thai nếu quan hệ với bạn tình sau khi mới phẫu thuật thắt ống dẫn tinh.
5. Sưng
Sưng và kích ứng ở bìu là tình trạng khá phổ biến. Một vài trường hợp, bìu có thể bị bầm tím hoặc đổi màu.
Những rủi ro lâu dài
Hầu hết trường hợp phẫu thuật thắt ống dẫn tinh đều mang lại kết quả tốt về lâu dài. Nhiều người cho biết họ đã cải thiện đời sống tình dục nhờ giảm bớt nỗi lo về việc mang thai ngoài ý muốn.
Tuy nhiên, vẫn có những rủi ro tiềm ẩn sau khi phẫu thuật.
1. Đảo ngược tự nhiên
Đảo ngược tự nhiên (recanalization) đôi khi xảy ra, ống dẫn tinh phát triển tạo ra những kênh mới.
Tinh trùng sau đó đi theo con đường này và xuất hiện lại trong tinh dịch, đồng nghĩa với việc khả năng sinh sản quay trở lại.
2. Phẫu thuật thất bại
Đôi khi quá trình phẫu thuật thắt ống dẫn tinh không thành công. Khi đó, bạn cần tiến hành phẫu thuật lại hoặc tìm kiếm một cách triệt sản thay thế khác.
3. Hối hận sau khi thắt ống dẫn tinh
Một số người có thể hối hận sau khi đã thực hiện phẫu thuật này hoặc phân vân không biết họ có muốn có con hay không, nhất là khi đang bắt đầu một mối quan hệ mới.
Sự thật là bạn có thể thực hiện “nối” ống dẫn tinh lại nhưng khả năng thành công phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, bao gồm loại phẫu thuật đã thực hiện, tay nghề của bác sĩ và tình trạng sức khỏe của bạn.
4. Ung thư
Nguy cơ bị ung thư ở một người sau khi phẫu thuật thắt ống dẫn tinh là rất nhỏ.
Một nghiên cứu công bố năm 2019 đã theo dõi hơn 2,1 triệu đàn ông ở Đan Mạch trong 38 năm cho thấy, có sự gia tăng nhỏ có ý nghĩa thống kê về ung thư tuyến tiền liệt ở những người đã thắt ống dẫn tinh.
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết tại sao rủi ro này lại xuất hiện cũng như liệu có yếu tố riêng biệt nào khác liên quan đến hay không.
5. Giảm chức năng tình dục
Không ít người lo lắng về việc khả năng đạt cực khoái hoặc ít khoái cảm trong quan hệ tình dục hơn sau khi thực hiện phẫu thuật này.
Tuy nhiên, thắt ống dẫn tinh sẽ không gây ảnh hưởng đến chức năng tình dục trừ khi có chấn thương trong khi làm phẫu thuật hoặc khởi phát hội chứng đau sau phẫu thuật thắt ống dẫn tinh.
Biến chứng của phẫu thuật thắt ống dẫn tinh
Dù rất hiếm gặp nhưng một số ít người vẫn có thể gặp phải biến chứng nghiêm trọng sau khi thực hiện phẫu thuật này.
Một số biến chứng có khả năng xảy ra bao gồm:
1. Nhiễm trùng và chảy máu
Biến chứng này thường được điều trị nhưng đôi lúc vẫn gây nguy hiểm, thậm chí là tử vong (hiếm gặp).
Nhiễm trùng nặng không được điều trị hoặc nhiễm trùng do đề kháng kháng sinh có thể lan sang những bộ phận khác trong cơ thể.
Đối với mất máu, trường hợp bạn chảy máu quá nhiều sau phẫu thuật sẽ cần được truyền máu. Nếu không, tính mạng có thể bị đe dọa.
Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ có thể vô tình gây ảnh hưởng đến động mạch tinh hoàn. Chấn thương này sẽ dẫn đến chảy máu hoặc tổn thương đến tinh hoàn, gây đau ngắn hay dài hạn.
2. Hội chứng đau sau phẫu thuật thắt ống dẫn tinh
Một biến chứng phổ biến hơn là hội chứng đau sau phẫu thuật thắt ống dẫn tinh, khiến người bệnh cảm thấy bị đau kéo dài ở bìu. Khu vực này có thể rất đau hoặc nhạy cảm.
Hội chứng này có thể ảnh hưởng đến khả năng tình dục và cảm giác cực khoái.
Mặc dù có những phương pháp giúp giảm đau nhưng không có cách nhất định nào điều trị hiệu quả hoàn toàn. Vài người phải sống chung với tình trạng đau tinh hoàn kéo dài.
Theo Hiệp hội Tiết niệu Hoa Kỳ, khoảng 1–2% nam giới sau khi phẫu thuật thắt ống dẫn tinh bị đau mạn tính.
3. Tổn thương thần kinh và chức năng tình dục
Nếu không có biến chứng xảy ra sau khi thắt ống dẫn tinh thì sẽ không gây ra tình trạng bất lực ở nam giới. Tuy nhiên, khi dây thần kinh ở háng bị tổn thương cùng hội chứng đau sau phẫu thuật thì có thể ảnh hưởng đến khả năng tình dục.
Những cách tự chăm sóc dưới đây có thể hữu ích trong việc giảm bớt đau đớn sau phẫu thuật:
- Mặc đồ vừa vặn, mềm mại để giảm bớt kích ứng tại vị trí phẫu thuật
- Sử dụng túi chườm lạnh lên vị trí bị đau và sưng
- Uống thuốc giảm đau, như paracetamol hay ibuprofen
- Tránh quan hệ tình dục trong những ngày đầu sau khi phẫu thuật
Nếu sau 1 tuần mà quan hệ tình dục vẫn cảm thấy đau, bạn nên chờ đến khi hết đau hẳn.
Khi có các biến chứng như nhiễm trùng hoặc chảy máu xảy ra, quá trình hồi phục thường mất nhiều thời gian hơn.
Bạn cũng cần tuân theo các hướng dẫn từ bác sĩ phẫu thuật để quá trình hồi phục tốt hơn.
Nếu được kê đơn thuốc có kháng sinh, hãy nhớ uống đầy đủ liều lượng thuốc ngay cả khi bạn thấy các triệu chứng đã đỡ hơn.
Khi nào bạn nên đến gặp bác sĩ?
Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu dưới đây sau khi phẫu thuật, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức:
- Sốt trên 38ºC
- Sưng bìu đột ngột, trở nên nhạy cảm hơn
- Có mủ chảy ra từ vết thương
- Đau dữ dội mà không đáp ứng với thuốc
- Cơn đau kéo dài hơn 1 tuần
- Chảy máu nhiều
- Đau tái phát sau vài tuần hay vài tháng
Nhìn chung, hầu hết người thực hiện thắt ống dẫn tinh đều có thể trở lại làm việc và hoạt động bình thường trong vòng một vài ngày mà không gặp biến chứng nghiêm trọng.
Phẫu thuật thắt ống dẫn tinh được đánh giá là an toàn hơn nhiều so với các thủ thuật triệt sản vĩnh viễn ở nữ giới. Tốt hơn hết, bạn nên chờ bác sĩ làm xét nghiệm để xác nhận không còn tinh trùng trong tinh dịch để tránh mang thai ngoài ý muốn sau khi thắt ống dẫn tinh.
Nếu bạn vẫn còn lo lắng về những tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi phẫu thuật thắt ống dẫn tinh, hãy tham vấn ý kiến từ bác sĩ.