Một số thực tế đáng ngạc nhiên về cảm lạnh, bao gồm nguyên nhân gây ra triệu chứng như ngạt mũi hay tại sao nước mũi trở nên đặc và có màu vàng.
Hình minh họa cho cảm lạnh
Vi rút cảm không làm cho chúng ta có cảm giác ốm
Giáo sư Ron Eccles từ Trung tâm Nghiên cứu Bệnh cảm thông thường ở Cardiff cho rằng “chính phản xạ miễn dịch của cơ thể bạn làm cho bạn cảm thấy ốm”. Các chuyên gia ở Trung tâm này đã nghiên cứu về bệnh cảm thông thường trong hơn 20 năm qua. Họ cho rằng, khi bạn bị cảm, các vi rút tấn công vào mũi và phía sau cuống họng, do đó chức năng đề kháng tự nhiên của cơ thể bạn nhanh chóng hoạt động.
“Hệ miễn dịch phát hiện vi rút và phủ lên vùng bị nhiễm vi rút các tế bào bạch cầu và các hóa chất cần thiết, điều này gây ra nhiều triệu chứng như đau đầu và ngạt mũi”.
Ngạt mũi do mô tế bào cương phồng ra
Giáo sư Eccles cho biết, “khi bị cảm, màng mũi của bạn giống như một chiến trường”. Khi bạn cảm thấy bị ngạt mũi, đó không phải là vì nước mũi đặc lên mà là vì các mạch máu trong mũi bạn bị sưng tấy lên.
Màng mũi được cấu tạo từ các mô tế bào cương (là các mô có khả năng co giãn cương cứng, tương tự các mô ở bộ phận sinh dục). Do đó, khi bạn bị cảm, các mạch máu phồng lên bởi các tế bào bạch cầu (có tác dụng chống lại sự lây nhiễm) phủ lên vùng bị ảnh hưởng. Hiện tượng này làm hẹp cửa thoát khí trong khoang mũi của bạn và cản trở dòng khí khi bạn hít thở.
Thuốc phun thông mũi (decongestant spray) có thể giảm sự sưng phồng và giúp bạn hít thở dễ dàng hơn.
Bạn có thể bị lây cảm qua mắt
Một người bị cảm khi ho hoặc hắt xì hơi sẽ làm bắn ra những giọt nước mũi vào không khí hoặc vào tay nếu họ dùng tay để che miệng. Nếu những giọt nước mũi này dính vào tay bạn (ví dụ, do bắt tay hoặc chạm vào những vật dụng bị nhiễm như nắm đấm cửa) thì bạn có thể vô tình đưa các vi rút có trong những giọt nước mũi này vào cơ thể bạn qua mắt hoặc mũi khi tay bạn chạm vào mắt hoặc mũi của mình. Thường thì tay chúng ta chạm vào mắt và mũi của mình nhiều hơn mình tưởng. Thông qua một ống dẫn nối giữa mắt và ổ mũi, vi rút sau khi vào mắt sẽ dễ dàng đi vào mũi và cổ họng, từ đó gây ra triệu chứng cảm. Bạn có thể tránh bị lây cảm qua đường truyền này bằng cách rửa tay sạch sẽ và thường xuyên.
Phụ nữ dễ bị cảm hơn đàn ông
Giáo sư Eccles cho biết thêm rằng, “phụ nữ dễ bị cảm hơn đàn ông và điều này có thể là do phụ nữ tiếp xúc nhiều hơn với trẻ nhỏ”. Trẻ nhỏ trung bình bị cảm cúm từ 7 đến 10 lần trong một năm trong khi đối với người lớn thì con số này là từ 2 đến 3 lần. Do đó những người tiếp xúc nhiều với trẻ nhỏ như người chăm trẻ, giáo viên mầm non thường dễ lây nhiễm vi rút cảm hơn so với những người khác.
Nước mũi màu vàng là do các tế bào máu trắng
Khi hệ miễn dịch của bạn phản ứng lại với vi rút cảm cúm, một trong những triệu chứng đầu tiên rất rõ ràng đó là nước mũi sẽ chảy ra. Khi bệnh cảm tiến triển, nước mũi thường trở nên đặc hơn và có màu vàng, sau đó chuyển sang màu xanh. Các tế bào bạch cầu chính là nguyên nhân gây ra sự thay đổi này khi chúng phủ lên vùng khoang mũi và tăng lên về số lượng khi bệnh cảm tiến triển.
“Nhiều người nghĩ rằng nước mũi đặc và có màu vàng là do vi khuẩn nhưng không phải như vậy. Đó là vì hàng tỉ tế bào máu trắng kết tụ trong nước mũi”, giáo sư Eccles cho biết.
Tài liệu tham khảo
http://www.nhs.uk/Livewell/coldsandflu/Pages/Fivefactsaboutcolds.aspx