Nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng trong một khoảng thời gian dài hoặc đi dưới ánh mặt trời mà không thoa kem chống nắng, trên da sẽ xuất hiện những vết màu nâu xám (thường gọi là nám). Kèm theo đó là tình trạng cháy nắng, da bị khô và mất nước. Trong trường hợp này, nên dùng phương pháp trị nám nào cho hiệu quả?
Sau đây là những lời khuyên của bác sĩ da liễu về các loại thuốc trị nám cũng như cách điều trị và ngăn ngừa chúng xuất hiện.
Nám là gì?
Nám có màu nâu sẫm hoặc xám. Nguyên nhân gây ra nám là do ảnh hưởng của ánh nắng mặt trời đến các vùng da mặt dễ tiếp xúc với nó như trán, má và môi. Các melanin cơ bản trong da càng lớn thì càng có khả năng gặp phải nám da. Điều đó có nghĩa là những người có tông màu da tối sẽ có nhiều khả năng mắc bệnh hơn.
Một số tình trạng sức khỏe cũng có thể khiến bạn nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời và dễ bị nám, chẳng hạn như bệnh về tuyến giáp hoặc đang dùng thuốc tránh thai. Ngoài ra, di truyền cũng là một nguyên nhân, nếu bạn có người thân bị nám thì cũng sẽ có nguy cơ bị nám.
Mang thai làm tăng nguy cơ mắc phải nám da. Trên thực tế, nám thường được gọi là “mặt nạ của thai kỳ” và có thể xảy ra ở 50% phụ nữ mang thai. Bởi vì khi hormone thay đổi trong thai kỳ, da sẽ nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời và dễ hình thành nám.
Khi bước sang tuổi 30, lượng hormone estrogen trong cơ thể chị em phụ nữ bắt đầu suy giảm, làm mất cân bằng nội tiết tố, dẫn đến kích thích tăng sản xuất hắc tố melanin, gây nám da.
Bên cạnh đó, rối loạn nội tiết tố còn vì các nguyên nhân như uống thuốc tránh thai, kinh nguyệt không đều, về tâm lý (căng thẳng, lo âu, buồn phiền…) kéo dài, chế độ ăn uống, nghỉ ngơi thiếu hợp lý…
Các hoạt chất có trong thuốc bôi trị nám tốt nhất
Một khi bạn đã bị nám, sẽ rất khó khăn để loại bỏ chúng. Các chuyên gia cho biết nám hiếm khi tự biến mất, nhưng có những loại thuốc bôi giúp làm giảm sắc tố của các vết nám. Các loại thuốc này thường chứa hoạt chất:
Vitamin B3
Ngoài kem chống nắng, các sản phẩm chứa niacinamide (vitamin B3), một chất chống oxy hóa mạnh, sẽ giúp làm đều màu da, từ đó làm mờ dần vết nám.
Vitamin C
Một phương pháp cũng hiệu quả không kém là thoa sản phẩm chứa vitamin C giúp ức chế một loại enzyme gọi là tyrosine chuyển đổi thành melanin (sắc tố làm tối màu da), nhờ đó da sẽ trở nên sáng hơn. Hãy cố giúp da hấp thụ nhiều vitamin C để đánh bay những vết sạm da.
Hydroquinone
Đây là hoạt chất phổ biến có trong các loại thuốc bôi trị nám. Nó hoạt động bằng cách làm sáng da. Bạn sẽ tìm thấy nhiều sản phẩm hydroquinone dưới dạng kem, kem dưỡng da, gel hoặc chất lỏng. Ưu điểm của loại kem này là bạn dễ dàng tìm kiếm chúng mà không cần toa kê của bác sĩ. Bởi lẽ, chúng có chứa hàm lượng hydroquinone vừa đủ để thổi bay nám da.
Tretinoin và corticosteroid
Có tác dụng tăng cường làm sáng da, đây những hoạt chất có trong thuốc kê toa dành cho da. Bạn sẽ tìm thấy sản phẩm chỉ chứa một loại hoạt chất là tretinoin hay corticosteroid, hoặc có thể kết hợp cả ba loại hoạt chất hydroquinone, tretinoin và corticosteroid trong một loại.
Các phương thuốc tự nhiên trị nám
Ngoài những loại thuốc bôi trên, bạn có thể áp dụng các bài thuốc tự nhiên trị nám. Chúng khá an toàn, lành tính cho da mà hiệu quả cũng tốt không kém.
Bạch phục linh với thạch cao
Bạch phục linh có tính hàn, lợi tiểu, hoạt huyết, có vị mát. Trong dân gian, chị em phụ nữ hay dùng bạch phục linh để làm đẹp bởi nó có tác dụng làm trẻ hóa làn da, giúp loại bỏ hoàn toàn sắc tố melanin, khiến các vết thâm nám mờ đi và da trắng mịn theo thời gian.
Thành phần chính có trong thạch cao là canxi sulfat (CaSO4), đây là hợp chất rất khó tan trong nước. Pha thạch cao trong nước và lấy lớp phía trên để sử dụng, lớp dung dịch này bão hòa ion canxi và ion sulfat nên sẽ có tính axit nhẹ. Vì vậy, nó có khả năng tẩy nhẹ các vết nám trên bề mặt da. Kết hợp bạch phục linh với thạch cao sẽ giúp làm mờ vết thâm nám hiệu quả.
Hạt sen
Với đặc tính giàu axit linoclic, protein, vitamin A, vitamin C cùng các khoáng chất (photpho, sắt, kali, maggie…), hạt sen có khả năng làm thư giãn tinh thần, tẩy sạch tế bào da chết và tái tạo làn da mới.
Chất enzyme có trong hạt sen còn có tác dụng phục hồi lượng protein trong cơ thể, giúp làn da bạn luôn căng mọng, tươi trẻ.
Đinh lăng
Thành phần chính trong đinh lăng có chứa nhiều saponin, alcaloit, glucozit, saponin, flavonoit, tanin, vitamin B, các axit amin trong đó có lyzin, xystei và methionin là những axit amin không thể thay thế… Các vitamin và khoáng chất này giúp dưỡng da, ngăn chặn sự hình thành sắc tố melanin – thủ phạm chính gây nám da.
Nếu bạn đã thử áp dụng những phương pháp điều trị như trên nhưng không có kết quả, hãy tìm đến bệnh viện hoặc các bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị tốt nhất. Những liệu pháp điều trị bao gồm lột da bằng hóa chất, mài da siêu nhỏ, trị liệu da, điều trị bằng laser. Lưu ý các phương pháp này chỉ được thực hiện bởi những bác sĩ da liễu có chuyên môn và giàu kinh nghiệm. Nếu bạn không chữa trị đúng cách, các vết nám càng trở nên tệ hơn.
Khi điều trị nám, nếu bạn nhận thấy bất kỳ điều nào sau đây, hãy đến gặp bác sĩ da liễu ngay:
- Kích ứng da
- Da xỉn màu
- Các vấn đề bất thường khác trên da
Phòng ngừa nám một cách dễ dàng
Việc cung cấp đầy đủ vitamin cần thiết cho cơ thể như vitamin A, C, E, B12; uống nhiều nước, tránh thức ăn cay nóng, các loại rượu, bia… sẽ giúp bạn bù đắp cho cơ thể một lượng vi chất nhất định, từ đó tái tạo da và ngăn ngừa sự biến đổi, rối loạn của các hormone, làm giảm nguy cơ xuất hiện nám.
Tránh ăn những thực phẩm nhiều đạm, mỡ, đường… làm các vết nám có xu hướng tăng đậm. Cần ngủ đủ giấc, tránh stress…
Cho dù đang hoặc chưa bị nám da, bạn cũng cần sử dụng kem chống nắng có chứa SPF cao để tránh ánh của mặt trời, đồng thời loại bỏ những vết nám mới hoặc những căn bệnh về da nguy hiểm, trong đó có ung thư da.
Trong trường hợp không sử dụng được kem chống nắng, hãy cố gắng mặc quần áo dài và đội mũ để hạn chế việc tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Nếu bạn bị cháy nắng, nám có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Có một số loại thuốc uống và chất bổ sung như Heliocare giúp bạn bớt nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, nếu uống hàng ngày sẽ giảm khả năng bị nám.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Những sự thật cần biết về kem chống nắng
Cách tốt nhất để che vết nám
Đối với một số người, những vết nám trên da, đặc biệt là trên mặt, sẽ khiến họ trông già và xanh xao hơn. Do đó, họ rất cần dùng đến những cách che giấu các vết nám da này thật hiệu quả.
Hãy thử sử dụng các sản phẩm không kê đơn với thành phần như axit kojic, chiết xuất cam thảo, vitamin C, chiết xuất dâu trắng hoặc chiết xuất cây dâu tây, vì tất cả đều có tác dụng làm sáng da, giảm chuyển màu tối. Kem dưỡng ẩm và kem lót chống nắng có màu tương đồng với màu da cũng che phủ nám tốt.