Tìm hiểu chung
Vỡ xương sọ là gì?
Vỡ xương sọ là bất kỳ gãy xương nào xảy ra ở hộp sọ, còn được gọi là vỡ hộp sọ. Có rất nhiều loại gãy xương sọ, nhưng chỉ có một nguyên nhân chính: một tác động hoặc cú đánh vào đầu đủ mạnh gây gãy xương. Một chấn thương não cũng có thể đi kèm với gãy xương.
Loại gãy xương sọ phụ thuộc vào lực, vị trí tác động lên sọ và hình dạng của vật thể tác động lên đầu.
Một vật thể nhọn có khả năng chọc thủng hộp sọ hơn là bề mặt cứng, cùn, như mặt đất. Các loại gãy xương khác nhau dẫn đến các mức độ chấn thương và tổn thương khác nhau.
- Gãy kín. Với gãy xương kín, còn được gọi là gãy xương đơn giản, da bao phủ vùng gãy xương không bị rách hoặc bị cắt.
- Gãy xương hở. Còn được gọi là gãy xương phức hợp, gãy xương hở xảy ra khi da bị rách và xương lòi ra ngoài.
- Gãy lún. Loại gãy xương này làm cho hộp sọ thụt vào trong khoang não.
- Gãy xương nền. Gãy xương nền xảy ra ở sàn sọ: các vùng xung quanh mắt, tai, mũi hoặc ở đầu cổ, gần cột sống.
- Các loại khác. Ngoài các loại trên, gãy xương cũng có thể phân loại thành:
- Tuyến tính (theo đường thẳng)
- Nhiều mảnh (gãy thành ba hoặc nhiều phần)
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng vỡ xương sọ là gi?
Các triệu chứng phổ biến của vỡ xương sọ là:
- Chảy máu từ vết thương, tai, mũi hoặc xung quanh mắt
- Bầm tím sau tai hoặc dưới mắt
- Những thay đổi của đồng tử (kích thước không đồng đều, không phản ứng với ánh sáng)
- Lẫn lộn
- Co giật
- Khó giữ cân bằng
- Dịch trong suốt hoặc đẫm máu thoát ra từ tai hoặc mũi
- Buồn ngủ
- Nhức đầu
- Mất ý thức
- Buồn nôn và nôn ói
- Bứt rứt, khó chịu
- Líu lưỡi
- Cứng cổ
- Sưng
- Rối loạn thị giác
Trong một số trường hợp, triệu chứng duy nhất có thể có của vỡ xương sọ là vết sưng trên đầu. Vết bầm hoặc vết thâm tím có thể mất đến 24 giờ để phát triển.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Bạn nên đưa người bệnh đến khám bác sĩ nếu nằm trong những trường hợp sau đây:
- Có vấn đề với hơi thở hoặc lưu thông máu.
- Ấn mạnh trực tiếp không làm máu ngừng chảy từ mũi, tai hoặc vết thương.
- Có chất dịch trong suốt chảy ra từ mũi hoặc tai.
- Sưng mặt, chảy máu hoặc bầm tím.
- Có một vật nhô ra từ hộp sọ.
- Bất tỉnh, co giật, có nhiều thương tích, dường như đang ở tình trạng đau đớn hoặc không thể suy nghĩ rõ ràng.
Nguyên nhân
Nguyên nhân nào gây ra vỡ xương sọ?
Gãy xương sọ xảy ra khi một lực đủ mạnh phá vỡ xương sọ. Bất kỳ loại tác động nào lên đầu đều có thể gây vỡ xương sọ, bao gồm một vật rơi trúng đầu, ngã xuống và va chạm mặt đất, chấn thương đầu trong một tai nạn xe hơi hoặc bất kỳ loại chấn thương nào khác.
Nguy cơ mắc phải
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ bị vỡ xương sọ?
Có nhiều yếu tố nguy cơ gây ra gãy xương sọ như:
- Nam giới
- Ngã từ trên cao xuống
- Tai nạn xe cơ giới
- Tấn công dẫn đến chấn thương đầu
- Súng bắn vào đầu
Chẩn đoán và điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán vỡ xương sọ?
Bác sĩ có thể chẩn đoán gãy xương bằng cách thực hiện kiểm tra đầu. Điều quan trọng là bác sĩ cần chẩn đoán mức độ và tính chất cụ thể của tổn thương. Điều này đòi hỏi các công cụ chẩn đoán chuyên biệt hơn.
Bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm hình ảnh khác nhau để có được hình ảnh rõ ràng hơn về loại gãy xương và mức độ gãy. X-quang, CT và MRI là những phương pháp điển hình để chụp hình cơ thể và có thể giúp bác sĩ chẩn đoán vỡ xương sọ.
Chụp X-quang cung cấp hình ảnh của xương. MRI chụp ảnh xương và mô mềm. Điều này cho phép bác sĩ kiểm tra gãy xương sọ và não.
Công cụ phổ biến nhất được sử dụng là chụp CT hoặc CAT. Xét nghiệm này thường cung cấp hình ảnh rõ ràng nhất về gãy xương và bất kỳ tổn thương nào đối với não vì nó tạo ra hình ảnh 3 chiều.
Những phương pháp nào dùng để điều trị vỡ xương sọ?
Vỡ xương sọ không được điều trị giống như gãy các xương khác. Điều trị phụ thuộc vào một số yếu tố. Bác sĩ cần cân nhắc tuổi tác, sức khỏe và bệnh sử y tế, cũng như loại gãy xương, mức độ nghiêm trọng của chấn thương và bất kỳ chấn thương não khác.
Hầu hết các vết nứt sọ không quá đau và hộp sọ sẽ tự chữa lành trong phần lớn các trường hợp này. Trong một số trường hợp như gãy nền sọ, thuốc để kiểm soát cơn đau.
Tuy nhiên, gãy nền sọ có thể cần được phẫu thuật nếu nó dẫn đến rò rỉ dịch não tủy quá mức (chất lỏng bao quanh não và tủy sống) từ mũi và tai.
Phẫu thuật thường là quá trình điều trị cần thiết cho gãy xương sọ bị lún nghiêm trọng. Nguyên nhân là do xương sọ gãy lún khó lành hơn.
Xương sọ gãy lún không chỉ gây ra các vấn đề về thẩm mỹ mà còn có khả năng gây tổn thương thêm cho não nếu vỡ xương không được điều trị. Phẫu thuật cũng có thể cần thiết nếu xương lún gây áp lực lên não hoặc nếu có rò rỉ dịch não tủy.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn quản lý vỡ xương sọ?
Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với vỡ xương sọ:
- Bạn có thể cần nghỉ ngơi trên giường với đầu được nâng lên, trong một khoảng thời gian sau chấn thương. Tránh các động tác căng thẳng, như xì mũi, hắt hơi và nâng vật nặng. Sự căng thẳng có thể làm tăng áp lực trong đầu. Nếu dịch từ xung quanh não bị rò rỉ, căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm sự rò rỉ.
- Vòng đỡ cổ có thể cần thiết để ngăn bạn di chuyển đầu và cổ. Nẹp cổ mềm hoặc cứng có thể giúp ngăn ngừa thêm chấn thương trong khi gãy xương. Nẹp cổ cũng có thể giúp giảm đau cổ.
- Phục hồi tiền đình có thể cần thiết nếu bạn bị chóng mặt. Bạn nên tìm hiểu các hoạt động giúp cải thiện sự cân bằng và giảm chóng mặt.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Chúng tôi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.