“Bị viêm xoang nên ăn gì?” hay “Bị viêm xoang không nên ăn gì?” là mối quan tâm của rất nhiều bệnh nhân viêm xoang. Bên cạnh việc uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, chế độ ăn uống cũng đóng vai trò hết sức quan trọng đối với người bị bệnh viêm xoang.
Sơ lược về bệnh viêm xoang
Viêm xoang là gì?
Viêm xoang là tình trạng viêm hoặc sưng mô lót xoang. Bình thường thì các xoang rỗng và có độ ẩm nhất định. Khi các mô lót xoang bị viêm và sưng to gây tắc nghẽn ở các xoang, các loại vi trùng, vi khuẩn sẽ có điều kiện sinh sôi, gây nhiễm trùng và tạo dịch mủ.
Dịch mủ nhầy và đặc, không thể thoát ra ngoài nên tạo áp lực lên các xoang, khiến người bệnh bị đau nhức ở các xoang và những khu vực lân cận như mắt, đầu, hàm.
Phân loại viêm xoang
Nếu dựa trên vị trí viêm xoang, ta có:
- Viêm xoang trán
- Viêm xoang sàng
- Viêm xoang hàm
- Viêm xoang bướm
Nếu dựa trên thời gian bệnh, ta có:
- Viêm xoang cấp tính: Viêm xoang cấp tính có các triệu chứng giống với cảm lạnh như sổ mũi, nghẹt mũi, đau nhức vùng đầu và mặt. Viêm xoang cấp tính bắt đầu đột ngột và kéo dài 2–4 tuần.
- Viêm xoang bán cấp tính: Triệu chứng bệnh kéo dài 4 đến 12 tuần.
- Viêm xoang mạn tính: Triệu chứng kéo dài 12 tuần hoặc lâu hơn.
- Viêm xoang tái phát (hồi viêm từng đợt): Viêm xoang hết rồi tái phát nhiều hơn 4 lần/năm.
Triệu chứng viêm xoang
Triệu chứng viêm xoang cấp tính bao gồm:
- Sổ mũi, nghẹt mũi
- Điếc mũi
- Đau căng ở các xoang
- Điếc mũi
- Ho
- Sốt
- Hơi thở có mùi
- Mệt mỏi
- Đau nhức răng, hàm
Người bị viêm xoang nên ăn gì?
Thực phẩm mà chúng ta dùng hàng ngày có tác động nhất định đối với hiệu quả phòng ngừa và điều trị viêm xoang. Như vậy tức là có những loại thực phẩm mà người bệnh viêm xoang nên dùng và có những loại cần tránh.
Nhìn chung, các thực phẩm chứa chất kháng sinh tự nhiên, chất chống oxy hóa, kẽm, omega-3 rất tốt cho người bệnh viêm xoang.
Sau đây là một vài loại thực phẩm gợi ý:
Gừng, nghệ
Gừng chứa nhiều chất chống oxy hóa, là một phương thuốc kháng histamine tự nhiên và có tính chống viêm. Nhờ đó, gừng giúp mau lành vết thương, mau lành bệnh, giảm sưng đau, giảm sung huyết. Gừng còn giảm dị ứng, đau xoang, cảm giác buồn nôn khó chịu.
Thường thì người ta dùng gừng như một loại gia vị trong nấu ăn. Bên cạnh đó, gừng cũng thường dược dùng dể pha trà. Trà gừng pha với chanh, mật ong rất tốt cho người bệnh viêm xoang. Trà này dùng khi còn ấm có tác dụng thư giãn, giảm đau nhức đầu. Từ xa xưa, gừng đã được dùng để phòng ngừa và điều trị cảm lạnh, cảm cúm, vốn là các bệnh dễ dẫn đến viêm xoang.
Củ nghệ cùng họ với gừng và mang lại nhiều lợi ích tương tự. Nghệ cũng là một gia vị thường dùng để thêm hương vị và tạo màu sắc hấp dẫn cho các món ăn, điển hình là món cà ri.
Tỏi
Tỏi sống có chất giúp giảm đau tạm thời. Không chỉ cải thiện triệu chứng viêm xoang, nó còn giúp phòng ngừa và chữa trị hiệu quả các bệnh về đường hô hấp dẫn đến viêm xoang (như cảm lạnh, cảm cúm, viêm mũi dị ứng) nhờ vào đặc tính kháng khuẩn, kháng virus, kháng nấm, chống oxy hóa.
Ngoài cách ăn sống, người ta còn dùng tỏi như một loại gia vị để thêm vào các món ăn trong quá trình chế biến. Nhiều gia đình tự làm tỏi ngâm giấm, tỏi ngâm mật ong, rượu tỏi để các thành viên trong gia đình cùng dùng nhằm phòng ngừa và chữa trị các bệnh về đường hô hấp.
Bạn có thể tham khảo thêm:
Cách ngâm rượu tỏi chữa viêm xoang và nhiều bệnh khác
Chữa viêm xoang bằng tỏi, hiệu quả bất ngờ
Củ cải
Củ cải giúp chống tắc nghẽn trong các xoang, chống nghẹt mũi và giảm những cơn đau đầu do viêm xoang.
Củ cải trắng và củ cải đỏ đều hoạt động như một phương thuốc tự nhiên giúp thông mũi, chống virus và kháng khuẩn. Vì củ cải rất giàu vitamin C nên có tác dụng hỗ trợ chữa cảm lạnh thông thường hoặc cúm.
Có rất nhiều món ăn được chế biến từ củ cải như salad, sandwich, canh, súp…
Cá hồi
Cá hồi (hoặc một vài loại cá có dầu tương tự như cá trích, cá thu, cá nục) giàu omega–3 có công dụng chống sưng viêm. Ngoài cá hồi còn có bắp cải, mè, một số loại hạt như hạt hướng dương… là các thực phẩm giàu omega-3 có nguồn gốc thực vật.
Dứa
Dứa rất giàu chất chống oxy hóa giúp bảo vệ niêm mạc khỏi bị tổn hại. Các enzyme trong dứa cũng làm sạch xoang và giảm viêm.
Người bị viêm xoang không nên ăn gì?
Sữa và các chế phẩm từ sữa
Sữa và các chế phẩm từ sữa rất giàu dinh dưỡng, nhưng người đang bị bệnh viêm xoang không nên dùng loại thực phẩm này vì lượng dịch nhầy trong mũi sẽ tăng lên đáng kể, làm nghẽn các xoang. Người ta vẫn chưa xác định được là dùng sữa và các chế phẩm từ sữa sẽ gây tăng tiết dịch nhầy hay làm dịch nhầy đặc lại gây tắc nghẽn. Thế nhưng, sự thực là dùng sữa khi bị viêm xoang khiến tình trạng ở các xoang xấu đi.
Các thực phẩm gây dị ứng
Có những người bị dị ứng với một hay nhiều loại thực phẩm nhất định. Để chống viêm xoang, tốt nhất bạn nên tránh xa các thực phẩm gây dị ứng nói riêng cũng như những nhân tố gây dị ứng nói chung. Khi bị dị ứng thì niêm mạc sưng viêm, và tình trạng viêm thì không hề tốt đối với người bệnh viêm xoang.
Bạn có thể tham khảo thêm: Biến chứng dị ứng: Viêm xoang
Chất kích thích như đồ uống có gas, cà phê, đồ uống có cồn (bia, rượu)
Các chất kích thích này ức chế thần kinh, không tốt cho người bệnh. Chúng khiến tình trạng sưng viêm trầm trọng hơn.
Đồ uống có cồn dễ gây mất nước, khiến dịch mủ trong các xoang đặc lại và làm bít tắc xoang mũi. Dịch mủ đặc tích tụ trong các xoang, không thoát ra được khiến tình trạng bệnh viêm xoang càng tồi tệ hơn. Các loại đồ uống này còn dễ gây trào ngược dạ dày. Axit ở dạ dày khi trào ngược lên không tốt cho niêm mạc đường tai – mũi – họng.
Thực phẩm cay nóng
Tương tự như chất kích thích, thực phẩm cay nóng cũng dễ gây trào ngược dạ dày. Axit dạ dày trào ngược lên cổ họng làm cho tình trạng viêm nhiễm nặng nề hơn, dịch mủ ứ đọng nhiều hơn trong các hốc xoang. Đó là chưa kể bản thân các thực phẩm cay nóng đã gây kích ứng niêm mạc, dễ khiến niêm mạc trong mũi họng sưng viêm và nhiễm trùng.
Thực phẩm chiên xào và thực phẩm chế biến
Chúng không tốt cho sức khỏe nói chung và đương nhiên cũng không tốt đối với người bệnh viêm xoang. Nguyên do là chúng làm tăng tiết dịch nhầy và gây viêm nặng nề hơn.
Đường tinh luyện
Đường có trong các loại đồ ngọt. Nếu dùng đường với lượng nhỏ thì có thể xem là vô hại, nhưng khi ăn nhiều sẽ tăng cường viêm. Tình trạng viêm xoang trở nên trầm trọng hơn nếu người bệnh có thói quen ăn nhiều đồ ngọt.
Nước đá, các loại đồ ăn thức uống lạnh
Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột dễ làm các bệnh về đường hô hấp trở nặng hơn.