Tìm hiểu chung
Viêm màng não do Streptococcus suis là bệnh gì?
Streptococcus suis là một loại vi khuẩn gram dương hình hạt đậu và là một tác nhân gây bệnh quan trọng ở lợn. Con người có thể bị nhiễm S. suis khi họ tiếp xúc với xác lợn hoặc thịt bị nhiễm bệnh, đặc biệt là tiếp xúc khi có vết cắt và trầy xước trên tay. Nhiễm trùng ở người có thể rất nặng như viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm nội tâm mạc và điếc là hậu quả của nhiễm trùng. Các trường hợp tử vong do S. suis rất phổ biến nhưng không rõ. Các nhà khoa học chứng minh rằng penicillin là kháng sinh phổ biến nhất được sử dụng trong điều trị nhiễm S. Suis. Trong trường hợp có liên quan tới tim (viêm nội tâm mạc), gentamicin cũng nên được sử dụng để tạo hiệu ứng đồng vận.
Triệu chứng thường gặp
Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm màng não do Streptococcus suis?
Thời gian ủ bệnh khoảng từ một vài giờ (trong trường hợp mầm bệnh xâm nhập trực tiếp vào máu qua vết thương trên da) đến hai tuần. Viêm màng não là biểu hiện phổ biến cũng như điển hình nhất và các triệu chứng tương tự như của viêm màng não mủ do vi khuẩn khác bao gồm đau đầu, sốt và nôn mửa. Xuất huyết da niêm từ chấm xuất huyết đến bầm máu trên diện rộng cũng thường gặp. Streptococcus suis cũng có thể liên quan đến các biến chứng toàn thân khác như nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm khớp, viêm nội tâm mạc và hội chứng giống sốc nhiễm độc liên cầu khuẩn.
Điếc và bất thường thần kinh sọ khác chẳng hạn như rối loạn chức năng tiền đình là những di chứng thần kinh thường gặp nhất của bệnh.
Tỷ lệ tử vong viêm màng não do S. Suis dao động từ 2,6 đến 63% trong số các bệnh nhân có kèm theo sốc nhiễm trùng.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Chẩn đoán và điều trị sớm có thể ngăn ngừa tình trạng này diễn tiến nặng hơn và tránh các tình huống phải cấp cứu, vì vậy hãy gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để tránh tình trạng này.
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân nào gây ra bệnh viêm màng não do Streptococcus suis?
Tình trạng này được gây ra bởi Streptococcus suis, được truyền sang người qua tiếp xúc gần hoặc trực tiếp với lợn và các sản phẩm thịt lợn bị nhiễm bệnh. Những người tiếp xúc trực tiếp với lợn (ví dụ như người chăn nuôi lợn, công nhân lò mổ, người vận chuyển thịt lợn, thanh tra kiểm thịt và người mổ thịt) thường bị nhiễm qua da bởi một vết cắt, vết thương hay trầy xước. Nhiễm qua các vết cắt và vết thương ở da được cho là có liên quan đến thời gian ủ bệnh ngắn. Các tác nhân gây bệnh cũng đi vào cơ thể qua màng niêm mạc miệng hoặc mũi. Ngoài lợn nuôi ra, lợn hoang dã cũng có thể là một nguồn lây nhiễm S. suis cho thợ săn. Streptococcus suis đã được phân lập từ các mẫu thịt lợn sống và chúng truyền qua thực phẩm. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có bằng chứng đầy đủ cho điều này.
Nguy cơ mắc phải
Những ai thường mắc bệnh viêm màng não do Streptococcus suis?
Số lượng ca nhiễm S. suis đã tăng lên đáng kể trong vài năm qua. Trong một bài báo được xuất bản vào năm 2007, có 409 trường hợp mắc bệnh. Tại thời điểm viết bài này, con số này đã tăng lên đến hơn 700 trường hợp, với hầu hết các trường hợp có nguồn gốc ở khu vực Đông Nam Á.
Tuy nhiên, bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm màng não do Streptococcus suis?
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh này, bao gồm:
- Quên rửa tay bằng xà phòng;
- Không giữ vệ sinh cá nhân và thực phẩm;
- Thiếu sự giáo dục sức khỏe.
Điều trị hiệu quả
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh viêm màng não do Streptococcus suis?
Phân lập và xác định các tác nhân gây bệnh từ các mẫu máu, dịch não tủy hoặc từ dịch khớp là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán nhiễm S. Suis.
Mặc dù S. suis có thể được nuôi cấy theo phương pháp tiêu chuẩn, tác nhân gây bệnh có thể bị xác định nhầm với các loài Streptococcus khác, trừ phi các nhà vi sinh học và các bác sĩ nhận ra được căn bệnh này vì nhiều phòng thí nghiệm không nuôi cấy streptococci-α tán huyết.
Ở châu Á, các kỹ thuật phát hiện bằng phân tử giống, như phản ứng dây chuyền polymerase, đã cải thiện tỷ lệ phát hiện mầm bệnh trong vài năm qua.
Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh viêm màng não do Streptococcus suis?
Nếu bạn gặp phải tình trạng này, một số phương pháp điều trị phổ biến được bác sĩ khuyến cáo gồm:
- Sử dụng các loại thuốc kháng sinh bao gồm penicillin và cephalosporin;
- Đối với trường hợp ít nghiêm trọng, bác sĩ có thể tiến hành đơn trị liệu với penicillin hoặc ceftriazone;
- Trong những trường hợp nặng hơn, bác sĩ sẽ sử dụng kháng sinh kết hợp;
- Chủng kháng penicillin đã được phân lập từ một trường hợp ở người duy nhất và một số ở lợn.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh viêm màng não do Streptococcus suis?
Không có vắc-xin chống lại nhiễm S. Suis ở người. Bạn nên cải thiện điều kiện chăn nuôi lợn và tiêm phòng cho lợn với vắc-xin bất hoạt tự sinh để giảm tỷ lệ lây nhiễm ở lợn và giảm lây truyền sang người. Hơn nữa, việc sử dụng găng tay phù hợp và rửa tay có khả năng ngăn chặn hầu hết tình trạng nhiễm trùng nghề nghiệp ở những người xử lý lợn sống và xác lợn, chẳng hạn như người chăn nuôi lợn, công nhân lò mổ và bác sĩ thú y. Ngoài ra, bạn nên tránh tiêu thụ thịt lợn sống hoặc nấu chín một phần, đặc biệt là ở các nước đặc hữu và khi có dịch ở các trang trại lợn.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.