Bệnh chàm thể đồng tiền, còn được gọi là viêm da thể đồng tiền hoặc chàm dạng đĩa, là một bệnh mãn tính tạo những nốt hình đồng xu trên da. Những đốm này thường ngứa và rỉ nước hoặc bị cứng lại.
Nguyên nhân nào gây bệnh chàm thể đồng tiền?
Hiện vẫn chưa xác định nguyên nhân gây bệnh chàm thể đồng tiền. Nhiều người bị chàm thể đồng tiền cũng có tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị bệnh dị ứng, hen suyễn, hoặc viêm da dị ứng (bệnh da liễu gây phát ban ngứa hoặc có vảy). Thông thường, những người bị chàm thể đồng tiền có da nhạy cảm rất dễ bị kích thích.
Những yếu tố sau khiến triệu chứng trầm trọng hơn:
- Thay đổi nhiệt độ (đặc biệt là nóng hoặc lạnh)
- Căng thẳng
- Da khô
- Chất gây kích ứng môi trường, chẳng hạn như xà phòng, chất tẩy rửa, kim loại và formaldehyde.
Trong trường hợp hiếm do dị ứng thuốc.
Các bệnh và điều kiện sau đây có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh chàm thể đồng tiền:
- Sống trong khí hậu lạnh, khô
- Da khô
- Thiếu máu hoặc phù chân
- Bị chàm thể khác hoặc viêm da
- Da bị tổn thương (do chấn thương, côn trùng cắn, hay bị dị ứng)
- Nhiễm trùng do vi khuẩn trên da.
Chàm thể đồng tiền bao gồm những triệu chứng nào?
Các triệu chứng phổ biến và đáng chú ý nhất của chàm thể đồng tiền là các vết loét hình đồng tiền trên cơ thể. Các vết loét thường xuyên xuất hiện trên cánh tay hoặc chân nhưng cũng có thể lây lan tới khắp người. Các tổn thương thường có màu nâu, hồng, đỏ, ngứa, rỉ nước, khô, hay có vảy. Da trên và xung quanh vết thương có thể bị đỏ, khô, có vảy hoặc bị viêm.
Bệnh chàm thể đồng tiền được chẩn đoán như thế nào?
Để chẩn đoán bệnh chàm thể đồng tiền, bác sĩ sẽ hỏi về bệnh sử gia đình và quan sát kiểm tra làn da của bạn. Sinh thiết da (lấy một mảnh da nhỏ để kiểm tra) có thể sử dụng để loại trừ các bệnh khác, chẳng hạn như nhiễm trùng.
Nếu bác sĩ nghi ngờ tổn thương là do phản ứng dị ứng, bác sĩ cũng có thể làm các xét nghiệm dị ứng. Xét nghiệm này bao gồm kiểm tra da, xét nghiệm máu, nghiệm pháp dị nguyên để xác định chất nào gây dị ứng cho bạn nếu có.
Làm thế nào để điều trị bệnh chàm thể đồng tiền?
Hiện vẫn chưa có phương thức chữa trị cho bệnh chàm thể đồng tiền. Tuy nhiên, thay đổi lối sống và tránh xa các chất gây bệnh là cách tốt nhất để kiểm soát bệnh.
Để kiểm soát bệnh chàm thể đồng tiền, bạn nên tránh:
- Mặc trang phục có chất liệu len và các chất kích thích khác gây ra triệu chứng của bạn
- Tắm quá nhiều với nước nóng vì sẽ khô da
- Sử dụng xà phòng tẩy rửa mạnh
- Căng thẳng
- Tiếp xúc với các chất kích ứng môi trường (chất tẩy rửa, hóa chất…)
- Sử dụng vải mềm và máy sấy
- Vết xước, vết cắt, và trầy xước trên da.
Để giảm nhẹ bệnh chàm thể đồng tiền, bạn nên:
- Sử dụng băng ẩm để che và bảo vệ vùng bị ảnh hưởng
- Uống thuốc kháng histamin để giảm ngứa và khó chịu
- Sử dụng thuốc loại kem hoặc thuốc mỡ trên da (nếu bác sĩ kê toa trong trường hợp nặng)
- Liệu pháp tia cực tím cho triệu chứng ngứa trầm trọng
- Cortisone (thuốc mỡ, tiêm hoặc uống thuốc) có thể điều trị các đợt bùng phát nghiêm trọng.
Do chàm thể đồng tiền là một bệnh mãn tính, nên có thể không bao giờ biến mất hoàn toàn. Tốt nhất bạn nên tránh các yếu tố thúc đẩy khiến cho các triệu chứng của bạn xấu đi. Một số tổn thương có thể mất đi hoàn toàn, trong khi số khác sẽ tái phát liên tục.
Nếu không được điều trị, nhiễm trùng da thứ cấp sẽ phát triển. Nếu bạn bị nhiễm trùng, sẽ có một lớp vảy vàng cứng hình thành che phủ vết thương. Khi đó, bác sĩ sẽ kê cho bạn thuốc kháng sinh.