Có rất nhều mục tiêu vật lý trị liệu bạn cần đạt sau phẫu thuật tái cấu trúc dây chằng chéo trước để bảo vệ dây chằng mới và hoạt động bình thường trở lại.
Các dây chằng chéo trước (ACL) là một trong bốn dây chằng nằm ở đầu gối của bạn để giữ thăng bằng cơ thể và kiểm soát khớp gối. Đôi khi, những cử động nào đó ở đầu gối có thể khiến cho dây chằng chéo bị tổn thương và bị đứt. Trong trường hợp này, bạn nên gặp bác sĩ chỉnh hình ngay để cùng thảo luận về việc tái cấu trúc dây chằng chéo.
Trong quá trình phẫu thuật tái cấu trúc dây chằng chéo trước, bác sĩ phẫu thuật sẽ cắt bỏ dây chằng chéo bị đứt và dùng các mô tự nhiên để thay thế. Do phẫu thuật này rất quan trọng, nên sau khi thực hiện tái cấu trúc dây chằng chéo trước (ACL), các bác sĩ có đề xuất thêm các liệu pháp vật lý để giúp bệnh nhân sớm quay trở lại cuộc sống sinh hoạt thường ngày.
Trong quá trình phục hồi sức khỏe để trở lại với lối sinh hoạt thường ngày như trước đây, bạn cần cố gắng thực hiện được 5 mục tiêu vật lý trị liệu chính sau đây:
Mục tiêu trị liệu 1: Bảo vệ dây chằng chéo trước đã được tái cấu trúc
Ngay sau khi phẫu thuật để tái cấu trúc dây chằng chéo trước (ACL), dây chằng được cấy ghép sẽ khỏe hơn dây chằng chéo trước lúc đầu. Tuy nhiên, dần dần dây chằng chéo được tái tạo sẽ trở nên yếu hơn, vì để chữa lành tổn thương này, dây chằng chéo mới phải hoàn toàn bám chặt vào xương mà nó đã được gắn vào. Các mạch máu mới sẽ xuất hiện và các mô cấy ghép sẽ phải phát triển hơn nữa cho đến khi dây chằng chéo mới phục hồi sức mạnh lại thành một dây chằng chéo chắc khỏe và dẻo dai như dây chằng trước đây. Phương pháp vật lý trị liệu sẽ cung cấp các công cụ cũng như những kiến thức bạn cần để chữa lành hoàn toàn vết thương và bảo vệ dây chằng chéo mới của mình.
Mục tiêu trị liệu 2: Giảm viêm và giảm đau
Vào những ngày đầu tiên sau khi phẫu thuật, bạn sẽ được hướng dẫn những cách khác nhau để giảm viêm và giảm đau- những triệu chứng thường gặp sau khi làm phẫu thuật. Trong liệu pháp vật lý trị liệu, bạn sẽ trở nên quen thuộc với phương pháp trị liệu R.I.C.E. (Rest – Nghỉ ngơi, Ice – Chườm lạnh, Compression – Băng ép and Elevation – Nâng chân lên cao) để giảm đau và giảm viêm. Bác sĩ vật liệu vật lý của bạn cũng sẽ bắt đầu từ các bài tập cụ thể để giúp giảm mức độ đau và sưng.
Mục tiêu trị liệu 3: Phục hồi sự vận động tự nhiên của đầu gối
Đầu gối của bạn có khả năng gập cong theo hai cách khác nhau: co và duỗi. Một biến chứng thường gặp sau khi tái tạo dây chằng chéo trước là bệnh nhân sẽ mất khả năng co hoặc duỗi đầu gối của mình như người bình thường. Sự mất khả năng vận động này có thể làm cho di chuyển khó khăn hơn, làm giảm sức mạnh của các cơ xung quanh đầu gối và làm tăng nguy cơ thoái hoá ở đầu gối. Liệu pháp vật lý trị liêu này sẽ cải thiện phạm vi chuyển động của bạn với các bài tập an toàn để bảo vệ dây chằng chéo trước vừa được chữa lành và đang trong quá trình phục hồi của bạn.
Mục tiêu trị liệu 4: Luyện tập sức mạnh và khả năng cảm nhận của cơ thể
Việc tập luyện sức mạnh sớm ngay sau khi tái cấu trúc dây chằng chéo trước bằng các bài tập cụ thể là điều rất quan trọng, giúp ngăn ngừa hệ thống cơ ở chân bạn trở nên yếu đi hoặc bị teo đi. Trong khi cố gắng bảo vệ dây chằng chéo đã được cấy ghép, dưới sự hướng dẫn của bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình của bạn, các chuyên gia trị liệu vật lý sẽ thực hiện một quy trình cụ thể để tập luyện phục hồi chức năng. Cảm giác của cơ thể về các vị trí trong không gian được gọi là sự cảm nhận của cơ thể. Sau các quy trình phẫu thuật, bạn cần được hướng dẫn để phục hồi khả năng cảm nhận này để có thể bảo vệ đầu gối và giảm nguy cơ bị thương trở lại.
Mục tiêu trị liệu 5: Quay lại với các hoạt động rèn luyện thể chất
Khi bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình điều trị xong cho bạn, quá trình luyện tập phục hồi chức năng có thể giúp bạn trở lại với các hoạt động thường ngày dù là chơi bóng đá, bóng rổ hay chạy bộ. Dây chằng chéo trước của bạn hoạt động rất nhiều nhằm giúp ổn định khớp gối khi bạn thực hiện bất kỳ chuyển động nào như: xoay gối, nhảy, đá… Do đó, vào một thời điểm thích hợp thì việc luyện tập các bài tập mà dây chằng phải hoạt động giống như khi luyện thể thao là rất quan trọng.
Sau khi đạt được 5 mục tiêu vật lý trị liệu nêu trên, bạn sẽ được cung cấp các công cụ để tiếp tục tăng cường sức mạnh cơ thể và luyện tập khớp gối, nhằm ngăn ngừa trường hợp bạn tái bị thương dây chằng chéo trước và giúp cho bạn khỏe mạnh để có thể tham gia các hoạt động thể thao.