Bạn đang phân vân giữa hàng loạt biện pháp tránh thai và không biết chọn biện pháp nào? Nếu quyết định chọn viên uống ngừa thai, bạn cần biết tất tần tật về cơ chế hoạt động của nó.
Ngày nay, có quá nhiều lựa chọn cho phụ nữ khi tìm kiếm một phương pháp tránh thai phù hợp với mình. Ai thích tiện dụng thì xài bao cao su, ai không muốn bị giảm hưng phấn thì tìm đến que cấy tránh thai, đặt vòng; người nào không còn nhu cầu sinh nở thì thắt ống dẫn trứng là giải pháp được khuyên dùng…
Tất nhiên, không thể bỏ qua một biện pháp ngừa thai rất phổ biến và được phái đẹp tin tưởng chọn lựa: thuốc tránh thai. Hiệu quả của nó thì không cần bàn tới (đạt hơn 99%), nhưng không nhiều người biết về cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai. Vậy, thuốc tránh thai hoạt động theo cơ chế nào? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp tất cả những thắc mắc về những viên thuốc nhỏ xinh.
Thuốc tránh thai là gì?
Thuốc tránh thai, hay thuốc tránh thai nội tiết tố, là một loại thuốc uống hàng ngày bao gồm các hormone tổng hợp giúp bạn tránh thai.
Có hai loại thuốc tránh thai hàng ngày: thuốc kết hợp và thuốc đơn thuần. Thuốc tránh thai kết hợp có tác dụng trên cả hệ thần kinh trung ương và ngoại biên, còn thuốc tránh thai đơn thuần chỉ có tác dụng ngoại biên.
Cơ chế hoạt động
Thuốc tránh thai kết hợp
Đây là loại thuốc chứa hai loại hormone là progesterone và estrogen. Nó có tác dụng ngăn sự rụng trứng, làm thay đổi dịch nhày của cổ tử cung khiến tinh trùng khó đi vào tử cung. Đồng thời, thuốc cũng làm cho nội mạc tử cung mỏng đi, khiến trứng không thể làm tổ.
Thuốc tránh thai đơn thuần
Chỉ chứa hormone progesterone nên thuốc tránh thai đơn thuần được chỉ định dùng cho những phụ nữ đang cho con bú. Nó không làm ảnh hưởng đến lượng sữa tiết ra cũng như chất lượng sữa.
Cơ chế hoạt động của loại thuốc tránh thai này là làm dày lớp dịch nhày cổ tử cung, gây khó khăn cho tinh trùng khi xâm nhập vào sâu trong tử cung. Bên cạnh đó, nó còn ngăn chặn sự rụng trứng vào khoảng giữa của chu kỳ kinh nguyệt.
Hiệu lực của thuốc tránh thai hàng ngày chỉ có khi bạn uống đều đặn mỗi ngày, vào cùng một khung giờ. Chỉ cần uống muộn hơn 3 giờ là phải sử dụng thêm biện pháp tránh thai khác. Cho nên nếu bạn có não “cá vàng”, tốt nhất không nên sử dụng biện pháp này.
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai
Giống như nhiều loại thuốc khác, thuốc tránh thai cũng gây ra tác dụng phụ đối với những người lần đầu tiên uống. Bạn có thể gặp phải triệu chứng buồn nôn và nôn, đau tức ngực, chuột rút, đầy hơi, tăng cân vì cơ thể bị tích nước, đau nửa đầu. Thông thường, các tác dụng phụ này chỉ ở mức độ nhẹ và sẽ biến mất sau 1–3 tháng. Nếu tình trạng của bạn ở mức nghiêm trọng hoặc kéo dài triền miên, cần hỏi bác sĩ phụ khoa để đổi loại thuốc khác.
Ngoài ngừa thai, thuốc tránh thai còn được chỉ định để:
Giảm đau bụng kinh
Một nghiên cứu gần đây cho thấy nữ giới sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày sẽ ít bị đau bụng kinh hơn so với những người không dùng. Điều này được lý giải là trong kỳ kinh, các nội tiết tố như lượng estrogen và progestin giảm, trong khi prostaglandin tăng lên gây co bóp tử cung và làm giảm lượng máu đến tử cung – nguyên nhân dẫn đến đau bụng kinh. Uống thuốc tránh thai hàng ngày, cơ thể sẽ được bổ sung lượng estrogen và progestin, giúp giảm những cơn đau bụng kinh không mong muốn.
Trị mụn trứng cá
Nếu bạn bị những đốm mụn đáng ghét bám theo dai dẳng mà nguyên nhân là do nội tiết tố, rất có thể bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng viên uống tránh thai. Các hormone trong thuốc tránh thai có khả năng ngăn chặn sự hình thành của mụn.
Điều hòa kinh nguyệt
Khi cơ thể không sản xuất đủ progesterone, bạn sẽ gặp tình trạng kinh nguyệt không đều. Bên cạnh đó, thiếu progesterone còn làm cho các lớp niêm mạc tử cung dày lên, khiến bạn ra máu ồ ạt khi có kinh trở lại.
Thuốc tránh thai hàng ngày chứa progesterone. Nhờ vậy, nó ức chế sự phát triển quá mức của niêm mạc tử cung, giúp vòng kinh điều hòa trở lại.
Điều trị hội chứng buồng trứng đa nang
Với những bạn gái chưa kết hôn và chưa có ý định sinh con, bác sĩ thường dùng thuốc ngừa thai phối hợp để điều trị hội chứng buồng trứng đa nang. Thuốc tránh thai sẽ giúp kinh nguyệt của bạn đều hơn, làm giảm các triệu chứng nam hóa và bảo vệ lớp vỏ buồng trứng không bị xơ chai.
Cải thiện tình trạng đau đầu
Có nhiều nguyên nhân khiến bạn đau đầu, nhưng sự thay đổi nồng độ estrogen và progesterone có thể làm cho tình trạng đau đầu của bạn trở nên tồi tệ hơn.
Vì thế, nếu bạn đau đầu vì sự sụt giảm nồng độ estrogen, bác sĩ sẽ cho bạn uống thuốc tránh thai nhằm kiểm soát nồng độ estrogen, từ đó cải thiện tình trạng này.