Cũng như bao căn bệnh khác, người mắc bệnh sốt xuất huyết cần phải được chăm sóc kỹ lưỡng, đặc biệt là trong chế độ dinh dưỡng. Sốt xuất huyết nên ăn gì hay cần phải kiêng gì là thắc mắc của rất nhiều người khi đối mặt với căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này.
Sốt xuất huyết là một bệnh nguy hiểm gây ra bởi virus Dengue, virus này lây nhiễm sang người thông qua vết đốt của muỗi vằn khi muỗi nhiễm bệnh. Ngoài việc người bệnh phải được nghỉ ngơi, chăm sóc tốt thì chế độ dinh dưỡng cũng đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc bảo vệ, cũng như nâng cao thể trạng giúp bệnh nhân mau chóng phục hồi hơn.
Bên cạnh những loại thực phẩm được khuyến nghị, có một vài điều mà bệnh nhân cần tránh để đề phòng xảy ra những biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến tính mạng của mình. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn biết được khi bị sốt xuất huyết cần ăn gì và những vấn đề nào nên kiêng cữ.
Người bệnh sốt xuất huyết nên ăn gì?
Khi mắc bệnh, thông thường thì cơ thể chúng ta sẽ thay đổi vị giác đi rất nhiều, đặc biệt là khi sốt, miệng chúng ta sẽ có cảm giác đắng chát. Vì thế mà nếu dùng cơm như bình thường sẽ thấy khó nuốt hơn. Chính do nguyên nhân trên mà các loại thực phẩm được khuyến nghị lúc này là các loại lỏng, dễ tiêu như cháo, súp, các món hầm. Cháo ngũ cốc hay súp rau củ rất dễ tiêu hóa, ngoài ra nó còn bổ sung chất xơ cũng như các dinh dưỡng thiết yếu khác.
Sốt xuất huyết thường biểu hiện triệu chứng như sốt cao đột ngột, sốt kéo dài với nhiệt độ từ 39 – 40°C sẽ khiến bạn bị mất nước. Do đó, việc bù nước và điện giải cho người bệnh hết sức quan trọng. Có thể thực hiện dễ dàng việc đó thông qua các biện pháp sau:
- Cho bệnh nhân uống nhiều nước: Sử dụng các loại nước tinh khiết hoặc nước đun sôi để nguội. Pha oresol một gói một ngày để người bệnh uống dần hay thay thế bằng nước gạo cũng tốt. Ngoài các bữa chính vẫn nên cho người bệnh dùng thêm sữa vừa cấp nước, lại có thêm dinh dưỡng.
- Thay vì dùng nước lọc thì nước trái cây cũng là lựa chọn thay thế tuyệt vời. Các loại nước ép rau, củ, quả như cam, ổi, đu đủ… giàu vitamin A và C rất cần thiết cho việc phục hồi cơ thể. Việc cho người bệnh dùng nước trái cây cũng hấp dẫn hơn nữa.
Vậy cần kiêng cữ gì thêm cho người bệnh?
Vấn đề sốt xuất huyết nên ăn gì đã được giải đáp ở trên, giờ chúng ta bàn về vấn đề kiêng cữ khi bị bệnh. Về bản chất, bệnh này trải qua nhiều giai đoạn, cũng như có những biến chứng phức tạp khác nhau, chính vì vậy nếu không biết cách chăm sóc đúng đắn thì rất dễ nguy hiểm. Dưới đây là những điều nên kiêng cữ khi bị bệnh:
1. Không nên tắm nước lạnh hoặc ra ngoài gió
Bệnh sốt xuất huyết có thể kéo dài đến 2 tuần. Thông thường, hiện tượng xuất huyết ở da hoặc niêm mạc có xảy ra vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 trong giai đoạn diễn tiến của bệnh.
Các dạng ban xuất huyết này có thể xuất hiện rải rác ở nhiều vị trí trên cơ thể. Do vậy mà bệnh nhân cần ở nhà nghỉ ngơi, không nên ra ngoài gặp gió lạnh sẽ làm co các mạch ngoài da nhưng lại làm giãn mạch nội tạng gây nguy hiểm đến tính mạng. Điều tương tự cũng xảy xa khi người bệnh tắm nước lạnh.
2. Không tự ý dùng thuốc
Đôi khi các triệu chứng sốt xuất huyết dễ nhầm lẫn với sốt thông thường hay cảm cúm. Do đó, nhiều người đã tự ý mua thuốc điều trị trong đó có hai loại là aspirin và ibuprofen.
Tác dụng bất lợi của hai loại thuốc trên là làm cho tình trạng chảy máu ở người bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Thay vì vậy, bạn có thể áp dụng các biện pháp hạ nhiệt thông thường như chườm ấm, để bệnh nhân mặc quần áo thoải mái, nằm nghỉ ngơi nơi thông thoáng. Tuyệt đối không được cạo gió để tránh gây xuất huyết và nhiễm trùng cho người bệnh.
3. Không ăn các loại đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ
Vào giai đoạn phục hồi của bệnh, bệnh nhân thường thèm ăn trở lại. Tuy nhiên, đừng vì thế mà cho bệnh nhân ăn các loại đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ như thức ăn nhanh, đồ nướng. Các loại thức ăn này tuy ngon miệng nhưng có thể gây ra các tác dụng xấu khôn lường.
Các loại đồ ăn nhiều dầu mỡ gây đầy bụng, khó tiêu làm người bệnh chậm phục hồi, trong khi các món cay nóng lại khiến bệnh càng thêm nặng hơn. Lưu ý rằng khi mắc bệnh, sức đề kháng cơ thể đã sút giảm rất nhiều nên cần bồi đắp thêm bằng các loại thức ăn dinh dưỡng.
4. Các thói quen không tốt như cà phê, hút thuốc, rượu bia cũng cần loại bỏ
Những chất kích thích trên sẽ khiến cơ thể mệt mỏi hơn. Thay vì vậy, người bệnh có thể uống nước hoa quả thêm để tăng sức đề kháng của cơ thể.
5. Không ăn các thực phẩm sẫm màu
Nếu như sốt xuất huyết không nên ăn gì thì tiêu đề phía trên chính là câu trả lời. Các loại thực phẩm có màu sẫm nên tránh gồm: cà phê, huyết lợn, củ dền, rau có màu xanh đậm, đậu đỏ, đậu đen, sô cô la…
Lý do đơn giản là màu sắc của chúng khó phân biệt được với màu của phân hay máu khi có biến chứng xuất huyết tiêu hóa xảy ra. Ngay cả khi trường hợp người bệnh nôn ra ngoài thì cũng khá khó khăn để biết được đâu là màu thức ăn, đâu là xuất huyết tiêu hóa.
6. Những loại thực phẩm giàu protein
Nằm trong danh sách cấm là những loại thực phẩm giàu protein, tiêu biểu là trứng. Protein sau khi chuyển hóa trong cơ thể sinh ra lượng nhiệt khá lớn nên với những người bị sốt khi ăn trứng có thể càng bị sốt cao hơn.
Trẻ em dùng trứng thì lượng nhiệt sản sinh chỉ tăng lên mà không phát tán đi được nên rất nguy hiểm.
7. Đồ ngọt
Nếu thắc mắc người bệnh sốt xuất huyết kiêng ăn gì thì đó là nước ngọt hay các loại đồ uống có ga nói chung. Đôi lúc, người bệnh có thói quen dùng mật ong hoặc đường thì cũng tuyệt đối không nên dùng. Lý do khi đường hấp thu vào cơ thể sẽ làm các tế bào bạch cầu hoạt động chậm chạp hơn. Điều này khiến bệnh cũng lâu khỏi hơn.
Sốt xuất huyết nên ăn gì: Gợi ý một số loại thực phẩm dinh dưỡng
Dưới đây là một vài gợi ý về các thực phẩm dinh dưỡng mà người bệnh sốt xuất huyết nên dùng:
Mở đầu cho danh mục sốt xuất huyết nên ăn gì là cam và bưởi. Hai loại trái cây họ cam này quá quen thuộc với chúng ta trong đời sống hằng ngày. Ngoài hương vị thơm ngon, mát lành, một ưu điểm khác của hai loại trái cây này là cung cấp vitamin C cực kỳ tốt cho hệ miễn dịch. Ăn cam thay vì uống nước ép còn cung cấp thêm cho cơ thể lượng chất xơ dồi dào, rất hữu ích trong việc giảm hiện tượng khó tiêu và buồn nôn.
Tiếp đến là bí ngô. Với hàm lượng cao vitamin A giúp hỗ trợ sự phát triển tiểu cầu và điều chỉnh các protein được sản xuất bởi các tế bào cơ thể. Bí ngô cũng làm nước ép với mật ong khá ngon. Có một vài khuyến cáo khuyến khích người bệnh về việc dùng 2 – 3 ly nước ép bí ngô mỗi ngày để mau chóng khỏi bệnh. Súp bí ngô thơm ngon, béo ngậy là một món ăn sẽ rất phù hợp với người bệnh.
Đu đủ cũng là món ăn thích hợp, có thể ăn trực tiếp hoặc làm nước ép đu đủ để uống. Người bệnh có thể uống mỗi ngày 2 ly sáng và tối để giúp cơ thể bớt mệt mỏi hơn.
Ổi và dưa gang cũng nên có mặt trong danh mục này. Ổi rất giàu vitamin C, dưa gang là trái cây giải nhiệt hiệu quả, rất thích hợp cho bệnh nhân sốt xuất huyết.
Các đối tượng đặc biệt của sốt xuất huyết thì nên ăn gì?
Hai trong số các đối tượng đặc biệt này chính là phụ nữ và trẻ em. Vậy chế độ dinh dưỡng của họ là thế nào và cần ăn gì khi bị sốt xuất huyết?
Bà bầu nên ăn gì khi bị sốt xuất huyết?
Chúng ta cũng biết rằng khi mang thai, mẹ bầu cần hạn chế việc sử dụng thuốc để điều trị do nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi. Do đó, bà bầu bị sốt xuất huyết khi mang thai là vô cùng nguy hiểm vì có thể dẫn đến các biến chứng thai kỳ nghiêm trọng như: xuất huyết, sinh non, tiền sản giật, sẩy thai.
Các loại thực phẩm giàu omega-3, vitamin B12, C, folate và axit amin như cá hồi, thịt bò, gà… rất thích hợp để bổ sung dinh dưỡng cho thai kỳ và giúp thai phụ mau phục hồi hơn. Một lưu ý nữa là khi bị sốt cao, mẹ bầu nên dùng các biện pháp hạ nhiệt thông thường thay vì dùng thuốc hạ sốt.
Trẻ con bị sốt xuất huyết nên ăn gì?
Thức ăn cho các bé cũng theo quy tắc ưu tiên thực phẩm lỏng, dễ tiêu. Trẻ con thích các loại sô cô la hay nước ngọt nhưng bạn không nên cho trẻ dùng vì chúng có màu sẫm. Cho trẻ uống bổ sung nhiều nước lọc, nước trái cây hơn nữa. Nếu bé còn bú mẹ thì mẹ cần phải chú ý ăn uống dinh dưỡng hơn nữa.
Sau sốt xuất huyết thì nên ăn gì?
Khi đã phục hồi thì cơ thể vẫn còn yếu do hệ miễn dịch suy giảm chưa phục hồi kịp nên cần tiếp tục bổ sung dinh dưỡng.
Hy vọng bài viết trên đã giải đáp cho bạn được thắc mắc sốt xuất huyết nên ăn gì và các kiêng cữ khi mắc bệnh để chúng ta có thể chăm sóc người bệnh hiệu quả hơn nhé!
Phú Đoàn / HELLO BACSI