Mặc dù mọi người đều biết đến căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS, nhưng ít ai trong chúng ta thực sự có kiến thức về các nguyên nhân, dấu hiệu nhiễm HIV để có thể phòng ngừa và chữa trị kịp thời.
Bạn có biết, trong vòng 1-2 tháng sau khi HIV xâm nhập vào cơ thể, có khoảng 40% đến 90% người bị các triệu chứng giống như cảm cúm? Tuy nhiên, đôi khi các triệu chứng HIV không xuất hiện trong nhiều năm, thậm chí là 10 năm, kể từ khi bạn nhiễm phải virus.
Tiến sĩ Michael Horberg, giám đốc trung tâm HIV/AIDS Kaiser Permanente, ở Oakland, California, cho biết: “HIV giai đoạn đầu thường không có triệu chứng. Đó là lý do tại sao việc thực hiện các xét nghiệm tầm soát rất quan trọng, đặc biệt là khi bạn có các yếu tố nguy cơ như quan hệ tình dục không an toàn với nhiều người hoặc sử dụng ma túy tiêm đường tĩnh mạch”.
Bạn nên đi xét nghiệm HIV càng sớm càng tốt nếu có quan hệ tình dục không an toàn hoặc vô tình dẫm phải kim tiêm. Bạn có thể tham khảo một số dấu hiệu HIV sau đây để nhận biết nguy cơ nhiễm bệnh.
1. Sốt nhẹ là dấu hiệu nhiễm HIV
Tiến sĩ Carlos Malvestutto, giảng viên về các bệnh truyền nhiễm và miễn dịch học tại khoa Y tại trường Đại học New York, cho biết: “Tại thời điểm này, virus đang di chuyển vào trong máu và bắt đầu nhân rộng với số lượng lớn. Ngoài ra, cơ thể cũng xuất hiện phản ứng viêm”.
Một trong những dấu hiệu đầu tiên của giai đoạn sơ nhiễm ARS là sốt nhẹ khoảng 39 độ C. Cơn sốt thường kèm theo các triệu chứng nhẹ khác, như mệt mỏi, sưng to hạch bạch huyết và đau họng.
2. Cơ thể mệt mỏi
Khi virus HIV bắt đầu xâm nhập, hệ miễn dịch sẽ tạo ra phản ứng viêm để bảo vệ cơ thể bạn. Phản ứng viêm do hệ miễn dịch cũng có thể khiến bạn cảm thấy thường xuyên mệt mỏi. Khác với mệt mỏi do làm việc nhiều hay thiếu ngủ, bạn sẽ cảm thấy cơ thể bị kiệt sức ngày cả khi ăn uống và nghỉ ngơi đầy đủ.
Mệt mỏi có thể là triệu chứng của một số bệnh thông thường khác. Vì vậy, nhiều người đã bỏ qua dấu hiệu nhiễm HIV giai đoạn sớm này.
3. Sưng hạch là triệu chứng HIV
Dấu hiệu nhiễm HIV giai đoạn đầu thường bị nhầm lẫn với bệnh cúm hoặc nhiễm virus khác, thậm chí là giang mai hoặc viêm gan. Nguyên nhân là do các bệnh này có nhiều triệu chứng giống nhau, bao gồm đau ở các khớp, cơ bắp và sưng hạch bạch huyết.
Các hạch bạch huyết là một phần của hệ thống miễn dịch và có xu hướng bị viêm sưng khi có nhiễm trùng. Các hạch ở nách, bẹn và cổ sưng to là dấu hiệu cho thấy bạn có thể nhiễm HIV.
4. Dấu hiệu nhiễm HIV: Ra mồ hôi trộm
Thông thường, khoảng một nửa số bệnh nhân đổ mồ hôi ban đêm trong giai đoạn đầu của nhiễm HIV. Sốt cao kèm theo đổ mồ hôi trộm vào ban đêm là triệu chứng khá phổ biến mà những người nhiễm HIV thường bỏ qua.
Nếu bạn đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm, hoặc ra mồ hôi mà không phải do làm việc gắng sức hoặc do nhiệt độ phòng cao, rất có thể đây là dấu hiệu nhiễm HIV giai đoạn đầu.
5. Đau họng, nhức đầu
Đau họng và nhức đầu có thể là triệu chứng của giai đoạn sơ nhiễm ARS.
Khi virus mới xâm nhập, cơ thể chưa tạo ra kháng thể với HIV, vì vậy xét nghiệm kháng thể có thể không xác định được bạn đã nhiễm HIV hay chưa. Đôi khi, có thể mất một vài tuần đến một vài tháng để các kháng thể HIV xuất hiện trong máu. Các lựa chọn xét nghiệm HIV khác là một phương pháp cần thiết để phát hiện RNA virus, thường trong vòng 9 ngày sau khi nhiễm bệnh.
Nếu gần đây bạn đã có những hành vi làm tăng nguy cơ nhiễm HIV, tốt nhất bạn nên tiến hành xét nghiệm phơi nhiễm vì lợi ích của chính bạn và cho người khác. Bạn nên nhớ rằng bệnh dễ lây nhiễm nhất trong giai đoạn sớm.
6. Phát ban là biểu hiện của HIV
Phát ban da có thể do các bệnh về da hoặc do bạn bị dị ứng. Tuy nhiên, phát ban là triệu chứng phổ biến nhất khi nhiễm HIV trong vòng 2 đến 3 tuần sau khi bị virus xâm nhập.
Các phát ban có thể xuất hiện ở phần thân trên cơ thể. Nếu phát ban không rõ nguyên nhân hoặc điều trị không hết, bạn nên đi xét nghiệm HIV.
7. Nôn ói và tiêu chảy
Có khoảng 30% đến 60% người bị nhiễm HIV có triệu chứng buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy trong thời gian ngắn ở giai đoạn đầu của HIV. Những triệu chứng này cũng có thể là tác dụng phụ của việc điều trị kháng virus hoặc là do một nhiễm trùng cơ hội nào đó.
Tiêu chảy không hồi phục và không thuyên giảm khi áp dụng phương pháp điều trị thông thường có thể là một dấu hiệu nhiễm HIV bạn cần lưu ý.
8. Sụt cân dù ăn uống bình thường
Sút cân là một dấu hiệu cho thấy HIV đang đi vào giai đoạn nặng hơn. Tình trạng này có thể là do bạn đã bị tiêu chảy ở mức độ nặng. Nếu bạn đã sụt cân, điều đó có nghĩa là hệ thống miễn dịch của bạn đang gặp nhiều vấn đề.
Nếu bạn sút cân nhiều ngay cả khi bạn vẫn ăn uống bình thường hay cả khi ăn khẩu phần nhiều hơn thì rất có thể là một dấu hiệu bạn đã bị lây nhiễm HIV.
Sút giảm cân nặng nhanh chóng là một biểu hiện của giai đoạn muộn HIV. Hiện nay, triệu chứng này đã trở nên ít phổ biến hơn nhờ điều trị kháng virus.
9. Ho khan là biểu hiện của HIV
Bạn không nên bỏ qua dấu hiệu ho khan vì triệu chứng này thường xuất hiện ở giai đoạn muộn. Thông thường, các bệnh nhân vẫn nghĩ rằng mình chỉ bị ho do thời tiết hoặc cảm thông thường.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng triệu chứng ho khan hiếm khi diễn ra trong nhiều tuần mà không tự hết. Nếu các loại thuốc trị ho khan không làm bệnh thuyên giảm thì rất có khả năng là một dấu hiệu của HIV.
10. Viêm phổi
Ho và sụt cân không rõ nguyên nhân cũng có thể là dấu hiệu của một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm phổi. Trong trường hợp này là viêm phổi do Pneumocystis (PCP), hay còn gọi là “bệnh viêm phổi do AIDS”, vì những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh thường không mắc bệnh này.
11. Dấu hiệu nhiễm HIV ở móng tay
Một dấu hiệu của nhiễm HIV muộn là những thay đổi về móng tay, chẳng hạn như bạn bị bệnh móng tay dùi trống (dày và cong móng), tách móng hoặc đổi màu, móng có đường màu đen hoặc màu nâu hoặc theo chiều dọc hoặc chiều ngang.
Thường thì các triệu chứng bất thường của móng tay là do nhiễm nấm. Những bệnh nhân có hệ miễn dịch suy yếu khi nhiễm HIV sẽ dễ bị nhiễm nấm hơn và móng tay, móng chân xuất hiện các dấu hiệu lạ.
12. Nhiễm trùng nấm
Nhiễm trùng nấm thường xảy ra ở những giai đoạn sau của bệnh, có thể gây tưa miệng, nhiễm trùng miệng. Các loại nhiễm trùng có thể do Candida, một loại nấm men gây nên. Đây là một loại nấm rất phổ biến và gây nhiễm trùng âm đạo ở phụ nữ. Chúng có xu hướng xuất hiện trong miệng hoặc thực quản, gây ra triệu chứng khó nuốt.
Các loại nhiễm trùng đặc biệt là nhiễm trùng nấm rất khó để điều trị, nhưng có thể được giải quyết sau khi bệnh nhân bắt đầu dùng thuốc để chống lại HIV. Vì vậy, bạn nên thực hiện các xét nghiệm phơi nhiễm HIV để xác định bệnh càng sớm càng tốt.
13. Khó tập trung là triệu chứng HIV
Các vấn đề nhận thức có thể là dấu hiệu của bệnh mất trí nhớ liên quan đến HIV, thường xảy ra muộn trong quá trình bệnh. Ngoài sự nhầm lẫn và khó tập trung, bệnh mất trí nhớ do AIDS cũng có thể liên quan đến các vấn đề về trí não và các rối loạn hành vi như tức giận hoặc khó chịu. Thậm chí, nhiều bệnh nhân còn sa sút tinh thần và có dấu hiệu trầm cảm.
Virus HIV thậm chí có thể khiến bệnh nhân trở nên vụng về, thiếu sự phối hợp và rối loạn các chức năng trên cơ thể đòi hỏi kỹ năng vận động tốt như viết bằng tay.
14. Bệnh herpes (miệng và sinh dục)
Kể cả herpes miệng và herpes sinh dục đều có thể là dấu hiệu nhiễm HIV.
Herpes sinh dục có thể gây loét làm cho HIV dễ dàng xâm nhập vào cơ thể trong khi quan hệ tình dục. Và những người bị nhiễm HIV có xu hướng bị bệnh herpes nặng hơn, thường xuyên hơn vì HIV làm suy yếu hệ miễn dịch của họ.
15. Dấu hiệu nhiễm HIV ở bàn tay
HIV giai đoạn muộn cũng có thể gây tê và ngứa ran ở bàn tay và bàn chân. Triệu chứng này là của bệnh lý thần kinh ngoại vi, cũng xảy ra ở những người bị tiểu đường không kiểm soát. Các triệu chứng này xuất hiện khi các dây thần kinh của bạn bắt đầu bị tổn thương.
Những triệu chứng tê ran hay ngứa bàn tay, bàn chân có thể được điều trị bằng thuốc giảm đau không kê đơn và thuốc chống co giật như Neurontin (gabapentin).
16. Rối loạn kinh nguyệt là dấu hiệu nhiễm HIV
Bệnh HIV trở nặng dường như làm tăng nguy cơ mắc các chứng rối loạn kinh nguyệt, chẳng hạn như rút ngắn thời gian có kinh và ít kinh hơn. Tuy nhiên, những rối loạn này có thể ít nhiều do sụt cân và sức khỏe kém.
Nhiễm HIV cũng có liên quan đến mãn kinh sớm. Phụ nữ nhiễm HIV có thể mãn kinh ở độ tuổi từ 47 đến 48 tuổi so với tuổi mãn kinh của phụ nữ thông thường từ 49 đến 51 tuổi.
Vì chủ quan mà nhiều người chờ đến khi các dấu hiệu của bệnh xuất hiện mới đi khám và chữa trị, điều này khiến việc tầm soát bệnh trở nên khó khăn hơn. HIV/AIDS vẫn luôn là căn bệnh cả thế giới quan tâm và cần được phòng ngừa một cách khoa học. Nếu bạn nghi ngờ mình nhiễm bệnh, hãy tham khảo các dấu hiệu nhiễm HIV trên đây và thực hiện các xét nghiệm để điều trị bệnh kịp thời.