Người mắc bệnh tiểu đường loại 2 thường cảm thấy khó khăn khi kiểm soát cân nặng. Tình trạng thừa cân hay béo phì lại khiến bệnh nghiêm trọng hơn.
Bạn sẽ bất ngờ khi biết thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng liên quan đến tiểu đường hoặc ngược lại, người tiểu đường sẽ dễ bị thừa cân và béo phì hơn. Bạn nên giảm cân bằng thói quen ăn uống lành mạnh và tập thể dục kiểm soát đường huyết để giảm nguy cơ biến chứng và nhiều vấn đề về sức khỏe khác. Tuy nhiên, nhiều lúc tiểu đường loại 2 tác động đến cân nặng một cách thầm lặng mà bạn không hề hay biết.
Các yếu tố ăn uống cũng ảnh hưởng đến nguy cơ phát triển tiểu đường loại 2. Việc tiêu thụ đồ uống có đường quá mức sẽ làm gia tăng nguy cơ dẫn đến bệnh tiểu đường. Các loại chất béo trong chế độ ăn uống là rất quan trọng. Chất béo bão hòa và các acid béo chuyển hóa làm tăng nguy cơ, trong khi chất béo không bão hòa đa (polyunsaturated fat) và không bão hòa đơn (monounsaturated fat) làm giảm nguy cơ phát triển bệnh. Thói quen ăn nhiều gạo trắng cũng góp phần làm tăng nguy cơ của bệnh. Ngoài ra, có khoảng 7% bệnh nhân bị tiểu đường là do ít tập thể dục.
Sau đây là 7 yếu tố góp phần làm bệnh nhân tiểu đường loại 2 (tiểu đường tuýp 2) khó đạt được cân nặng như mong muốn:
1. Người tiểu đường loại 2 dễ bị cảm xúc lấn át
Biện pháp khắc phục: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, viễn cảnh phải giảm cân rồi duy trì cân nặng có thể làm bạn nản chí. Tuy nhiên, bạn cần phải quyết tâm và cố gắng mỗi ngày. Bạn có thể bắt đầu bằng việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh vào buổi sáng, bổ sung các loại thực phẩm tốt vào buổi trưa, tiếp theo là buổi chiều sau giờ làm việc, bữa tối và cứ thế tiếp tục.
Bạn nên thực hiện điều này mỗi ngày và cố gắng biến thành một thói quen. Điều khó khăn nhất trong hành trình giảm cân chính là duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.
2. Người tiểu đường loại 2 ngủ không đủ giấc
Biện pháp khắc phục: Bạn cần đặt mục tiêu có giấc ngủ ngon khoảng 7-9 tiếng mỗi đêm và lựa chọn thức ăn nhẹ lành mạnh cho bữa đêm.
Tình trạng thiếu ngủ không chỉ dẫn đến kháng insulin mà còn tàn phá các hormone liên quan đến cân nặng. Khi bạn ngủ không đủ giấc, cơ thể làm tăng ghrelin (hormone kích thích ăn ngon) và giảm leptin (chất hạn chế thèm ăn).
Một vấn đề khác gây ảnh hưởng rất lớn đến cân nặng của bạn là thức khuya cũng như lựa chọn các thức ăn vặt ban đêm chứa nhiều muối, giàu calorie và tinh bột. Theo một khảo sát được công bố, thức ăn chứa nhiều tinh bột không phải là lựa chọn tốt nhất cho việc cân bằng đường huyết hay giảm cân (hoặc duy trì cân nặng).
3. Người tiểu đường loại 2 thường xuyên bỏ bữa
Biện pháp khắc phục: Bạn cần kết hợp đồ ăn nhẹ dành cho người tiểu đường vào khẩu phần ăn và cố gắng không bỏ bữa.
Ngoài thói quen bỏ bữa sáng, nếu bạn bỏ qua cả bữa trưa hay bữa tối thì cũng có thể gây hạ đường huyết đột ngột. Đây cũng là vấn đề của hầu hết những người đang trong quá trình chữa trị tiểu đường loại 2 mà không có kiến thức tốt về vấn đề kiêng cữ cũng như do quá bận rộn công việc mà không có thời gian thu xếp ăn uống hợp lý. Cơ thể trải qua một quãng thời gian dài không ăn uống sẽ dẫn đến rối loạn insulin và glucose, làm bạn dễ tăng cân hơn.
Do khoảng cách giữa các bữa ăn quá xa nên những người mắc bệnh tiểu đường sẽ không thể chống chọi được. Nếu không khắc phục kịp thời tình trạng này, bạn còn có thể gặp phải hiện tượng lú lẫn, đãng trí, ngất xỉu… thậm chí nặng hơn là co giật, tử vong.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Nguy cơ tiềm ẩn khi bỏ qua bữa ăn sáng
4. Người tiểu đường loại 2 ăn quá nhiều
Biện pháp khắc phục: Bạn nên ăn các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe, nhưng có định lượng khẩu phần hợp lý.
Các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe là nền tảng cơ bản của một chế độ ăn uống hợp lý cho người tiểu đường, nhưng việc kiểm soát khẩu phần và số lượng cũng quan trọng. Nhiều người bệnh đang đánh đồng giữa việc ăn để khỏe mạnh với việc ăn không kiểm soát. Có nhiều người chọn thực phẩm rất tốt, như các loại hạt, dầu oliu, quả bơ, nhưng không nhận ra rằng chúng quá nhiều năng lượng.
5. Bạn chế biến protein không đúng phương pháp
Biện pháp khắc phục: Bạn nên rán ít dầu và nên sử dụng dầu oliu. Thay vì chiên thịt nạc, bạn hãy nướng hoặc xào chúng.
Nguồn protein từ thịt bò hay gia cầm không ảnh hưởng đến đường huyết, nhưng nó có tác động đến cholesterol và vòng eo của bạn. Protein từ thịt nạc tốt hơn cho việc giảm cân và chúng được khuyến nghị như một phần của chế độ ăn uống cho bệnh tiểu đường loại 2, nhưng khâu chuẩn bị cũng rất quan trọng. Thói quen chiên xào với bơ hoặc dầu quá nhiều có thể phá hỏng chế độ ăn kiêng giảm cân.
6. Người tiểu đường loại 2 không chọn kỹ món ăn
Biện pháp khắc phục: Bạn cần lưu tâm đến món ăn cho những bữa ăn nhẹ, thay thế các bữa ăn thiếu kiểm soát thành bữa ăn lành mạnh.
Những bữa ăn nhẹ lành mạnh được khuyến khích trong chế độ dinh dưỡng dành cho bệnh nhân tiểu đường, nhưng nếu không chọn kỹ món ăn có thể dẫn đến tăng cân và thừa calories. Nếu giảm bớt 100 calo/ngày, bạn có thể giảm được 4,5 kg trong 1 năm. Nếu bạn là một người hay bị đãng trí, hãy lên lịch và chuẩn bị cho những buổi ăn nhẹ. Chẳng hạn như bạn đừng đi đến nhà bếp (nơi bạn biết sẽ có bánh vào buổi sáng) mà đi dạo theo một hướng khác hoặc pha cho mình một tách trà thảo mộc.
7. Người tiểu đường loại 2 ăn nhiều sau khi tập
Biện pháp khắc phục: Bạn có thể tập luyện nhưng kiềm chế không ăn món tráng miệng. Hãy cố gắng thỏa mãn chứng thèm đồ ngọt bằng các thực phẩm ít hoặc không có calo.
Mục tiêu quản lý tốt tiểu đường nghĩa là kiểm soát mức đường huyết bằng cách giữ cân bằng giữa việc ăn uống với hoạt động thể dục. Có nhiều cách để bạn cân bằng lượng đường trong máu. Ví dụ, nếu bạn muốn dùng bánh quy hoặc bánh ngọt để tráng miệng, hãy dùng các món tráng miệng không có tinh bột và ít đường. Nhưng nếu mục tiêu của bạn là giảm calo và giảm cân, thì món tráng miệng không nhất thiết là lựa chọn tốt nhất. Bởi lẽ, những buổi tập khó có thể tiêu hao lượng calo trong món tráng miệng.
Việc khắc phục những chướng ngại nêu trên sẽ giúp cải thiện sức khỏe và góp phần vào việc điều trị tiểu đường loại 2 thành công. Nếu bạn vẫn còn gặp khó khăn trong việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh, hãy chia sẻ với bác sĩ hoặc các chuyên gia dinh dưỡng để nhận được sự trợ giúp phù hợp.
Cẩm Quyên | HELLO BACSI