Hiện nay, bác sĩ có rất nhiều phương án trong việc chữa ung thư. Thuốc điều trị ung thư chiếm một tỷ lệ không nhỏ trong số đó.
Trong nhiều năm trở lại đây, ung thư đã trở thành nỗi ám ảnh kinh hoàng của rất nhiều người trên toàn thế giới. Cùng với sự phát triển của khoa học và kỹ thuật – công nghệ, các chuyên gia vẫn đang ngày đêm nghiên cứu phương pháp điều trị hiệu quả nhất, bao gồm thuốc.
Vậy, bạn đã biết gì về thuốc điều trị ung thư chưa? Loại nào phổ biến nhất? Chúng hoạt động như thế nào? Hãy để Chúng tôi giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên nhé.
Ung thư là gì?
Theo các chuyên gia, ung thư là một thuật ngữ đề cập đến sự thay đổi trong tế bào về hai mặt, bao gồm:
- Tăng trưởng bất thường
- Phân chia tế bào không kiểm soát
Một số dạng ung thư có thể biểu hiện sự tăng trưởng tế bào rõ rệt trên cơ thể, gọi là khối u. Ngược lại, một số khác như ung thư bạch cầu lại không bộc lộ dấu hiệu như vậy.
Phần lớn các tế bào trong cơ thể đều có tuổi thọ nhất định. Quá trình tế bào chết là điều cần thiết để những tế bào được sản sinh sau có thể hoạt động tốt hơn, góp phần duy trì sức khỏe cơ thể.
Thực tế, tế bào đột biến đều mất khả năng “tự chết” này. Do đó, lượng tế bào này sẽ trở thành yếu tố tranh giành oxy cùng chất dinh dưỡng với những tế bào khỏe mạnh khác.
Số lượng tế bào ung thư quá lớn sẽ hình thành nên khối u ác tính, gây suy yếu cho hệ miễn dịch cũng như những thay đổi khác khiến cơ thể không thể hoạt động như cũ.
Ban đầu, mầm bệnh ung thư chỉ xuất hiện tại một khu vực. Tuy nhiên, khi bệnh chuyển sang giai đoạn nghiêm trọng, các khối u các thể di căn sang những cơ quan gần đó, bao gồm cả hạch bạch huyết.
Vì sao bạn mắc bệnh ung thư?
Thực tế, ngày nay, vì nhiều lý do mà phạm vi các tác nhân gây ung thư rất rộng. Tuy nhiên, các nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm:
- Hút thuốc lá
- Lạm dụng rượu
- Béo phì
- Lười rèn luyện thể chất
- Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng
Những nguyên nhân gây ung thư khác không thể ngăn ngừa được, chẳng hạn như tuổi tác. Theo thống kê từ các chuyên gia, 87% trường hợp ung thư xảy ra ở những người từ 50 tuổi trở lên.
Bạn có thể quan tâm: Trắc nghiệm: Bạn đã bỏ thuốc lá đúng cách chưa?
Người bị ung thư có những biểu hiện gì?
Những triệu chứng sau đây có thể đại diện cho tình trạng ung thư đang phát triển trong cơ thể, bao gồm:
- Khó thở
- Chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân
- Đổ nhiều mồ hôi vào ban đêm
- Thay đổi giọng hoặc khàn giọng
- Chứng ợ nóng dai dẳng hoặc khó tiêu
- Vết loét ở miệng hoặc lưỡi kéo dài
- Tình trạng đầy hơi chướng bụng dai dẳng
- Khó nuốt
- Thay đổi thói quen đại tiện
- Vết thương không lành
- Mất khẩu vị
- Nôn hoặc đi ngoài ra máu
- Gặp vấn đề khi đi vệ sinh
- Giảm cân không rõ nguyên nhân
- Ho ra máu hoặc dai dẳng
- Đau bất thường
- Khối u xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể
Bạn có thể muốn tìm hiểu: Cách phân biệt xuất huyết âm đạo với kinh nguyệt.
Ung thư có thể được điều trị như thế nào?
Với sự tiến bộ vượt bậc của nền y học trong nhiều năm trở lại đây, các bác sĩ có nhiều lựa chọn trong việc điều trị ung thư. Phần lớn phương pháp là sử dụng thuốc.
Thuốc điều trị ung thư
Hiện nay, thuốc chữa ung thư tương đối đa dạng. Một số chúng có thể đến từ bốn nhóm sau:
Kháng thể đơn dòng
Loại thuốc điều trị ung thư đầu tiên bạn nên tìm hiểu là kháng thể đơn dòng, còn gọi là MAbs (monoclonal antibodies). Loại này thường được dùng trong liệu pháp điều trị ung thư trúng đích. Mỗi kháng thể đơn dòng bao gồm rất nhiều bản sao của một loại kháng thể. Do đó, đây là sản phẩm được điều chế trong phòng thí nghiệm.
Cơ chế hoạt động
Kháng thể đơn dòng hoạt động bằng cách nhận biết và tìm kiếm các protein cụ thể trên các tế bào ung thư. Mỗi kháng thể đơn dòng có khả năng nhận diện một loại protein. Vì thế, liệu pháp trúng đích sẽ cần nhiều loại MAb khác nhau để nhắm đến nhiều loại ung thư khác nhau. Cơ chế hoạt động của kháng thể đơn bào có thể thay đổi, tùy theo loại protein mà chúng nhắm đến. Tuy nhiên, nhiệm vụ chính của loại thuốc chữa ung thư này vẫn là:
- Tiêu diệt tế bào đột biến
- Ngăn chặn mầm bệnh phát triển
Thuốc ức chế tăng trưởng ung thư
Tương tự kháng thể đơn dòng, thuốc ức chế tăng trưởng ung thư cũng là một trong các loại thuốc điều trị ung thư phổ biến thuộc liệu pháp trúng đích.
Cơ chế hoạt động
Mục tiêu của thuốc ức chế tăng trưởng ung thư là ức chế các yếu tố tăng trưởng có thể kích hoạt các tế bào ung thư phân chia và phát triển. Các nhà khoa học đang nghiên cứu nhiều cách khác nhau về lĩnh vực này, chẳng hạn như:
- Giảm mức độ của các yếu tố tăng trưởng trong cơ thể
- Ngăn chặn thụ thể yếu tố tăng trưởng trên tế bào ung thư
- Chặn các tín hiệu bên trong tế bào khởi động khi yếu tố tăng trưởng kích hoạt thụ thể
Hầu hết các loại thuốc chữa ung thư này đều hoạt động theo hướng ức chế quá trình tín hiệu mà các tế bào ung thư sử dụng để phân chia.
Tế bào ung thư thường rất nhạy với yếu tố tăng trưởng. Vì vậy, bạn có thể ngăn chặn tế bào ung thư phát triển và phân chia bằng cách ức chế yếu tố tăng trưởng. Các chuyên gia hàng đầu đang chú trọng vào việc phát triển nhiều chất ức chế khác nhau nhằm đáp ứng nhiều loại yếu tố tăng trưởng khác nhau.
Thuốc chống quá trình tạo mạch máu
Một số người có thể nhầm lẫn loại thuốc điều trị ung thư này với thuốc ức chế tăng trưởng ung thư. Điểm khác biệt là nhóm thuốc này đánh mạnh vào vấn đề ngăn chặn mầm bệnh ung thư phát triển các mạch máu để cung cấp dinh dưỡng và oxy cho chúng. Từ đó, quá trình phát triển ung thư sẽ chậm lại. Nếu bạn may mắn, đôi khi khối u cũng sẽ thu nhỏ dần dần.
Cơ chế hoạt động
Khi đạt đến kích thước 1–2mm, khối u đột biến sẽ cần phát triển các mạch máu của chính nó để tiếp nhận nhiều năng lượng hơn cho việc phân chia tế bào.
Vài tế bào ung thư có thể tạo ra một loại protein gọi là yếu tố tăng trưởng nội mạc mạch máu (VEGF). Protein VEGF có nhiệm vụ gắn vào các thụ thể trên các tế bào ở thành mạch máu trong khối u (tế bào nội mô). Điều này kích hoạt các mạch máu phát triển để ung thư có thể xuất hiện.
Để ngăn chặn quá trình này, thuốc chống quá trình tạo mạch máu sẽ giúp:
- Ức chế yếu tố tăng trưởng nội mạc mạch máu
- Chặn tín hiệu bên trong tế bào
- Gây nhiễu tín hiệu giữa các tế bào
Thuốc ức chế PARP
Một loại thuốc điều trị ung thư thuộc liệu pháp nhắm trúng đích khác là thuốc ức chế PARP. Các bác sĩ thường áp dụng nhóm thuốc này cho đối tượng là phụ nữ bị ung thư buồng trứng. Đối với những loại ung thư khác, thuốc ức chế PARP vẫn đang trong quá trình thử nghiệm.
Cơ chế hoạt động
PARP (poly-ADP ribose polymerase) là một loại protein được tìm thấy trong các tế bào, có tác dụng hỗ trợ tế bào tổn thương tự chữa lành.
Thuốc ức chế PARP được đưa vào điều trị với mục đích ngăn cản protein PARP thực hiện công việc của nó, để những tế bào đột biến nhận tổn hại từ các loại thuốc chữa ung thư khác và chết.
Ngoài ra, góp phần vào quá trình tự chữa lành thương tổn của tế bào còn có gene BRCA. Tuy nhiên, một số loại ung thư xuất hiện có thể gây ra “lỗi” hoặc đột biến ở đoạn gene này, bao gồm:
- Ung thư vú
- Ung thư buồng trứng
- Ung thư tuyến tiền liệt
Do đó, khả năng tự chữa lành của những tế bào ung thư lúc này đã bị cắt giảm một phần. Cộng thêm việc PARP bị ức chế, khối u ác tính hoàn toàn không thể tự chữa trị nếu gặp tổn hại được nữa.
Những biện pháp y tế khác
Bên cạnh việc sử dụng thuốc điều trị ung thư, bác sĩ còn có thể chỉ định bạn thực hiện một số phương pháp khác phù hợp hơn, ví dụ như:
- Hóa trị
- Xạ trị
- Phẫu thuật cắt bỏ khối u
Bạn có thể muốn đọc thêm: Bệnh nhân ung thư nên làm gì khi thực hiện hóa xạ trị?
Biện pháp hỗ trợ tại nhà
Thực tế, tính đến thời điểm hiện tại, không chuyên gia nào khẳng định liệu trình điều trị ung thư có thể tiêu diệt hoàn toàn khối u ác tính trong cơ thể. Do đó, để tăng tỷ lệ thành công cho việc điều trị, bạn nên áp dụng một số biện pháp hỗ trợ tại nhà, chẳng hạn như:
- Châm cứu
- Xông hơi
- Chăm chỉ rèn luyện thể chất
- Thôi miên, mục đích để làm thư giãn tâm trạng của người bệnh nếu họ gặp vấn đề với việc này
- Massage
- Thiền
- Yoga