Anthracyclines là một chất kháng sinh được chiết xuất từ vi khuẩn Streptomyces. Nó là một loại thuốc được dùng trong hóa trị để điều trị nhiều loại ung thư khác nhau. Anthracyclines phá hủy DNA của tế bào ung thư và làm cho chúng chết đi.
Anthracyclines gồm những loại thuốc sau:
- Adriamycin (tên hóa học: Doxorubicin)
- Ellence (tên hóa học: Epirubicin)
- Doxil (tên hóa học: Doxorubicin)
- Daunorubicin (tên biệt dược: Cerubidine, DaunoXome)
- Mitoxantrone (tên biệt dược: Novantrone).
Mặc dù Anthracyclines rất hiệu quả trong việc điều trị ung thư, nhưng ngày nay người ta cho rằng nó làm tăng nguy cơ nhiễm độc cơ tim. Do vậy các bác sĩ thường dùng với liều khá thấp. Các bác sĩ còn phải thường xuyên theo dõi tim của bạn trong suốt quá trình điều trị. Hai loại thuốc Adriamycin (tên gốc là doxorubicin) và Ellence (tên gốc là epirubicin) thường được dùng để điều trị ung thư. Anthracyclines thường được dùng kết hợp với các thuốc hóa trị khác để làm giảm nguy cơ mắc phải tác dụng phụ.
Anthracyclines có tác dụng ra sao?
Thuốc làm biến dạng ADN của tế bào ung thư và kết liễu cuộc đời của tế bào này theo nhiều cơ chế khác nhau, chẳng hạn như ức chế sao chép và làm tổn thương đến tế bào.
Anthracyclines gắn vào những ADN đã được tháo xoắn, làm dừng lại quá trình sao mã, không cho phép chúng nhân đội. ADN còn có trong ti thể (nơi sản sinh ra năng lượng cho tế bào).
Những tác dụng phụ của Anthracyclines
Giống như hầu hết các thuốc hóa trị khác, Anthracyclines có nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng như gây tổn thương tim, có thể dẫn đến suy tim. Tỷ lệ tổn thương tim còn cao hơn nữa nếu có phối hợp với các thuốc gây tổn thương tim khác, ví dụ như Herceptin, tên hóa học là trastuzumab. Những tác dụng phụ khác bao gồm buồn nôn và rụng tóc.
Anthracyclines có thể gây suy tim tùy thuộc vào liều dùng của thuốc. Thuốc tích tụ trong máu càng nhiều thì khả năng suy tim càng cao. Anthracyclines có thể gây ra ngộ độc cơ tim theo hai giai đoạn. Giai đoạn cấp, các triệu chứng chỉ xuất hiện thoáng qua và giai đoạn muộn, trong đó cơ tim bị hủy hoại dần dần theo thời gian và xuất hiện các triệu chứng của suy tim trong khoảng từ 1 năm đến 10 năm sau điều trị. Không có phương tiện nào có thể dự đoán trước được điều này. Như chúng tôi đã trình bày ở trên, những nỗ lực làm giảm nhiễm độc cơ tim bằng những chất chống oxy hóa hoặc thuốc chứa ion sắt có vẻ như không hiệu quả. Còn trong những nghiên cứu cho thấy có hiệu quả, thì nó lại làm giảm khả năng tiêu diệt tế bào ung thư của thuốc.
Anthracyclines có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh bạch cầu dòng tủy lên gấp nhiều lần, bệnh này thường có tiên lượng rất xấu. Tuy nhiên, tỷ lệ của bệnh này vẫn khá thấp.
Các nhà nghiên cứu vẫn đang làm việc để tìm hiểu xem Anthracyclines tác động đến ADN cụ thể như thế nào. Nếu thành công, các nhà nghiên cứu có thể điều chế ra một loại thuốc có tác dụng tốt mà lại ít ảnh hưởng lên tim mạch cũng như các tác dụng phụ nghiêm trọng khác.
Tóm lại
- Bạn nên hỏi bác sĩ trước khi sử dụng Anthracyclines. Báo với bác sĩ nếu bạn đang có thai hoặc dự định có thai hoặc đang cho con bú.
- Báo với bác sĩ nếu bạn có dị ứng với những chất chứa Anthracyclines.
- Báo với bác sĩ các loại thuốc bạn đang uống.
Tham khảo thêm:
Điều trị ung thư vú bằng phương pháp hóa trị với Taxanes
Điều trị ung thư vú bằng phương pháp hóa trị
Yoga- giải pháp hữu hiệu cho bệnh nhân ung thư vú