Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật được phối hợp các loại thực phẩm khác nhau và phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ. Nhờ vậy, trẻ sẽ ăn ngon, tiêu hóa tốt và hấp thu đầy đủ các chất dinh dưỡng.
Hiện nay, phương pháp ăn dặm kiểu Nhật được rất nhiều bà mẹ Việt quan tâm vì những ưu điểm vượt trội mang lại trong việc chăm sóc trẻ. Cùng Chúng tôi tìm hiểu về ưu điểm của phương pháp này để lên thực đơn ăn dặm cho bé từ 5 – 18 tháng tuổi nhé.
4 ưu điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật
Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 5 – 18 tháng tuổi
Tùy theo sự phát triển của bé, bạn chọn thời điểm cho con ăn dặm thích hợp. Thông thường khi được 5 – 6 tháng tuổi, bé có thể ngồi được nếu có sự hỗ trợ. Đây là giai đoạn thích hợp để tập cho bé bắt đầu ăn dặm.
Lưu ý là cho con ăn dặm bằng thực đơn ăn dặm của người Nhật không có nghĩa là bạn phải dùng các thực phẩm như người Nhật. Để phù hợp với nguồn thực phẩm ở địa phương, bạn có thể dùng các loại rau củ như cà rốt, củ cải, bắp cải, cải bó xôi, bí đỏ, thịt gà… để nấu nước súp cho bé. Dưới đây là thực đơn cho bé ăn dặm qua 4 giai đoạn chính. Cụ thể như sau:
1. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 5 – 6 tháng tuổi
Đây là giai đoạn bé tập ăn dặm, bạn chỉ nên cho bé ăn 1 bữa/ngày, thức ăn lỏng, mịn. Mục đích là để cho bé tập làm quen với thức ăn khác ngoài sữa, tập phản xạ nuốt thức ăn.
- Lượng sữa tiêu thụ của bé trong một ngày:
- Trẻ bú mẹ: Cho bé bú theo nhu cầu.
- Trẻ uống sữa công thức: ngày 6 cữ, mỗi cữ khoảng từ 90 – 120ml.
- Số bữa ăn/ngày: 1 bữa/ngày nên cho bé ăn vào gần trưa (10 giờ). Lượng thức ăn tăng dần: cháo 5 – 30g, rau củ quả 5 – 20g, đạm 5 – 10g.
- Lưu ý khi nấu cháo cho bé 5 – 6 tháng tuổi:
- Cháo trắng nấu theo tỷ lệ 1 gạo : 10 nước hoặc 1 cơm : 4,5 nước. Lưu ý tỷ lệ này là dùng cho nồi cơm điện có chế độ nấu cháo. Nếu nấu bằng nồi thông thường, bạn phải tăng lượng nước lên cho phù hợp.
- Bạn không nên nêm muối vào thức ăn của bé, chỉ nên cho bé ăn cá có thịt màu trắng như cá lóc, cá rô, cá điêu hồng, cá thu, cá chẽm… nhằm tránh dị ứng.
Sau khi bé tập ăn dặm được khoảng 1 – 2 tuần, bữa ăn của bé phải có đầy đủ ba nhóm thực phẩm chính gồm: tinh bột (gạo, miến, mì, bún), đạm (thịt, cá, đậu…), chất xơ (rau, củ, quả).
Các loại rau củ mà bé có thể ăn trong giai đoạn này là: bí đỏ, cà rốt, bông cải, khoai tây, khoai lang, đậu Hà Lan, cải ngọt, cải bó xôi… hấp/luộc chín, giã nhuyễn, rây mịn. Với bé 5 – 6 tháng tuổi, bạn chỉ nên cho bé ăn đậu phụ trắng, thịt gà, lòng đỏ trứng gà (luộc chín kỹ), cá thịt trắng (cá lóc, cá điêu hồng, cá rô)… để tránh dị ứng.
Bạn có thể nạo nhuyễn các loại trái cây như: bơ, chuối, xoài, đu đủ chín nhừ, dưa hấu, lê, táo… cho bé ăn tráng miệng.
Gợi ý thực đơn ăn dặm cho bé từ 5 – 6 tháng tuổi:
2. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 7 – 8 tháng
Nhiều bé ở độ tuổi này có thể nuốt thức ăn thành thục, ăn được thức ăn thô hơn. Bạn hãy nấu mềm thức ăn, nghiền sơ để bé có thể dễ dàng nghiền nát thức ăn bằng lưỡi và nướu.
- Lượng sữa:
- Trẻ bú mẹ: Cho bé bú theo nhu cầu.
- Trẻ uống sữa công thức: 4 cữ/ngày (lượng sữa tùy theo nhu cầu của bé).
- Số bữa ăn/ngày: 2 bữa/ngày, sáng – chiều, lượng thức ăn tăng dần: cháo: 40 – 70g, rau: 25g, đạm: 10 – 15g.
- Lưu ý khi nấu cháo cho bé 7 – 8 tháng tuổi: Cháo trắng nấu theo tỷ lệ: 1 gạo : 7 nước hoặc 1 cơm : 3 nước hoặc cho bé ăn bún, miến, mì…
Ngoài các loại rau củ như trong thực đơn cho bé 5 – 6 tháng, bạn có thể thêm cà chua, nấm, bắp cải, rau cải, cải bó xôi, rau dền, mồng tơi… thái nhuyễn. Bé 7 – 8 tháng, bạn có thể cho bé ăn thịt nạc (heo, bò), cá thịt đỏ (hồi), gan. Bạn nên cho bé ăn từng ít một để xem bé có dị ứng với thức ăn nào hay không.
Đối với các loại trái cây, bạn nên cắt thành dạng dài để tập cho bé cầm, tự cắn ăn. Việc này giúp bé dần biết cách tự điều chỉnh cắn miếng trái cây như thế nào để có thể nhai, nuốt dễ dàng.
Gợi ý thực đơn ăn dặm cho bé 7 – 8 tháng tuổi
3. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 9 – 11 tháng tuổi
Khi được 9 – 11 tháng tuổi, nhiều bé đã bắt đầu biết cắn, nhai, bằng nướu dùng lưỡi đè nát thức ăn. Bạn có thể hầm mềm một số loại rau củ, rồi thái nhỏ để bé nhai, nuốt dễ dàng. Từ giai đoạn này trở đi, bạn có thể nêm gia vị vào thức ăn cho con.
- Lượng sữa:
- Trẻ bú mẹ: Cho bé bú theo nhu cầu.
- Trẻ uống sữa công thức: 3 cữ sữa (khoảng 500 – 600ml).
- Lượng thức ăn: 3 bữa/ngày (sáng, trưa, chiều), lượng thức ăn/bữa: cháo 40 – 70g, đạm 15 – 20g (nếu cho ăn đậu phụ cần 40 – 50g), rau 25 – 30g.
- Lưu ý khi chế biến thức ăn cho bé 9 – 11 tháng tuổi:
- Cháo đặc nấu theo tỷ lệ: 1 gạo : 5 nước hoặc 1 cơm : 2 nước.
- Các loại rau củ, quả được hấp/luộc chín, thái thanh dài hoặc nghiền sơ cho bé tập nhai.
- Thịt heo, thịt gà, thịt bò, tôm… hấp chín, xé sợi, giã nhỏ. Cá hấp chín, dằm nát. Ngoài ra, bạn có thể nấu chung thịt/cá cùng cháo của bé.
- Các loại trái cây nên thái thanh dài cỡ ngón tay út cho bé tự cầm ăn. Riêng nho bóc vỏ, chẻ đôi theo chiều dọc, tránh cho bé khỏi bị hóc. Cam, quýt, bưởi bóc vỏ, bỏ hạt, tách ra từng miếng nhỏ.
Gợi ý thực đơn ăn dặm cho bé 9 – 11 tháng:
4. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 12 – 18 tháng tuổi
Ở độ tuổi này, bé đã có nhiều răng hơn nên có thể nhai, nuốt thức ăn dễ dàng. Thức ăn của bé không cần nấu mềm như trước. Khi bé đã biết cầm nắm thức ăn thuần thục, bạn hãy cho bé dùng thìa tự xúc thức ăn. Việc này là nhằm giúp bé tự lập hơn và có thể tự ăn một mình.
Nếu đã cai sữa cho con (đối với trẻ bú mẹ), bạn cần cho bé bổ sung 2 cữ ăn phụ/ngày. Đối với những bé uống sữa công thức, bạn hãy tập cho bé uống sữa bằng ly để dễ dàng vệ sinh dụng cụ và bé nhanh chóng biết uống nước, sữa như người lớn.
- Lượng thức ăn: 3 bữa/ngày (sáng, trưa, chiều) cùng 2 bữa phụ.
- Cơm nát: 80 – 90g
- Đạm: Cá, tôm cua: 15 – 18g, lòng đỏ trứng: 2/3 quả, thịt lợn, thịt bò: 5 – 18g, đậu phụ: 50g
- Rau: 40 – 50g.
- Lưu ý khi chế biến thức ăn cho bé:
- Cơm nát nấu theo tỷ lệ 1 gạo : 2 nước hoặc 1 cơm : 1 nước.
- Đối với các loại rau củ quả như cà rốt, đậu que, ngô non… bạn hãy luộc/hấp rồi cắt khúc cho bé ăn.
- Các loại thịt như: thịt gà, thịt heo, thịt bò, tôm… thái miếng mỏng theo thớ ngang rồi chế biến cho bé dễ cắn. Bé ở giai đoạn này đã có thể ăn tôm (luộc/hấp chín, bóc vỏ để nguyên con), sò.
- Trái cây tráng miệng: Thái thành thanh dài hay miếng nhỏ cho bé tự cầm ăn.
Gợi ý thực đơn ăn dặm cho bé 12 – 18 tháng
4 lưu ý khi chế biến thức ăn cho trẻ theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật
Trong quá trình cho bé ăn dặm, bạn hãy chú ý đến tâm lý của bé yêu. Hãy tạo cho trẻ tâm lý thoải mái nhất, được chọn lựa món ăn mà trẻ thích. Bên cạnh đó, bạn cũng nên tránh ép trẻ ăn khiến trẻ trở nên sợ ăn. Nếu làm được như vậy, bạn sẽ tạo cho trẻ thói quen ăn uống tốt về sau.
Ngoài ra, bạn hãy tham khảo thêm bài viết “6 bí mật quan trọng về phương pháp ăn dặm kiểu Nhật” để hiểu rõ hơn về phương pháp ăn dặm này.